Bài 31. Ôn tập về dấu câu (Dấu chấm, dấu chấm hỏi, dấu chấm than)

CHÀO MỪNG THẦY CÔ CÙNG CÁC EM HỌC SINH VỀ DỰ TiẾT HỌC
MÔN NGỮ VĂN 6
1. Điền thêm chủ ngữ và vị ngữ sao cho phù hợp:
Mỗi khi tan trường,..................
Trong dịp hè ..............
Trên giàn khoan ..............
.........
A - Hoạt động khởi động
học sinh ùa ra ngoài như đàn ong vỡ tổ.
chúng tôi được về thăm bà nội.
các kĩ sư, công nhân dầu khí
làm việc suốt ngày đêm.
Thời gian suy nghĩ : 30s
01
02
03
04
05
06
07
08
09
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
10
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
Hết giờ
CÂU 2
Hãy phát hiện lỗi:
Trãi qua bao nhiêu thế kỉ với biết bao
sự kiện đã diễn ra trên mãnh đất của chúng ta.
A. Thiếu chủ ngữ.
B. Thiếu vị ngữ.
D. Sai về nghĩa.

C. Thiếu cả chủ ngữ và vị ngữ.

C. Thiếu cả chủ ngữ và vị ngữ.
CÂU 3
Hãy phát hiện lỗi:
Học ăn, học nói, học gói, hoc mở.
A. Thiếu chủ ngữ.
B. Thiếu vị ngữ.
D. Sai về nghĩa.
C. Thiếu cả chủ ngữ và vị ngữ.
A. Thiếu chủ ngữ.
CÂU 4
Vị ngữ không trả lời những câu hỏi nào?
A. Làm gì?
B. Con gì?
C. Làm sao?
D. Như thế nào?
B. Con gì?
5. Cho câu văn sau và hãy cho biết câu đó có đủ thành phần CN-VN không ? Vì sao ? Nếu sai thì chữa làm sao cho đúng ? Câu văn:
Nhằm ghi lại những chiến công lịch sử của quân và dân Hà Nội bảo vệ cây cầu trong những năm tháng chiến tranh ác liệt.
Trả lời:
Câu này sai. Vì câu thiếu CN lẫn VN.
Sửa : thêm CN - VN
VD : Nhằm ghi lại . ác liệt thì nhân dân ta đã xây tượng đài để kỉ niệm lòng anh dũng của quân và dân ta lúc bấy giờ.
Câu 6:Thế nào là phép liệt kê? Có mấy kiểu liệt kê?
Liệt kê là sắp xếp nối tiếp hàng loạt từ hay cụm từ cùng loại để diễn tả được đầy đủ hơn, sâu sắc hơn những khía cạnh khác nhau của thực tế hay của tư tưởng tình cảm
* Xét theo cấu tạo , có thể phân biệt kiểu liệt kê theo từng cặp với kiểu liệt kê không theo từng cặp .
*Xét theo ý nghĩa, có thể phân biệt kiểu liệt kê tăng tiến với liệt kê không tăng tiến .

Câu 7: Chỉ ra và gọi tên kiểu liệt kê trong câu dưới đây?
Nhân dân đã cho ta ý chí và nghị lực, niềm tin và sức mạnh, tình yêu và trí tuệ.







ý chí và nghị lực, niềm tin và sức mạnh, tình yêu và trí tuệ.
Ngữ Văn
Bài 31:
Ôn tập về dấu câu
(Dấu chấm, dấu chấm hỏi, dấu chấm than)
- Thể hiện chỗ lời nói bị bỏ dở hay ngập ngừng, ngắt quãng.
- Làm giãn nhịp điệu câu văn, chuẩn bị cho sự xuất hiện của từ ngữ có nội dung bất ngờ hay hài hước, châm biếm.
- Tỏ ý còn nhiều sự vật, hiện tượng tương tự chưa liệt kê hết.
9
Bài 31: ÔN TẬP VỀ DẤU CÂU
I/ Dấu chấm lửng:
Ví dụ :










