Bài 31. Tập tính của động vật

CHÀO MỪNG QUÝ THÀY CÔ VÀ CÁC EM
Tiết 33 – Bài 31: TẬP TÍNH ĐỘNG VẬT
TẬP TÍNH ĐỘNG VẬT
I. Định nghĩa tập tính.
Tập tính là chuỗi phản ứng của động vật trả lời kích thích từ môi trường (bên trong hoặc bên ngoài cơ thể).
Ý nghĩa: giúp động vật thích nghi với môi trường sống và tồn tại
TẬP TÍNH ĐỘNG VẬT

II. Phân loại tập tính:

Phiếu học tập số 1
3. Sinh ra đã có
2. Được hình thành trong đời sống
5. Di truyền
4. Không di truyền
6.Đặc trung cho loài
1. Không đặc trưng cho loài mang tính cá thể
3, 5, 6,7
1, 2,4,8
7. Bền vững
8. Không bền vững dễ bị mất
Bẩm sinh
Học được
III. Cơ sở thần kinh của tập tính
Liên hệ ngược
TK cảm giác
TK vận động
13
1. ở động vật có hệ thần kinh dạng lưới và hệ thần kinh hệ chuỗi hạch, các tập tính của chúng hầu hết là tập tính bẩm sinh, tại sao ?
2. Tại sao người và động vật có hệ thần kinh phát triển có rất nhiều tập tính học được?
III. CƠ SỞ THẦN KINH CỦA TẬP TÍNH
14
III. CƠ SỞ THẦN KINH CỦA TẬP TÍNH
Số lượng TBTK ít, cấu tạo HTK
đơn giản  Khả năng học tập, rút
kinh nghiệm kém.

Tuổi thọ thường ngắn  Không
có nhiều thời gian cho việc học tập.
Hầu hết tập tính là tập tính
bẩm sinh.
Hầu hết tập tính là tập
tính học được.
HTK phát triển  Thuận lợi
cho học tập và rút kinh nghiệm.


- Tuổi thọ dài
Có phải tập tính bẩm sinh nào cũng bất biến và không bao giờ thay đổi không?
?
TẬP TÍNH ĐỘNG VẬT
IV. Một số hình thức học tập ở ĐV:

1- Quen nhờn
2- In vết
3- Điều kiện hóa
4- Học khôn
5- Học ngầm

TẬP TÍNH ĐỘNG VẬT
IV. Một số hình thức học tập ở ĐV:

1- Quen nhờn:
Là đơn giản nhất. Động vật phớt lờ, không trả lời những kích thích lặp lại nhiều lần nếu những kích thích đó không kèm theo nguy hiểm.
TẬP TÍNH ĐỘNG VẬT
IV. Một số hình thức học tập ở ĐV:

2- In vết:
In vết có ở nhiều loài động vật,
dễ thấy nhất là ở chim.
TẬP TÍNH ĐỘNG VẬT
IV. Một số hình thức học tập ở ĐV:

3- Điều kiện hóa:
Điều kiện hóa đáp ứng: là hình thành mối liên kết mới trong thần kinh trung ương dưới tác động của các kích thích kết hợp động thời
( Kiểu Paplop)
TẬP TÍNH ĐỘNG VẬT
IV. Một số hình thức học tập ở ĐV:

3- Điều kiện hóa:
B. Điều kiện hóa hành động:
là kiểu liên kết một hành vi của động với một phần thưởng (hoặc phạt), sau đó động vật chủ động lặp lại các hành vi đó ( Kiểu Skinno)
TẬP TÍNH ĐỘNG VẬT
IV. Một số hình thức học tập ở ĐV:

4- Học khôn:
Là kiểu học phối hợp các
kinh nghiệm cũ
để tìm cách giải quyết những
tình huống mới
TẬP TÍNH ĐỘNG VẬT
IV. Một số hình thức học tập ở ĐV:

5- Học ngầm:
Là kiểu học không có ý thức, không biết mình đã học được. Khi có nhu cầu thì kiến thức đó tái hiện Giúp ĐV tìm thức ăn,tránh thú săn mồi
KẾT LUẬN
1-Tập tính là chuỗi các phản ứng của ĐV trả lời các kích thích của môi trường.Có hai loại tập tính là TT bẩm sinh và TT học được ( Ngoài ra còn có TT hỗn hợp)
2-Cơ sở thần kinh của TT là các phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
3-Các hình thức học tập chủ yếu của ĐV l à: quen nhờ, in vết,ĐK hóa đáp ứng, ĐK hóa hành động học ngầm và học khôn
TRÒ CHƠI : HÁI HOA DÂN CHỦ
Thể lệ:
Mỗi nhóm được chọn một bông hoa bất kỳ trong 5 bông.
Thời gian cho đọc câu hỏi và suy nghĩ là 20s. Nếu trả lời sai sẽ dành cho thanh viên của lớp ( giơ tay trước)
HAÙI
HOA
DAÂN
CHUÛ
Câu số 1:
??H?c ng?m l� hình th?c h?c k�m theo s? ph�n tích t?ng h?p v?n d? n�u ra đúng hay sai?
Trả lời: Sai, H?c ng?m l� hình th?c h?c khơng ch? d?ng v� khơng cĩ � th?c
Đáp án
Chọn câu
Câu 1 (Hái hoa dân chủ)
Câu số 2:
?? Hình th?c h?c t?p thơng qua s? ph?i h?p c�c kinh nghi?m cu d? tìm c�ch gi?i quy?t nh?ng tình hu?ng m?i l�:
di?u ki?n hĩa B. Quen nh?n
C. In v?t D. H?c khơn
Trả lời: D - H?c khơn
Đáp án
Chọn câu
Câu 2 (Hái hoa dân chủ)
Câu số 3:
??Tru?c khi cho g� an, ta t?o ti?ng d?ng d?c trung v� l?p l?i nhi?u l?n vi?c ph?i h?p n�y. v? sau khi nghe ti?ng d?ng d?c trung ?y, g� ch?y d?n. D�y l� ví d? v? hình th?c h?c t?p:
Di?u ki?n hĩa d�p ?ng B. In v?t
C. Di?u ki?n hĩa h�nh d?ng D. H?c khơn
Trả lời: A - Di?u ki?n hĩa d�p ?ng
Đáp án
Chọn câu
Câu 3 (Hái hoa dân chủ)
Câu số 4:
??Lồi d?ng v?t n�o sau d�y cĩ t?p tính chu?n b? th?c an cho con non trong ho?t d?ng sinh s?n?
R�a bi?n B. Chim b? c�u
C. Tị vị D. Th?n l?n
Trả lời: C- Tị vị
Đáp án
Chọn câu
Câu 4 (Hái hoa dân chủ)
Câu số 5:
??H�y quan s�t do?n video sau ( 3 l?n)v� cho bi?t d�y cĩ ph?i l� t?p tính khơng? H�y gi?i thích
Trả lời: D�y khơng ph?i l� t?p tính. D�y l� v?n d?ng b?t m?i ? th?c v?t ( k?t h?p c?a ?ng d?ng ti?p x�c v� hĩa ?ng d?ng)
Đáp án
Chọn câu
CHUẨN BỊ CHO BÀI SAU
1- Phân công chuấn bị nội dung thuyết trình:
N1:Tập tính kiếm ăn của ĐV
N2: Tập tính bảo vệ lãnh thổ
N3: Tập tính sinh sản
N4 :Tập tính di cư
N5 : Tập tính xã hội
2- Tìm các ví dụ về ứng dụng những hiểu biết về tập tính vào đời sống sản xuất
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT