Bài 30. Truyền tin qua xináp

Bài 30- Truyền tin qua xi náp
I- Khái niệm xi náp:
Xi náp là diện tiếp xúc giữa TBTK với TBTK, giữa TBTK với loại TB khác như: TB cơ , TB tuyến…
II- Cấu tạo của xi náp
Có 2 loại xi náp: Xi náp hóa học và xi náp điện
1
2
3
4
5
6
Cấu tạo xináp hóa học
*Cấu tạo xináp hóa học:
1- Chùy xi náp:
2- Màng trước
3- Khe xináp xináp
4- Màng sau xináp:
Có bóng chứa chất trung gian hóa học
Có thụ thể tiếp nhận chất trung gian hóa học
7
III- Quá trình truyền tin qua xináp
- Xung TK đến làm canxi đi vào trong chùy xináp
- Can xi làm bóng chứa Axêtincôlin gắn vào màng trước và vỡ ra, giải phóng Axêtincôlin vào khe xináp
- Axêtincôlin gắn vào thụ thể trên màng sau làm xuất hiện điện thế hoạt động lan truyền đi tiếp.
Ví dụ: Xináp có chất trung gian hóa học là Axêtincôlin
* Tại sao, truyền tin qua xináp chỉ theo một chiều từ màng trước qua màng sau mà không theo chiều ngược lại ?
*Truyền tin qua xi náp chỉ theo một chiều từ màng trước qua màng sau vì:Phía màng sau không có chất trung gian hóa học để đi về phía màng trước và ở màng trước không có thụ thể tiếp nhận chất trung gian hóa học.
1- Tại sao khi hàng loạt xung thần kinh đến xináp làm vỡ rất nhiều bóng chứa chất trung gian hóa học, nhưng khi có hàng loạt xung thần kinh khác đến lại vẫn thấy bóng vỡ và giải phóng ra chất trung gian hóa học vào khe xináp ? Tại sao chất trung gian hóa học không bị ứ đọng lại ở màng sau xináp ?
2- Chất trung gian hóa học có vai trò như thế nào trong truyền tin qua xináp?
Trả lời: Chất trung gian hóa học đi qua khe xináp làm thay đổi tính thấm ở màng sau xináp và làm xuất hiện xung thần kinh lan truyền đi tiếp. Enzim axêtincôlinesterazacó ở màng sau xináp thủy phân axêtincôlin thành axêtát và côlin , hai chất này quay trở lại chùy xináp và tái tổng hợp lại thành a xêtincôlin chứa trong các bóng xináp.
3- Tại sao xung thần kinh được dẫn truyền trong một cung phản xạ chỉ theo một chiều ?
Trả lời: Các nơron trong cung phản xạ liên hệ với nhau qua xináp, mà xi náp chỉ cho xung thần kinh đi theo một chiều.