Bài 30. Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ

Virut
Chương 3
VÀ CÁC BỆNH
TRUYỀN NHIỄM
Tieát 33. bài 30
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
Khối: 10
CHƯƠNG TRÌNH CƠ BẢN
Kiểm tra bài cũ
1.Em hãy trình bày cấu tạo của virut ?
2. Hãy chú thích các thành phần cấu tạo của virut?
Virut d?ng v?t
1.Em hãy trình bày cấu tạo của virut ?
- Lõi axit nuclêic (hệ gen): ADN hoặc ARN (đơn / kép).
- Vỏ prôtêin (capsit) bảo vệ.
- Axit nucl�ic (hệ gen) + prôtêin(vỏ) -> nuclêôcapsit.
- Vỏ capsit có cấu tạo từ các đơn vị prôtêin gọi là capsôme.
- Một số VR có vỏ bên ngoài vỏ capsit -> gọi là vỏ ngoài: b/chất lipit kép và prôtêin, trên mặt vỏ ngoài có gai glicôprôtêin -> nhi?m v?: kháng nguyên và giúp VR bám lên bề mặt tế bào chủ.
- VR không có vỏ ngoài -> VR trần.

2. Hãy chú thích các thành phần cấu tạo của virut?
Virut động vật
1.V? prôtêin.
2. Lõi axit nuclêic.
3. Gai glicôprôtêin.
4. Th? th? c?a t? bào.
Tiết 33. b�i 30
S? NH�N L�N C?A VIRUT TRONG T? B�O CH?
I.CÁC GIAI ĐOẠN NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ (5 giai đoạn).
II.HIV/AIDS.
1. Khái niệm virut.
2. Ba con đường lây truyền HIV.
3. Ba giai đoạn phát triển của bệnh.
4. Biện pháp phòng ngừa.
Quá trình nhân lên c?a Phagơ
g?m nh?ng giai do?n nào?
T
I
?
I. Các giai đoạn nhân lên của virut trong tế bào chủ.
I.Chu trình nhân lên của virut.
G?m 5 giai do?n:
Sự h?p ph?
Xâm nhập
Sinh t?ng h?p
Lắp ráp
Phóng thích
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT.
Giai đoạn 1: Hấp phụ
virus động vật
Phage
Trong giai đoạn hấp phụ, virus thực hiện hoạt động gì?
 Gai glicoprotein của virut bám đặc hiệu lên thụ thể bề mặt của tế bào vật chủ
Giai đoạn 2: Xâm nhập
virus động vật
Phage
Quá trình xâm nhập của phagơ và VR động vật khác nhau như thế nào ?
Phage: Enzim lizozim phá hủy thành tế bào để bơm axit nucleic vào tế bào chất, vỏ nằm bên ngoài.
VRĐV: Đưa cả vỏ vào tế bào chất, sau đó “cởi vỏ” để giải phóng axit nucleic.
Giai đoạn 3: Sinh tổng hợp
Trong giai đoạn này,virus đã tổng hợp những vật chất nào ?
Virut tiến hành tổng hợp axit nucleic và vỏ protein của mình.
Cỏc nguyờn li?u v� enzim m� virus s? d?ng cú ngu?n g?c t? dõu?
Nguyên liệu và enzim do tế bào chủ cung cấp
Giai đoạn 4: Lắp ráp
Diễn biến của giai đoạn này như thế nào?
? L?p rỏp axit nuclờic v�o prụtờin v? d? t?o th�nh virut ho�n ch?nh.
Giai đoạn 5: Giải phóng
Trong giai đoạn này, hoạt động của virut như thế nào?
Thảo luận nhóm
( 2 HS / nhóm ).