2. Ghi nhớ:
Chúng ta có quyền tự hào vì những
trang lịch sử vẻ vang thời đạiBàTrưng,Bà
Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung,...
 Tỏ ý còn nhiều vị anh hùng chưa được liệt kê.
b. Thốt nhiên một người nhà quê, mình
mẩy lấm láp, quần áo ướt đầm, tất tả
chạy xông vào thở không ra lời:
- Bẩm... quan lớn... đê vỡ mất rồi!
 Lời nói bị ngắt quãng do quá mệt hoặc hoảng sợ.
c. Cuốn tiểu thuyết được viết trên... bưu thiếp.
Làm giãn nhịp điệu câu văn, chuẩn bị
cho sự xuất hiện của từ ngữ có nội dung bất ngờ.
Học sinh đọc các ví dụ .
Hỏi: Trong các câu sau, dấu chấm lửng được dùng để làm gì?
Từ bài tập trên,em hãy rút ra kết luận về dấu chấm lửng.
Học sinh đọc ghi nhớ (SGK/122
10
BÀI 31: ÔN TẬP VỀ DẤU CÂU
I/ Dấu chấm lửng:
II/ Dấu chấm phẩy:
- Đánh dấu ranh giới giữa các vế của một câu ghép có cấu tạo phức tạp.
- Đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận trong một phép liệt kê phức tạp.
Bài tập nhanh:
Một bạn đã chép lại đoạn văn sau nhưng chẳng may để sót các dấu chấm phẩy. Em hãy giúp bạn điền dấu chấm phẩy vào những chỗ thích hợp.
Tự nhiên như thế: ai cũng chuộng mùa xuân. Mà tháng giêng là tháng đầu của mùa xuân, người ta càng trìu mến, không có gì lạ hết. Ai bảo được non đừng thương nước, bướm đừng thương hoa, trăng đừng thương gió ai cấm được trai thương gái, ai cấm được mẹ yêu con ai cấm được cô gái còn son nhớ chồng thì mới hết được người mê luyến mùa xuân.
;
;
11
I/ Dấu chấm lửng:
II/ Dấu chấm phẩy:
- Tỏ ý còn nhiều sự vật, hiện tượng tương tự chưa liệt kê hết.
- Thể hiện chỗ lời nói bỏ dở hay ngập ngừng, ngắt quãng.
- Đánh dấu ranh giới giữa các vế của một câu ghép có cấu tạo phức tạp.
- Đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận trong một phép liệt kê phức tạp.
BÀI 31: ÔN TẬP VỀ DẤU CÂU
- Làm giãn nhịp điệu câu văn, chuẩn bị cho sự xuất hiện của một từ ngữ biểu thị nội dung bất ngờ hay hài hước, châm biếm.
Đặt dấu: ( .), ( ?), (!) cho thích hợp
và giải thích.
Ôi thôi, chú mày ơi ( )
Chú mày có lớn mà chẳng có khôn.
( Tô Hoài)
!
Đặt dấu: ( .), ( ?), (!) cho thích hợp
và giải thích.
Con có nhận ra con không ( )
( Tạ Duy Anh)
?
Đặt dấu: ( .), ( ?), (!) cho thích hợp
và giải thích.
Cá ơi, giúp tôi với ( ) Thương tôi với ( )
( Pus-kin)
!
!
Đặt dấu: ( .), ( ?), (!) cho thích hợp
và giải thích.
Giời chớm hè ( ) Cây cối um tùm ( )
Cả làng thơm ( )
( Duy Khán)
.
.
.
Cách dùng dấu chấm ở 2 a và dấu chấm hỏi,
dấu chấm than có gì đặc biệt? Sao mà các nhà
văn lớn lại dùng như vậy?
Thảo luận nhé!
BẠN SUY NGHĨ GÌ VỀ 2 CÁCH DÙNG DẤU CÂU NÀY?
BẠN SUY NGHĨ GÌ VỀ 2 CÁCH DÙNG DẤU CÂU NÀY?
C1: Nơi đây vừa có nét hoang sơ, bí hiểm. Lại vừa rất
thanh thoát và giàu chất thơ.

