Bài 30. Truyền tin qua xináp

Người dạy :Đỗ Thị Thu Hương
Tổ :Hóa sinh
Quan sát hình vẽ về các kiểu xi náp.
Kết hợp nội dung mục I - Sgk, cho biết khái niệm về xi náp?.

I.Khái niệm:
Khái niệm:
- Xi náp là diện tiếp xúc của tế bào thần kinh với các tế bào khác ( TB thần kinh, TB cơ, TB tuyến…).
II. Cấu tạo xi náp:


Xi náp có cấu trúc như thế nào để phù hợp với chức năng truyền tin qua xi náp?
Xinap trên có tên gọi là gì?tại sao?



Hãy cho biết:

Xináp hóa học
II. Cấu tạo xi náp.

Xi náp hóa học cấu tạo gồm:
- Chùy xináp: Chứa các ti thể, và các bóng xi náp chứa chất trung gian ( phổ biến là: Acetylcholine và noradrenalin, ngoài ra còn nhiều chất trung gian hóa học khác như đôpamin, serotonin…).
Màng trước xináp.
Khe xináp: Chứa nhiều ion Na+.
Màng sau xináp: có các thụ thể tiếp nhận chất trung gian hóa học.
.Xináp điện:
-Cấu tạo từ kênh ion nối giữa 2 màng tế bào cạnh nhau nên xung thần kinh có thể lan truyền thẳng từ nơron này sang nơron khác
Tổng hợp chất trung gian hóa học
Theo dõi đoạn film sau, kết hợp quan Sát H30.3 (sgk) Hãy mô tả quá trình truyền tin qua xináp?.
III. Quá trình truyền tin qua xi náp.
Khi xung thần kinh đến xináp tiếp tục được truyền qua xi náp.
Quá trình truyền tin qua xináp như sau:
Xung thần kinh đến làm ion Ca2+ đi vào chùy xináp.
Ca2+ làm cho các bóng chứa chất trung gian hóa học (Acetylcholine) gắn vào màng trước xináp , vỡ ra và giải phóng Acetylcholine vào khe xináp.
Acetylcholine gắn vào thụ thể trên màng sau xi náp và làm xuất hiện điện thế hoạt động (xung thần kinh )lan truyền đi tiếp.
II -Quá trình truyền tin qua xi náp
Em hãy cho biết: Tại sao tin được truyền qua xináp chỉ theo 1 chiều từ màng trước qua màng sau mà không thể truyền theo chiều ngược lại?.
Chú ý:
* Xung thần kinh lan truyền trong xi náp chỉ đi theo 1 chiều vì:
Tại màng sau xináp không có bóng chứa chất trung gian hóa học để đi về màng trước
-Màng trước cũng không có các thụ thể nhận chất trung gian hóa học
* Các nơron thần kinh trong cung phản xạ liên hệ với nhau qua xi náp
=>Xung thần kinh truyền trong một cung phản xạ chỉ theo 1 chiều. mà không truyền ngược lại.
Chất trung gian hóa học có vai trò gì trong truyền xi náp?
Trả lời:
Chất trung gian hóa học đi qua khe xi náp là thay đổi tính thấm của màng sau xi náp làm xuất hiện xung thần kinh lan truyền đi tiếp .
Enzim có ở trong màng sau xi náp thủy phân axetil colin thành axêtat và colin hai chất này quay trở lại màng trước , đi vào chùy xi náp và được tái tổ hợp thành axêtincôlin chứa trong các bóng xi náp.


1 *Tại sao hàng loạt xung thần kinh lan đến xináp làm vỡ rất nhiều bóng chứa chất trung gian hóa học, nhưng khi có các đợt xung TK mới khác đến lại vẫn thấy vỡ bóng và giải phóng chất trung gian hóa học vào khe xináp?.
2* Tại sao chất hóa học không bị ứ đọng lại ở màng sau xi náp?.
Tổng hợp chất trung gian hóa học
Trả lời:
1-Tại chùy xi náp, Acetylcholine được liên tục tổng hợp và được chứa đựng trong bóng xi náp.
2-Sau khi Acetylcholine làm xuất hiện xung thần kinh ở màng sau xi náp sẽ lập tức bị enzim phân hủy thành acetate và choline, 2 chất này quay trở lại chùy xi náp để tái tổng hợp thành acetylcholine chứa trong các bóng xi náp.
?�nh d?u trịn v�o c�u nĩi ?�ng v? xi n�p:

c.Truy?n tin khi ?i qua xi n�p hĩa h?c cĩ th? khơng c?n ch?t trung gian hĩa h?c
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00