Bài 31. Tập tính của động vật

KÍNH CHÀO THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH
KIỂM TRA BÀI CŨ
Mô tả quá trình chuyển xung thần kinh qua xináp.
TIẾT 31.
TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
I. Tập tính là gì?
II. Phân loại tập tính
III. Cơ sở thần kinh của tập tính

TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
Em hãy quan sát một số hình ảnh sau:
Tập tính của động vật là gì?
I. TẬP TÍNH LÀ GÌ?
Tập tính là một chuỗi những phản ứng của động vật trả lời kích thích từ môi trường (bên trong hoặc bên ngoài cơ thể), nhờ đó động vật thích nghi với môi trường sống để tồn tại và phát triển.
Bài 31. TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
II. PHÂN LOẠI TẬP TÍNH
II. PHÂN LOẠI TẬP TÍNH
Phân biệt đặc điểm tính chất và cho ví dụ về các loại tập tính ở động vật.
II. PHÂN LOẠI TẬP TÍNH
- Loại tập tính sinh ra đã có.

- Được di truyền từ bố, mẹ.
- Đặc trưng cho loài.
- Loại tập tính hình thành trong đời sống cá thể, thông qua học tập, rút kinh nghiệm
- Không được DT từ bố, mẹ.
- Đặc trưng cho từng cá thể.
- Vịt con mới nở thả xuống nước có thể bơi được, nhưng gà thì không.
- Nhện chăng lưới,...
- Trâu, bò biết thực hiện các động tác theo hiệu lệnh của người nông dân.
- Vẹt biết nói tiếng người,...
Hãy cho biết tập tính nào dưới đây là tập tính bẩm sinh, tập tính học được:
- Đến thời kì sinh sản, tò vò cái đào một cái hố trên mặt đất để làm tổ rồi bay đi bắt một con sâu bướm, đốt cho sâu bị tê liệt, rồi bỏ vào tổ. Tiếp đó tò vò cái đẻ trứng vào tổ và bịt tổ lại, sau một thời gian, tò vò con nở từ trứng ra và ăn con sâu. Các tò vò cái con lớn lên lặp lại trình tự đào hố và đẻ trứng như tò vò mẹ (dù không nhìn thấy các tò vò cái khác làm tổ và sinh đẻ) (1)
- Chuồn chuồn bay thấp thì mưa, bay cao thì nắng, bay vừa thì râm (ca dao) (2)
- Khi nhìn thấy đèn giao thông chuyển sang màu đỏ, những người qua đường dừng lại. (3)
Bài 31. TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
II. PHÂN LOẠI TẬP TÍNH
 (1) và (2) là tập tính bẩm sinh; (3) là tập tính học được.
Cơ sở của tập tính là các phản xạ. Các phản xạ thực hiện qua cung phản xạ.
Kích thích ngoài
hoặc trong
Cơ quan thụ cảm
Hệ thần kinh
Cơ quan thực hiện
Hành động
Bài 31. TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
III. CƠ SỞ THẦN KINH CỦA TẬP TÍNH
Cơ sở thần kinh của tập tính là gì?
Sơ đồ cơ sở thần kinh của tập tính
Bài 31. TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
III. CƠ SỞ THẦN KINH CỦA TẬP TÍNH
Cơ sở thần kinh của tập tính bẩm sinh là gì? Đặc điểm của tập tính bẩm sinh?
Cơ sở thần kinh của tập tính học được là gì? Quá trình hình thành tập tính thể hiện như thế nào?
- Sự hình thành tập tính học được ở động vật phụ thuộc vào mức độ tiến hóa của hệ thần kinh và tuổi thọ của chúng.
TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
III. Cơ sở thần kinh của tập tính.
1. Ở động vật có hệ thần kinh dạng lưới và hệ thần kinh chuỗi hạch, các tập tính của chúng là tập tính bẩm sinh. Tại sao?
2. Tại sao người và động vật có hệ thần kinh phát triển, có rất nhiều tập tính học được?
TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT
III. Cơ sở thần kinh của tập tính.
1. Ở động vật bậc thấp hệ thần kinh đơn giản, số lượng tế bào thần kinh không nhiều nên khả năng học tập rất thấp, việc học tập và rút kinh nghiệm rất khó khăn. Hơn nữa, tuổi thọ thường ngắn nên không có nhiều thời gian cho việc học tập.
2. Người và những động vật có hệ thần kinh phát triển thuận lợi cho việc học tập và rút kinh nghiệm. Tập tính ngày càng hoàn thiện do phần học tập được bổ sung ngày càng nhiều và càng chiếm ưu thế so với phần bẩm sinh. Ngoài ra động vật có hệ thần kinh phát triển thường có tuổi thọ dài. cho phép động vật thành lập nhiều phản xạ có điều kiện, hoàn thiện các tập tính phức tạp, thích ứng với các điều kiện sống luôn biến đổi.
HOÀN THÀNH CÂU TRẮC NGHIỆM SAU
1. Sáo, vẹt nói được tiếng người. Đây thuộc loại tập tính
A. học được.
B. bản năng.
C. bẩm sinh.
D. vừa là bản năng vừa là học được.
2. Tiếng hót của con chim được nuôi cách li từ khi mới sinh thuộc loại tập tính
A. học được.
B. bản năng.
C. bẩm sinh.
D. vừa là bản năng vừa là học được

HOÀN THÀNH CÂU TRẮC NGHIỆM SAU
3. Cơ sở sinh học của tập tính là
A. cung phản xạ
B. hệ thần kinh
C. phản xạ
D. trung ương thần kinh.
HOÀN THÀNH CÂU TRẮC NGHIỆM SAU
17
Ví dụ 1:
Một con ếch rình mồi và phóng lưỡi bắt mồi (tập tính............). Nhưng ngay sau đó, nó vội nhả ra và thu mình lại bởi con mồi đó là ong bò vẽ (tập tính……………).
18

Khi kiến chăm sóc trứng và ấu trùng( tập tính……………..), nếu phát hiện ra ấu trùng lạ, chúng sẽ quẳng ấu trùng lạ ra khỏi tổ (tập tính……………….).
Ví dụ 2:
BÀI TẬP VỀ NHÀ:
Học thuộc bài, trả lời các câu hỏi SGK.
Tìm thêm ví dụ về các loại tập tính của động vật.
Nghiên cứu nội dung bài 32: “Tập tính của động vật (tiếp)”.
BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY KẾT THÚC

Chúc các em học tập tốt!