C2: Nơi đây vừa có nét hoang sơ, bí hiểm; lại vừa

rất thanh thoát và giàu chất thơ.
( Trần Hoàng)

CN VN1 VN2
BẠN SUY NGHĨ GÌ VỀ 2 CÁCH DÙNG DẤU CÂU NÀY?
THẢO LUẠN CÙNG BẠN
Em hãy hội ý với bạn : nên đặt dấu
chấm chổ nào trong đoạn văn ở BT1
thì phù hợp.
PHẦN THI
AI NHANH HƠN
P1. Chữa dấu câu.
P2. Điền dấu câu.
PHÁT HIỆN LỖI SAI CỦA VIỆC DÙNG DẤU CÂU
- Bạn đến thăm Động Phong Nha chưa ?
- Chưa ? Thế còn bạn đến chưa ?
- Mình đến rồi. Nếu tới đó, bạn mới hiểu và
sao mọi người lại thích đến thăm động như vậy ?
(SAI)
(SAI)
ĐẶT ĐÁU CÂU THÍCH HỢP VÀ DẤU NGOẶC ĐƠN
Chị Cốc liền quát:
Mày nói gì ( )
Lạy chị, em nói gì đâu ( )
Rồi Dế Choắt lủi vào( )
Chối hả ( ) Chối này ( ) Chối này ( )
( Theo Tô Hoài)
?
!
.
?
!
!
GIÚP BẠN HỌC BÀI.
Hức Thông nghách sang nhà ta Dễ nghe nhỉ
Chú mày hôi như cú mèo, ta nào chịu được
- Sợ gì Mày bảo tao sợ cái gì Mày bảo tao còn
biết sợ ai hơn tao nữa
Con gái tôi vẽ đây ư Chả lẽ lại đúng là nó, cái
Con Mèo hay lục lọi ấy
Bác ơi Bác chưa ngủ
Bác có lạnh lắm không


!
?
!
.
?
?
!
?
!
?
?
!
Mục đích của việc dùng dấu cấu sau:
Anh ấy nói vừa tai nhỉ( !?)
A. Khẳng định.
B. Phản đối.
C. Nghi ngờ.
D. Châm biếm.
D. Châm biếm.
Bài tập bổ sung
Điền dấu thích hợp vào đoạn văn sau :
Bộ đội ta tiến vào thủ đô khẩu hiệu biểu ngữ cổng chào xuất hiện từ dãy phố này sang phố khác. Các em thiếu nhi với những bó hoa đủ màu sắc reo mừng tiếp đón các anh bộ đội các cụ già thanh niên phụ nữ vỗ tay hoan hô và tươi cười vẫy chào đoàn quân anh hùng
Bộ đội ta tiến vào thủ đô. Khẩu hiệu biểu ngữ, cổng chào xuất hiện từ dãy phố này sang phố khác. Các em thiếu nhi với những bó hoa đủ màu sắc reo mừng tiếp đón các anh bộ đội .Các cụ già, thanh niên phụ nữ, vỗ tay hoan hô và tươi cười vẫy chào đoàn quân anh hùng.
2. Điền dấu câu thích hợp vào đoạn văn sau:
Chào mào sáo sậu sáo đen.Đàn đàn lũ lũ bay đi bay về lượn lên lượn xuống. Chúng nó gọi nhau trò chuyện trêu ghẹo và tranh cãi nhau ồn mà vui không thể tưởng tượng được.
Bài tập bổ sung
,
,
,
,
,
,
Bài tập bổ sung
3. Cho câu văn sau và hãy cho biết đoạn văn thiếu mấy
dấu câu ? Câu văn:
Gió tây lướt thước bay qua rừng, quyến hương thảo
quả đi rải theo triền núi đưa hương thảo quả ngọt lựng
4 câu
7 câu
6 câu
5 câu
4.Chọn từ thích hợp để điền vào chỗ chấm :
Thông thường, dấu chấm được đặt ở cuối câu .........
dấu chấm hỏi đặt cuối câu .... và câu chấm than
đặt cuối câu ......, câu.....
Tuy vậy, cúng có lúc người ta dùng dấu chấm ở cuối
câu ... và đặt các dấu ....., dấu.....
trong ngoặc đơn vào sau một ý hay một từ ngữ nhất
định để biểu thị thái độ ..... hoặc...... đối
với ý đó hay nội dung của từ ngữ đó.
cầu khiến
nghi vấn
nghi ngờ
chấm than
trần thuật
chấm hỏi
chấm
chỉ chích
châm biếm
cảm thán
nghi vấn
30
BÀI 31: ÔN TẬP VỀ DẤU CÂU
Nối cột A với cột B để xác định đúng
công dụng của dấu chấm lửng và dấu chấm phẩy.
1 - b
2 - a
3 - a
4 - b
5 - a
Hoàng Thị Thanh Thảo
31
Giờ học kết thúc
CHÚC CÁC EM HỌC GiỎI