Bài 30. Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ

Tiết 31: SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO VẬT CHỦ
.
Chu trình nhân lên của của phagơ
?. Quan sát 2 đoan băng và cho biết chu trình nhân lên của vr gồm mấy giai đoạn? Là những giai đoạn nào?
I. Chu trình nhân lên của virut
I. Chu trình nhân lên của virut
Chu trình nhân lên của virut động vật
Chu trình nhân lên của virut gồm 5 giai đoạn chính
Giai đoạn xâm nhập
Giai đoạn phóng thích
Giai đoạn lắp giáp
Giai đoạn sinh tổng hợp
Giai đoạn hấp phụ
A . Các giai đoạn xâm nhiễm và phát triểncủa virut
1. Giai đoạn hấp phụ
Trong gđ này vr thực hiện những hoạt động nào?
-VR bám một cách đặc hiệu lên thụ thể bề mặt tế bào
VR có thể bám đặc hiệu lên TB mà nó kí sinh nhờ yếu tố nào?
-Nhờ gai glycôprôtêin (VR ĐV) hoặc gai đuôi (phagơ) có tác dụng kháng nguyên , tương hợp với thụ thể trên bề mặt TB
Sự bám đặc hiệu của VR trên bề mặt TB có ý nghĩa gì?
-Mỗi loài VR chỉ có thể kí sinh trên 1 hoặc 1 số loại TB vật chủ nhất định
A . Các giai đoạn xâm nhiễm và phát triểncủa virut
VR động vật
Phagơ
2. Giai đoạn xâm nhập
-VR động vật đưa cả nuclêcapsit vào TB chất sau đó cởi vỏ để giải phóng axit nuclêic
-Phagơ tiết enzim lizôxôm phá huỷ thành TB để tuồn axit nuclêic
?. Quá trinh xâm của VRĐV và phagơ khác nhau như thế nào?
3. GĐ Sinh tổng hợp
A . Các giai đoạn xâm nhiễm và phát triểncủa virut
?. Giai đoạn này vr đã tổng hợp những hợp chất nào?
-VR đã tổng hợp a xit nuclêic và các loại prôtêin cho mình
?. Nguyên liệu và enzim mà vr sử dụng được lấy từ đâu?
-Nguyên liệu và enzim do tế bào vật chủ cung cấp
4. GĐ lắp ráp
?. Diễn biến của giai đoạn này như thế nào?
-Lắp ráp a xit nuclêic vào prôtêin vỏ để tạo thành vr hoàn chỉnh
5. GĐ giải phóng
? Trong giai đoạn này , hoạt động của vr như thế nào?
-VR phá vỡ tế bào vật chủ để ồ ạt chui ra ngoài
? VR phá vỡ tế bào vật chủ bằng cách nào ?
-VR có hệ gen mã hoá Enzim lizôzim làm tan tế bàovật chủ
B . Virut ôn hoà và vr độc
VR ôn hoà (chu trình tiềm tan)
Quan sát đoạn băng và nêu hoạt động chính của vr ôn hoà? Chúng có phá vỡ tế bàovật chủ không?
VR gắn vật chất di truyền của mình vào AND của vật chủ và nhân lên cùng tế bào vật chủ , mà không phá vỡ tế bào vật chủ
VR độc (chu trình sinh tan)
?. Dựa vào 2 đoạn phim trên hãy cho biết chu trình tiềm tan và chu trình sinh tan khác nhau như thế nào?
-Vật chất di truyền của VR cài xen vào AND của tế bào vật chủ nhân lên nhưng không làm tan tế bào vật chủ
-Khi VR nhân lên mà làm tan tế bào gọi là chu trình sinh tan
Mối quan hệ giữa chu trình sinh tan và chu trình tiềm tan
Cài xen
Xâm nhập
Cảm ứng
Nhân lên
Lắp giáp
Sinh tổng hợp
Phóng thích
Hấp phụ
(TB tiềm tan)
?. Quan sát tranh và cho biết mối quan hệ giữa chu trình sinh tan và chu trinh tiềm tan?
Khi có tác dụng của các tác nhân như tia tử ngoại, có thể chuyển VR ôn hoà thành VR độc
II. HIV/AIDS
II. HIV/AIDS
?. HIV là gì? Tại sao nói HIV gây hội chứng suy giảm miễn dịch ở người? Hội chứng này dẫn đến hậu quả gì?
1. Khái niệm
- HIV là virut gây suy giảm miễn dịch ở người. Chúng có khả năng gây nhiễm và phá huỷ một số tế bào của hệ thống miễn dịch (TB limphô T4). Làm mất khả năng miễn dịch của cơ thể. Lợi dụng cơ hội này các VSV gây bệnh khác tấn công cơ thể và gây bệnh cho người (bệnh cơ hội)
1. Khái niệm
II. HIV/AIDS
II. HIV/AIDS
1. Khái niệm
2. Các con đường lây truyền HIV
?. HIV/AIDS thường lây truyền qua các con đường nào?
Máu
2. Các con lây đường truyền HIV
Tình dục
Mẹ sang con
?. Các đối tượng nào được xếp vào nhóm có nguy cơ lây nhiễm cao?
Nhóm người có nguy cơ lây nhiễm cao là: Những người có lối sống không lành mạnh, như tiêm chích ma tuý, gái mại dâm và những người mua dâm.
II. HIV/AIDS
II. HIV/AIDS
1. Khái niệm
2. Lây truyền HIV
3. Các giai đoạn phát triển của bệnh.
3. Các giai đoạn phát triển của bệnh.
?. Nghiên cứu SGK để hoàn thành bảng sau ?
?. Tại sao nhiều người không hay biết mình đang bị nhiễm HIV. Điều đó nguy hiểm như thế nào đối với xã hội ?
Thường không biểu hiện triệu chứng hoặc biểu hiện nhẹ.
II. HIV/AIDS
II. HIV/AIDS
1. Khái niệm
2. Lây truyền HIV
4. Biện pháp phòng ngừa
3. Các giai đoạn phát triển của bệnh.
4. Biện pháp phòng ngừa
?. Cho biết các biện pháp phòng ngừa HIV/AIDS ?
?. Cho đến nay có vacxin phòng HIV hữu hiệu chưa ? Có thuốc đặc trị chữa khỏi HIV/AIDS chưa ?
- Cho đến nay chưa có vacxin phòng HIV hữu hiệu. Các thuốc hiện có chỉ có thể làm chậm tiến trình dẫn đến bệnh AIDS.
- Do vậy phiện pháp phòng ngừa chủ yếu là:
+ Thực hiện lối sống lành mạnh (chung thuỷ vợ chồng, tình dục an toàn…)
+ Loại trừ tệ nạn xã hội (đặc biệt mại dâm, ma tuý…)
+ Vệ sinh y tế (kiểm tra nguồn máu khi truyền, không sử dụng chung kim tiêm…)
+ Hiểu biết về HIV/AIDS
Củng cố
?. HIV bám lên da lành không bị tổn thương có thể lây nhiễm được không ? Tại sao ?
Không, trên da luôn có tế bào chết, thụ thể của tế bào không tương thích, da không bị tổn thương, thời gian tồn tại của vr ngoài tế bào ngắn.
?. HIV tấn công những loại tế bào nào ?
Tế bào limphô T4
Đại thực bào
Củng cố
?. Hiện nay đã có thuốc chữa được các bệnh do virut nói chung và HIV nói riêng chưa? Tại sao?
- Chưa, do virut kí sinh bắt buộc trong nội tế bào. Vì vậy các thuốc kháng sinh không có tác động được đến virut, hoặc trước khi tác động đến virut thì chính thuốc kháng sinh đã phá huỷ tế bào.
Tiêm vacxin phòng bệnh định kì tại các trung tâm y tế
( sởi, bại liệt, viêm não, quai bị, đậu mùa, …)
?. Vậy biện pháp tốt nhất để phòng chống lại các bệnh do virut hiện nay đang dùng là gì?