T?
1 & 2
T?
3 & 4


Nội dung
? Vì sao mỗi loại virut chỉ có thể xâm nhập
vào một số loại tế bào nhất định?
Nhóm
? Tại sao chu trình nhân lên của virut được gọi là chu trình tan?
? Tại sao chu trình nhân lên của virut được gọi là chu trình tan?
Khi virut
nhân lên
mà làm tan
tế bào thì
gọi là chu
trình tan
So saùnh chu trình tan vaø chu trình tieàm tan?
Chu trình tan
Chu trình ti?m tan
? Tại sao mỗi loại virut chỉ có thể xâm nhập vào một số loại tế bào nhất định?
virut động vật
Phage
?Bề mặt tế bào có các thụ thể mang tính đặc hiệu đối với mỗi loại virut.
? Hãy sắp xếp thứ tự diễn biến các giai đoạn trong chu trình nhân lên của virut?
Thứ tự diễn biến các giai đoạn trong chu trình nhân lên của virut như sau:
(2)
(3)
(5)
(1)
(4)
Hấp phụ
Xâm nhập
Sinh tổng hợp
Lắp ráp
Phóng thích
HIV
Bệnh AIDS
Đại dịch thế kỷ?
Virut HIV
6/1981 lần đầu tiên loài người biết đến căn bệnh AIDS do HIV gây ra.
Cuối 1991: có 163 nước với khoảng 8 -10 triệu người bị nhiễm HIV.
Cuối 1996 : có trên 200 nước với 22 triệu người bị nhiễm HIV.
Cuối 1998 : có hơn 33,4 triệu người bị nhiễm HIV. - Cuối 2000: có khoảng trên 40 triệu người bị nhiễm HIV. - Đến cuối 2003 : có khoảng 46 triệu người bị nhiễm HIV.
Cuối năm 2006: khoảng treân 64 trieäu ngöôøi bò nhieãm HIV.
HIV
Bệnh AIDS
1.HIV là gì? AIDS là gì?
HIV là tên viết tắt của một loại virút gây ra bệnh AIDS. (Human Immunodeficiency Virus).
AIDS là tên viết tắt của một loại bệnh truyền nhiễm “Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải”(Acquired Immuno Deficiency Syndrome).
Khi xâm nhập vào cơ thể,
HIV sẽ làm gì?
HIV tấn công vào các tế bào có nhiệm vụ bảo vệ cơ thể trong hệ thống miễn dịch: tế bào limphoT4 và đại thực bào.
Đại thực bào
TB limphô T
Các VSV khác lợi dụng lúc cơ thể bị suy giảm miễn dịch để tấn công (VSV cơ hội).
Các bệnh do chúng gây ra gọi là bệnh cơ hội ( tiêu chảy, viêm da, sưng hạch, mất trí, sốt kéo dài, sút cân,..)
Khi hệ thống miễn dịch của cơ thể bị giảm,
gaây ra haäu quaû gì?
?
2.Nêu các con đường
lây truyền HIV?
Máu
Tình dục
Mẹ truyền
sang con
3. Các giai do?n phát tri?n c?a b?nh.
3. Các giai do?n phát tri?n c?a bệnh.
1.Sơ nhiễm hay "c?a s?"
Kéo dài 2 tuần
? 3 tháng
Thu?ng khơng biểu hiện tri?u ch?ng ho?c bi?u hi?n nh?.
3.Biểu hiện
triệu chứng AIDS
Số lượng tế bào limphô T - CD 4 gi?m dần.
Kéo dài 1 ?10 năm
2.Không triệu
chứng
B?nh co h?i xu?t hi?n:
viêm niêm mạc thực quản, phế quản, phổi., viêm não, ung thư da và máu, . ? ch?t.
Sau 1 ?10 năm
? Các đối tượng nào được xếp vào nhóm có nguy cơ lây nhiễm cao?
? Người tiêm chích ma tuý, gái mại dâm.
? Tại sao nhiều người không hay biết mình đang bị nhiễm HIV. Điều đó nguy hiểm như thế nào đối với xã hội ?
Vì thời gian ủ bệnh rất lâu khoảng 10 năm, do không biết mình bị bệnh nên dễ lây lan cho những người khác.
4. Phòng chống HIV/AIDS bằng cách nào?
* Hiểu biết về AIDS.
* Sống lành mạnh.
* Vệ sinh y tế.
* Loại trừ các tệ nạn xã hội.
( Tuyên truyền cho mọi người cùng biết và phòng chống).
Cần phải có nhận thức và thái độ như thế nào để phòng tránh lây nhiễm HIV ?
- Caàn coù neáp soáng laønh maïnh, quan heä tình duïc an toaøn ( duøng bao cao su ), khoâng duøng chung kim tieâm.
Ngöôøi bò nhieãm HIV cuõng laø beänh nhaân neân hoï cuõng coù quyeàn ñöôïc chaêm soùc vaø chöõa trò nhö nhöõng beänh nhaân khaùc. Khoâng phaân bieät ñoái xöû, traùi laïi caàn ñoäng vieân hoï vöôït qua maëc caûm.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
* Học thuộc bài “Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ ”.
* Trả lời câu hỏi cuối bài/sgk.
* Đọc “em có biết”.
* Chuẩn bị bài: “ Virut gây bệnh. Ứng dụng của virut trong thực tiễn ”.