Bài 31. Tập tính của động vật

Bài 31
TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
Người soạn: Lâm Văn Long
Trường ĐHSP Thái Nguyên
I. Tập tính là gì?
Quan sát các hình ảnh sau:
Định nghĩa
- Tập tính là chuỗi phản ứng của động vật trả lời kích thích từ môi trường (bên trong hoặc bên ngoài cơ thể).
- Ý nghĩa: Giúp động vật thích nghi với môi trường sống và tồn tại.
Ví dụ
Chim di cư
Chuồn chuồn đực và cái gặp gỡ trong mùa sinh sản
Sơn dương đánh dấu lãnh thổ
Khỉ sử dụng ống hút để uống nước dừa
II. Phân loại tập tính.
Tập tính của động vật
Tập tính bẩm sinh
Tập tính học được
Phiếu học tập số 1
Đáp án phiếu học tập số 1
Tập tính bẩm sinh là loại tập tính sinh ra đã có, được di truyền từ bố mẹ, đặc trưng cho loài
Tập tính học được là loại tập tính được hình thành trong quá trình sống của cá thể thông qua học tập và rút kinh nghiệm.
- Nhện giăng tơ
- Thú con bú sữa mẹ
- Trùng roi di chuyển tránh kích thích
- Chó tiết nước bọt khi thấy mùi thức ăn ngon
- Khỉ bắc ghế lấy thức ăn trên cao
III. Cơ sở thần kinh của tập tính
- Cơ sở thần kinh của tập tính là các phản xạ.
- Các phản xạ thực hiện qua cung phản xạ.
Sơ đồ cơ sở thần kinh của tập tính
Kích thích bên ngoài
Cơ quan thụ cảm
kích thích bên trong
hệ thần kinh
Cơ quan thực hiện
Hành động
Thần kinh cảm giác
Thần kinh vận động
Liên hệ ngược
Liên hệ ngược
Phiếu học tập số 2
Đáp án phiếu học tập số 2
Là chuỗi phản xạ không điều kiện.
-Trình tự các phản xạ trong hệ thần kinh được gen quy định
-Là chuỗi phản xạ có điều kiện.
-Quá trình hình thành tập tính học được là quá trình hình thành các mối liên hệ mới giữa các nơron (Đường liên hệ thần kinh tạm thời)
-Bền vững không thay đổi
-Không bền, phải thường xuyên củng cố, có thể thay đổi
? Tại sao các hoạt động trong đời sống của động vật bậc thấp chủ yếu thuộc loại tập tính bẩm sinh?
Tập tính bẩm sinh là tập tính chủ đạo trong đời sống của động vật bậc thấp.
? Tại sao người và động vật bậc cao có hệ thần kinh phát triển có rất nhiều tập tính học được?
Vì thuận lợi cho việc học và rút kinh nghiệm, tập tính ngày càng hoàn thiện, tuổi thọ dài cho phép thành lập nhiều phản có điều kiện, hoàn thiện các tập tính phức tạp để thích ứng với điều kiện sống phức tạp.
- Khái niệm tập tính.
- Phân loại tập tính
- Cơ sở thần kinh của tập tính
Câu hỏi 1: Tập tính vừa sinh ra đã biết khóc ở người là tập tính ?
A. Không phải là tập tính
B. Là tập tính học được
C. Là tập tính bẩm sinh
D. Cả B và C đều đúng
Câu hỏi 2: Các thói quen như: chăm học, nề nếp, đúng giờ, chăm tập thể dục,… là tập tính ?
A. Là tập tính bẩm sinh
B. Là tập tính học được
C. Không phải là tập tính
D. Cả A và B đều đúng
Câu hỏi 3: Dưới đây là những tập tính nào?
Tập tính học được
- Học bài và làm bài tập trang 126 SGK
- Đọc mục “Em có biết?”
- Đọc trước bài 32: Tâp tính của động vật