Bài 30. Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ

Kiểm tra bài cũ:
Trình bày cấu tạo của virut ? Vì sao nói virut là trung gian giữa vật sống và không sống ?
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
Tiết31– Bài30
- Giai đoạn hấp phụ
- Giai đoạn xâm nhập
- Giai đoạn sinh tổng hợp
- Giai đoạn lắp ráp
* Một chu trình nhân lên của virus gồm 5 giai đoạn:
- Giai đoạn phóng thích
1.1 Giai đoạn hấp phụ
Gai glicopr«tªin cña vi rót b¸m mét c¸ch ®Æc hiÖu lªn thô thÓ cña tÕ bµo
1.2 Xâm nhập
Đối với phagơ enzim lizôzim phá huỷ thành tế bào để bơm axítnuclêic vào tế bào , còn vỏ nằm bên ngoài.
Đối với virút động vật : đưa cả nuclêôcapit vào tế bào chất , sau đó “ cởi vỏ” để giải phóng axitnuclêic
1.3 Sinh tổng hợp
* Virut sử dụng enzim và nguyên liệu của tế bào để tổng hợp axít nuclêic và prôtêin của mình
Một số có enzim riêng tham gia vào quá trình tổng hợp
1.4 Giai đoạn lắp ráp
Lắp axít nuclêic vào prôtêin vỏ để tạo virút hoàn chỉnh.
1.5 Phóng thích
Virút phá vỡ tế bào để ồ ạt chui ra ngoài .
Khi vi rút nhân lên mà làm tan tế bào thì gọi là chu trình tan
Mối quan hệ giữa chu trình sinh tan và chu trình tiềm tan
Cài xen
Xâm nhập
Cảm ứng
Nhân lên
Lắp ráp
Sinh tổng hợp
Phóng thích
Hấp phụ
(TB tiềm tan)
?. Quan sát tranh và cho biết mối quan hệ giữa chu trình sinh tan và chu trinh tiềm tan?
Khi có tác dụng của các tác nhân như tia tử ngoại, có thể chuyển VR ôn hoà thành VR độc
1. Tại sao mỗi loại virus chỉ có thể nhiễm vào 1 loại tế bào nhất định?
2. Làm thế nào virus phá vỡ tế bào để chui vào được?
CÂU HỎI MỞ RỘNG
Do trên bề mặt của tế bào có các thụ thể mang tính đặc hiệu đối với mỗi loại Virut
Vì Virut có hệ gen mã hoá Lizôzim để làm tan thành tế bào
PHIẾU HỌC TẬP
Sự nhân lên của virut HIV
a/ ARN của HIV được tách ra trong tế bào chất của tế bào.
b/ ADN mạch kép của HIV được tổng hợp
c/ ADN của HIV được tích hợp vào ADN của tế bảo chủ, sau đó ARN của HIV được tổng hợp nhờ enzin và nguyên liệu của tế bào chủ.
d/ HIV xâm nhập vào tế bào chủ
e/ ARN và protêin lắp ráp thành HIV hoàn chỉnh và sau đó HIV được phóng thích ra ngoài tế bào
f/ ADN mạch đơn của HIV được tổng hợp nhờ enzim sao chép ngược
II.HIV VÀ HỘI CHỨNG AIDS
Thảo luận nhóm:
- Nhóm 1 (tổ 1):Khái niệm HIV/AIDS
Nhóm 2 (tổ 2): Phương thức lây nhiễm.
Nhóm 3 (tổ 3): Các giai đoạn phát triển của hội chứng AIDS.
Nhóm 4 (tổ 4): Phòng tránh
Nhóm 1:

Khái niệm HIV/AIDS

HIV
- HIV là virút gây suy giảm miễn dịch ở người. Có 2 loại HIV, đó là HIV 1 và HIV 2.

-Typ HIV I gây bệnh phổ biến trên thế giới, HIV II gây bệnh chủ yếu ở châu Phi.
Ảnh hiển vi điện tử hai chủng virut HIV1 và HIV 2
Con người bị lây nhiễm virus HIV từ những giống khỉ dạng người cư trú tại Trung Phi
AIDS
AIDS là Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải, do virút HIV gây ra.
AIDS là giai đoạn cuối của quá trình nhiễm HIV.
HIV/AIDS đang lan truyền với tốc độ nhanh tại Việt Nam. Theo các báo cáo mới nhất, HIV/AIDS đã xuất hiện ở tất cả 64 tỉnh, thành ở Việt Nam. Năm 2005 cứ 60 gia đình ở Việt Nam thì một gia đình có một người chung sống với HIV. Số liệu mới nhất cho thấy tình hình có thể trở nên nghiêm trọng hơn, và nếu không có biện pháp quyết liệt thì HIV/AIDS có thể đe doạ sự ổn định về kinh tế và xã hội của đất nước trong tương lai.
Người bình thường và người nhiễm HIV
Bàn tay người nhiễm HIV giai đoạn cuối
Trung tâm Mai Hoà,TT "Chăm sóc bệnh nhân AIDS giai đoạn cuối"
Nhóm 2

Phương thức lây nhiễm
2.Các phương thức lây nhiễm HIV
1/Phương thức lây nhiễm:
Lây truyền qua đường tình dục.
Qua truyền máu: Tiêm chích ma tuý, gép nội tạng, truyền máu….
Từ mẹ sang con: Qua nhau thai hoặc sữa mẹ.
Giao tiếp thông thường: Ôm, hôn, bắt tay, nói chuyện, ho, hắt hơi,…Dùng chung nhà tắm, bể bơi, bồn tắm, mặc chung quần áo, ngồi chung ghế,…Ăn uống chung bát đũa, cốc chén,…Côn trùng và súc vật không lây truyền HIV: ruồi, muỗi, chấy, rận, chó, mèo, gà…
Nhóm 3


Các giai đoạn phát triển của hội chứng AIDS
Quá trình xâm nhiễm và nhân lên của virut HIV
- HIV hấp phụ lên tế bào limpô T rồi chui vào trong tế bào .
- ARN của HIV chui ra khỏi vỏ rồi phiên mã ngược thành ADN.
- ADN của Virut gắn vào ADN của tế bào T rồi chỉ huy bộ máy di truyền và sinh tổng hợp của tế bào T sao chép sinh ra hàng loạt HIV
- Tế bào T bị phá vỡ hàng loạt dẫn đến hệ thống miễn dịch của người bệnh suy giảm.
- VSV cơ hội và bệnh nhiễm trùng cơ hội lợi dụng để gây bệnh
Quá trình xâm nhiễm và nhân lên của virut HIV khác phagơ ở điểm nào?
- HIV vào TB chủ mới cởi bỏ vỏ capsít. Axít nuclêic của HIV là ARN nên có quá trình phiên mã ngược ARN → ADN nhờ có enzim sao chép ngược.
- Phagơ chỉ có lõi axít nuclêic chui vào tế bào chủ, không có quá trình phiên mã ngược

Các giai đoạn phát triển của hội chứng AIDS
Nhóm 4


Phòng tránh

4/ Phòng tránh
*Sống lành mạnh
*Không tiêm chích ma tuý
*Chung thuỷ vợ chồng
*Thực hiện các biện pháp vệ sinh y tế.
CỦNG CỐ
Hiểu biết - Chia sẻ - Đồng cảm - Chung sống - Không kỳ thị