Bài 30. Truyền tin qua xináp

phạm hồng thái - thpt diễn châu 4
Câu 01: Điện thế hoạt động là gì? Cơ chế hình thành điện thế hoạt động? Chú thích cho đồ thị sau.
Kiểm tra bài cũ
Câu 02: So sánh cáh lan truyền xung thần kinh trên hai loại sợi thần kinh.
phạm hồng thái - thpt diễn châu 4
? Khi xung động thần kinh được truyền đến cuối sợi trục, chúng được chuyển sang tế bào kế tiếp qua bộ phận nào?
Bài 30:
Truyền tin qua xináp
phạm hồng thái - thpt diễn châu 4
Quan sát hình sau và cho biết: Xináp là gì? Có những kiểu xináp nào?
Tế bào trước
xináp
Tế bào sau
xináp
Xináp
Hình 30.1: Các kiểu Xináp
phạm hồng thái - thpt diễn châu 4
I- Khái niệm xináp:
* Khái niệm:
Xináp là diện tiếp xúc giữa tế bào thần kinh với tế bào kế tiếp.
* Các kiểu xináp: gồm 3 kiểu
- Xináp giữa tế bào thần kinh với tế bào thần kinh.
- Xináp giữa tế bào thần kinh với tế bào cơ.
- Xináp giữa tế bào thần kinh với tế bào tuyến.
phạm hồng thái - thpt diễn châu 4
? Hãy quan sát hình ảnh sau và cho biết xináp có cấu tạo như thế nào?
phạm hồng thái - thpt diễn châu 4
II- cấu tạo xináp:
Chùy xináp: chứa ty thể, bóng chứa chất trung gian hóa học (ví dụ: axêtincôlin, noradrênalin, ...).
Màng trước xináp.
Khe xináp.
Màng sau xináp: có các thụ thể tiếp nhận chất trung gian hóa học.
Các bộ phận của xináp có vai trò gì ?
phạm hồng thái - thpt diễn châu 4
? Hãy quan sát các đoạn phim sau đây rồi thảo luận và nêu cơ chế truyền tin qua xináp.
Vì sao xung thần kinh chỉ lan truyền theo một chiều từ màng trước đến màng sau mà không truyền ngược trở lại?
phạm hồng thái - thpt diễn châu 4
iii- quá trình truyền tin qua xináp:
Quá trình truyền tin qua xináp gồm 3 giai đoạn:
+ Xung thần kinh đến chùy xináp làm cho Ca+ đi vào trong chùy xináp.
+ Ca+ vào trong chùy xináp làm cho bóng chứa axêtincôlin gắn vào màng trước vỡ ra, giải phóng axêtincôlin vào khe xináp.
+ Axêtincôlin gắn vào thụ thể trên màng sau làm xuất hiện điện thế hoạt động lan truyền đi tiếp.
Vì sao khi hàng loạt xung thần kinh lan truyền đến xináp làm vỡ rất nhiều túi chứa chất trung gian nhưng khi các xung động mới khác đến vẫn tiếp tục có các túi tiếp tục vỡ và giải phóng chất trung gian ra khe xináp. Đồng thời các chất trung gian không bị ứ đọng trong các khe xináp?
phạm hồng thái - thpt diễn châu 4
? Hãy so sánh tốc độ lan truyền xung động thần kinh trên sợi trục và ở xináp? Vì sao lại có sự khác nhau đó?
Enzim ở màng sau xináp làm phân hủy axêtincôlin thành axêtat và côlin, hai chất này quay trở lại màng trước đi vào chuỳ xináp và được tái tổng hợp lại thành axêtincôlin và đóng gói vào bóng xináp.
iii- quá trình truyền tin qua xináp:
phạm hồng thái - thpt diễn châu 4
Hãy sắp xếp lại cho đúng các gai đoạn truyền tin qua xináp
Ca+ vào trong chùy xináp làm cho bóng chứa axêtincôlin gắn vào màng trước vỡ ra, giải phóng axêtincôlin vào khe xináp.
Axêtincôlin gắn vào thụ thể trên màng sau làm xuất hiện điện thế hoạt động lan truyền đi tiếp.
Xung thần kinh đến chùy xináp làm cho Ca+ đi vào trong chùy xináp.
1
2
3
Củng cố bài