Bài 30. Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ

SINH HỌC 10
Phần 3. SINH HỌC VI SINH VẬT
Chương III. VIRUT VÀ BỆNH TRUYỀN NHIỄM
Câu 1. Trình bày cấu tạo của virut. Virut có đặc điểm gì khác với các cơ thể sống khác?
Câu 2. Virut có thể nuôi trong môi trường nhân tạo được không? Tại sao?
KIỂM TRA BÀI CŨ
BÀI 30. SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
Virut không có cấu tạo tế bào nên người ta thường dùng thuật ngữ nhân lên thay cho thuật ngữ sinh sản.
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT.
Chu trình nhân lên của virut bao gồm 5 giai đoạn: Hấp phụ Xâm nhập Sinh tổng hợp
Phóng thích Lắp ráp
1. Sự hấp phụ.
Gai glicôprôtêin của virut bám vào các thụ thể trên bề mặt của tế bào chủ một cách đặc hiệu.
2. Xâm nhập.
- Phage xâm nhập vào tế bào chủ bằng cách phá hủy thành tế bào nhờ enzym, sau đó bơm axit nuclêic vào tế bào chất, vỏ nằm bên ngoài.
- Virut động vật xâm nhập vào tế bào chủ bằng cách đưa cả nuclêôcapsit vào tế bào chất và cởi vỏ nhờ enzym để giải phóng axit nuclêic.
3. Sinh tổng hợp.
- Virut tổng hợp axit nuclêic và prôtêin cho mình nhờ enzym và nguyên liệu của tế bào chủ.
4. Lắp ráp.
- Lắp ráp axit nuclêic vào prôtêin vỏ để tạo virut hoàn chỉnh.
5. Phóng thích.
Virut có thể phóng thích ra khỏi tế bào chủ bằng 2 cách:
Phá vỡ tế bào để chui ra ồ ạt làm tế bào chủ chết ngay.
- Phóng thích ra từ từ theo lối nảy chồi, tế bào chủ vẫn sinh trưởng bình thường.
Trong 2 cách phóng thích trên của virut thì quá trình nào gọi là quá trình tan? Quá trình nào gọi là quá trình tiềm tan? Tại sao?
Thế nào gọi là chu trình tan?
- Quá trình tan là quá trình virut phá vỡ vách tế bào chui ra ồ ạt và làm chết tế bào chủ.
- Quá trình tiềm tan là quá trình virut chui ra từ từ và tế bào chủ vẫn sinh trưởng bình thường
- Chu trình tan là chu trình nhân lên của virut mà làm tan tế bào chủ.
II. HIV / AIDS.
1. Khái niệm.
HIV là virut gây suy giảm miễn dịch ở người.
Vì HIV có khả năng gây nhiễm và phá hủy một số tế bào của hệ thống miễn dịch làm mất khả năng miễn dịch của cơ thể.
Hậu quả: Người bị nhiễm HIV sẽ bị nhiễm các bệnh cơ hội và chết vì các bệnh cơ hội.
- Bệnh cơ hội là những bệnh do vi sinh vật cơ hội gây ra. Ví dụ: Lao, tiêu chảy…
Hội chứng suy giảm miễn dịch thường gây ra hậu quả gì?
Vậy, như thế nào gọi là vi sinh vật cơ hội?
- Vi sinh vật cơ hội là các vi sinh vật lợi dụng lúc cơ thể bị suy giảm miễn dịch để tấn công và gây bệnh.
2. Ba con đường lây nhiễm HIV.
Qua đường máu.
Qua đường tình dục.
- Mẹ truyền sang con.
3. Ba giai đoạn phát triển của bệnh.
Giai đoạn sơ nhiễm hay giai đoạn cửa sổ (thời gian từ 2 – 3 tháng). Thường không biểu hiện triệu chứng hoặc biểu hiện nhẹ.
Giai đoạn không triệu chứng (từ 1 – 10 năm). Số lượng tế bào limphô T- CD4 giảm dần.
Giai đoạn biểu hiện triệu chứng AIDS . Các bệnh cơ hội xuất hiện.
Tại sao nhiều người không hay biết mình đang bị nhiễm HIV. Điều đó có nguy hiểm như thế nào đối với xã hội?
4. Biện pháp phòng ngừa.
Hiện nay đã có vacxin phòng ngừa và thuốc đặc trị HIV chưa?
Cho đến nay vẫn chưa có vacxin phòng và thuốc đặc trị HIV hữu hiệu.
Mọi người phải cùng nhau góp phần phòng, chống lây nhiễm HIV.
Chúng ta phải có thái độ như thế nào đối với những người bị nhiễm HIV? Tại sao?
Chúng ta có thể phòng tránh lây nhiễm HIV bằng cách nào?
- Đường máu: Không truyền máu bị nhiễm HIV, dùng riêng bơm kim tiêm, tiệt trùng bơm kim tiêm đúng cách nếu dùng chung.
- Đường tình dục: Không quan hệ tình dục bừa bãi, chung thuỷ từ cả hai phía khi biết chắc cả hai không bị nhiễm, dùng bao cao su.

- Đường từ mẹ sang con: Không nên sinh con khi biết mình đã bị nhiễm HIV (Vợ lẫn chồng).
Tại sao ở virut người ta không dùng thuật ngữ sinh sản để chỉ sự tăng về số lượng mà lại dùng thuật ngữ nhân lên?
Chu trình nhân lên của virut có mấy giai đoạn?
Hấp phụ
Xâm nhập
Sinh tổng hợp
Lắp ráp
Phóng thích
Hấp phụ
Xâm nhập
Sinh tổng hợp
Lắp ráp
Phóng thích
Bộ phận nào của virut bám trên bề mặt tế bào chủ? Và bám vào vị trí nào?
Vì sao mỗi loại virut chỉ có thể xâm nhập vào một số loại tế bào nhất định?
Bề mặt tế bào
Phage xâm nhập vào tế bào chủ bằng cách nào?
Cách xâm nhập của Virut động vật vào tế bào chủ có giống với phage không?
Virut sinh tổng hợp axit nuclêic và prôtêin bằng cách nào?
Virut tổng hợp ra mấy loại prôtêin?
Để tạo thành virut hoàn chỉnh thì các thành phần nào được lắp ráp lại với nhau?
Virut có thể phóng thích ra khỏi tế bào chủ bằng mấy cách?
Tại sao HIV lại có khả năng gây suy giảm miễn dịch ở người?
HIV lây nhiễm bằng những con đường nào?
Các đối tượng nào được xếp vào nhóm có nguy cơ lây nhiễm cao?
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
C