Bài 31. Tập tính của động vật

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO TỚI DỰ TIẾT HỌC
MÔN SINH HỌC 11
Giáo viên thực hiên: Lê Thanh Phương
Tiết 32: Bài 31: Tập tính của động vật
Kiểm tra bài cũ
Em hãy vẽ sơ đồ cấu tạo xinap, trình bày quá trình truyền tin qua xinap.
Tiết 32: Tập tính ở động vật
I.Tập tính là gì?
VD: Tập tính chăng lưới ở Nhện.
Quá trình chăng lưới ở Nhện:
C:Chăng dây tơ khung, B: Chăng dây tơ phóng xạ, D: Chăng các sợi tơ vòng, A: Chờ Mồi
Tiết 32: Tập tính ở động vật
Vậy tập tính là gì? Em hãy lấy thêm các ví dụ về tập tính?
I.Tập tính là gì?
Tập tính là chuỗi phản ứng của động vật trả lời kích thích từ môi trường(bên trong hoặc bên ngoài cơ thể), nhờ đó động vật thích nghi với môi trường sống và tồn tại.
Tập tính săn mồi
Tập tính sinh sản
Tập tính bám theo con mẹ
Tiết 32: Tập tính ở động vật
I.Tập tính là gì?
II.Phân loại tập tính:
VD: Tập tính sinh sản ở Ếch
VD: Khỉ sử dụng ống hút để uống nước dừa
Tập tính bẩm sinh:
Là tập tính sinh ra đã có.

Không cần phải qua học tập và rút kinh nghiệm.
Tập tính học được:
Là tập tính được hình thành trong quá trình sống
Cần phải qua học tập và rút kinh nghiệm.
Em hãy cho biết các tập tính nào dưới đây là tập tính bẩm sinh, tập tính học được:
Đến thời kì sinh sản, tò vò cái đào một cái hố trên mặt đất để làm tổ rồi bay đi bắt một con sâu bướm, đốt cho sâu bị tê liệt, rồi bỏ vào tổ. Tiếp đó, tò vò cái đẻ trứng vào tổ và bịt tổ lại. Sau một thời gian, tò vò con nở từ trứng ra và ăn con sâu. Các tò vò cái con lớn lên lặp lại trình tự đào hố và đẻ trứng như tò vò mẹ (dù không nhìn thấy các tò vò cái khác làm tổ và sinh đẻ).
Chuồn chuồn bay thấp thì mưa, bay cao thì nắng, bay vừa thì râm (ca dao).
Khi nhìn thấy đèn giao thông chuyển sang màu đỏ, những người qua đường dừng lại.
Tiết 32: Tập tính ở động vật
Tập tính là gì?
Phân loại tập tính:
III. Cơ sở thần kinh của tập tính:
Cơ sở thần kinh của tập tính là gì?
Cơ sở thần kinh của tập tính là các phản xạ.Phản xạ được thực hiện qua các cung phản xạ.
Cơ quan thụ cảm(da)
Cơ quan phản ứng( Bắp cơ)
Nơron hướng tâm
Nơron li tâm
Nơron trung gian
Sơ đồ cung phản xạ
Cơ quan thụ cảm
Hệ thần kinh
Cơ quan thực hiện
Kích thích ngoài
Hoặc trong
Hành động
Sơ đồ cơ sở thần kinh của tập tính.
Phân biệt cơ sở thần kinh của tập tính bẩm sinh và tập tính học được:
Tập tính bẩm sinh:
Là chuỗi phản xạ không điều kiện.
Được quy định sẵn từ khi sinh ra.

-Bền vững, không thay đổi.
Tập tính học được:
-Là chuỗi phản xạ có điều kiện.

-Phải cần có sự hình thành các mối liên hệ mới giữa các nơron

-Có thể thay đổi.
Dựa vào mức độ tiến hóa của hệ thần kinh và tuổi thọ của động vật, hãy trả lời các câu hỏi sau:
Ở động vật có hệ thần kinh dạng lưới và chuỗi hạch, các tập tính của chúng hầu hết là tập tính bẩm sinh, tại sao?
Tại sao người và động vật có hệ thần kinh phát triển có rất nhiều tập tính học được?
Săn mồi theo bầy đàn
Sự hình thành tập tính học được ở động vật phụ thuộc vào mức độ tiến hóa của hệ thần kinh.
Một số tập tính của động vật như tập tính sinh sản, ngủ đông là kết quả phối hợp hoạt động của hệ thần kinh và hệ nội tiết.
Kích thích dấu hiệu là kích thích từ môi trường làm xuất hiện một tập tính nào đó ở động vật.
VD:Rung tổ là kích thích dấu hiệu làm xuất hiện tập tính há mỏ của chim con mới nở, chưa mở mắt.Kích thích mùi của cơ thể chim mẹ không phải là kích thích dấu hiệu.
Củng cố
Câu 1:Trong các tập tính dưới đây,đâu là tập tính học được
Tập tính khoe mẽ ở con công đực trong mùa sinh sản
Tập tính của loài tinh tinh biết lấy hòn đá đập vỡ vỏ hạt.
Tập tính ấp trứng ở gà mái.
Câu 2: Điền vào chỗ trống các từ còn thiếu:
Tập tính là chuỗi những……………..của động vật trả lời kích thích từ ……………….nhờ đó động vật thích nghi với môi trường sống và tồn tại.
Tập tính……………..là loại tập tính sinh ra đã có, di truyền từ bố mẹ, đặc trưng cho loài.
Tập tính……………..là loại tập tính được hình thành trong quá trình sống của cá thể, thông qua học tập và rút kinh nghiệm.
Cơ sở thần kinh của tập tính là………………………………………………………………...
Phản ứng
Môi trường
Bẩm sinh
Học được
Các phản xạ không điều kiện và các phản xạ có điều kiện
Các em về nhà làm bài tập 1,2,3 ở cuối bài
Đọc mục “Em có biết”.
Đọc trước bài 32.
Kính chúc các thầy cô giáo mạnh khỏe, các em học sinh chăm ngoan