Bài 30. Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ

Kiểm tra bài cũ
Tại sao người ta nói virus là một dạng sống đặc biệt?
VR chưa có cấu tạo TB, nhưng vẫn có khả sống, nhân lên trong TB chủ (trong TB vật chủ VR hoạt động như 1 thể sống, ngoài TB chúng lại như 1 thể vô sinh).
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
Bài 30
I- Chu trình nhân lên của virut:
II- HIV/AIDS.
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
I- Chu trình nhân lên của virut:
Hãy quan sát 2 đoạn băng sau và cho biết: Có thể chia chu trình nhân lên của virus thành mấy giai đoạn ? Đó là những giai đoạn nào ?
Tóm tắt diễn biến các giai đoạn đó.
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
I- Chu trình nhân lên của virut:
Gồm 5 giai đoạn :
1. Hấp phụ
2. Xâm nhập
3. Sinh tổng hợp
4. Lắp ráp
5. Giải phóng
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
I- Chu trình nhân lên của virut:
Vi rut thực hiện hoạt động nào? Cấu trúc nào giúp virut thực hiện hoạt động này?
- Virus bám bề mặt tế bào vật chủ nhờ có gai glycôprôtêin (virus động vật) và gai đuôi (phage) gai này đặc hiệu với các thụ thể trên bề mặt tế bào
1) Sự hấp phụ:
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
I- Chu trình nhân lên của virut:
1) Sự hấp phụ:
Sự bám đặc hiệu của virus trên bề mặt tế bào có ý nghĩa gì?
-> Mỗi loại virus chỉ có thể kí sinh trong một loại tế bào nhất định
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
I- Chu trình nhân lên của virut:
2) Xâm nhập:
Quá trình xâm nhập của phage và của virus động vật khác nhau như thế nào ?
-Enzim lizôzim phá huỷ thành tế bào để bơm axit nuclêic vào tế bào chất, vỏ nằm bên ngoài.
- Đưa cả nuclêôcapsit vào tế bào chất, sau đó cởi vỏ để giải phóng axit Nuclêic
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
I- Chu trình nhân lên của virut:
3) Sinh tổng hợp:
Trong giai đoạn này, virus đã tổng hợp những vật chất nào ?
- Virus thực hiện quá trình tổng hợp axit nuclêic và prôtêin của mình
Các nguyên liệu và enzim mà virus sử dụng có nguồn gốc từ đâu? Điều này thể hiện phương thức sống của VR như thế nào?
nhờ vào enzim và nguyên liệu của tế bào chủ cung cấp...
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
I- Chu trình nhân lên của virut:
4) Lắp ráp:
Diễn biến của giai đoạn này như thế nào?
? Lắp ráp axit nuclêic vào prôtêin vỏ để tạo virus hoàn chỉnh.
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
I- Chu trình nhân lên của virut:
5) Phóng thích:
- Virus phá vỡ tế bào chủ để ồ ạt chui ra ngoài.
( virus có hệ gen mã hoá enzim lizôzim làm tan thành tế bào vật chủ)
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
Theo em khi virut đã xâm nhập vào tế bào vật chủ thì kết quả nào sẽ xảy ra?
Làm tan tế bào chủ.
b) Không làm tan tế bào chủ
Chu trình sinh tan
Chu trình tiềm tan
Dựa vào hai đoạn phim trên, hãy cho biết:
Thế nào là chu trình sinh tan?
Thế nào là chu trình tiềm tan?
? Virus nhân lên mà làm tan tế bào
? ADN virus gắn vào ADN của TB vật chủ và nhân lên cùng với tế bào vật chủ(không làm tan TB chủ)
Sơ đồ mối quan hệ giữa chu trình
sinh tan và tiềm tan
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
(8)
Hấp phụ
Xâm nhập
Sinh tổng hợp
Lắp ráp
Giải phóng
Cài xen
Nhân lên
Cảm ứng
(TB tiềm tan)
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
II- HIV/AIDS:
Tính đến hết năm 2006:
-Thế giới có 39,5 triệu người bị nhiễm HIV, trong đó, trẻ em dưới năm tuổi chiếm khoảng 2,3 triệu. Số ca nhiễm mới trong năm 2006 là 4,3 triệu người, số người tử vong do AIDS tích lũy được là 2,9 triệu người.
- Việt Nam phát hiện được 114.367 người nhiễm HIV, trong đó có 19.695 người chuyển sang AIDS và trên 11.468 trường hợp đã tử vong do AIDS.
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
II- HIV/AIDS:
1. Khái niệm về HIV/ AIDS
virus HIV là gì ?
- HIV là virus gây suy giảm miễn dịch ở người.
Người bị nhiễm VR HIV sẽ bị bệnh gì? Biểu hiện lâm sàng của bệnh?
- VR HIV gây nên bệnh AIDS, với biểu hiện: Sốt kéo dài, sút cân, tiêu chảy,viêm da, sưng hạch, lao ...-> chết
Tại sao VR HIV lại gây nên bệnh AIDS với các biểu hiện như vậy?
- HIV nhiễm và phá huỷ các TB của hệ thống miễn dịch -> mất khả năng miễn dịch => các vsv lợi dụng cơ hội này để tấn công ? gây ra các bệnh cơ hội.
(AIDS: HC suy giảm MD mắc phải ở người)
(Human Immunodeficiency Virus)
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
II- HIV/AIDS:
2. Ba con đường lây truyền HIV
HIV/AIDS lây truyền qua những con đường nào?
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
II- HIV/AIDS:
3. Ba giai đoạn phát triển của bệnh:
Nghiên cứu SGK phần: Các giai đoạn phát triển của bệnh và hoàn thành phiếu học tập sau trong thời gian 3 phút.
2 tuần -3 tháng
Không hoặc nhẹ
1-10 năm
Số lượng tế bào
Limphô T-CD4 giảm dần
Sau 1 đến 10 năm
Xuất hiện các bệnh cơ hội: sốt,tiêu chảy, sút cân, ung thư.? chết
0
1
2
3
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
II- HIV/AIDS:
4. Cách phòng tránh HIV/AIDS :
Hiểu biết về AIDS
Sống lành mạnh
Loại trừ tệ nạn xã hội
Vệ sinh y tế
Chúng ta có thể phòng tránh HIV/AIDS bằng cách nào?
Hấp phụ
Xâm nhập
Sao mã ngược
Cài xen
Sinh tổng hợp
Lắp ráp
Phóng thích
Sơ đồ chu trình nhân lên của virus HIV
trong tế bào Limphô T4
1
2
3
4
5
1- Đây là tác nhân gây bệnh AIDS:
5 - Giai đoạn này tế bào vật chủ đã bị
virut phá vở:
2- Đây là từ viết tắt của hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người.
3 - Những virut mới được hình thành ở giai đoạn này:
4- Đây là một trong những con đường
lây truyền của virut HIV:
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
Hiện nay đã có thuốc chữa được các bệnh do virus nói chung và virus HIV nói riêng chưa? Tại sao ?
Chưa - Do virus kí sinh trong tế bào nên thuốc kháng sinh không tác động được đến virus, hoặc trước khi tiêu diệt được virus thì chính thuốc đã phá huỷ tế bào
Biện pháp tốt nhất để chống lại các bệnh do virus hiện nay đang được sử dụng là gì ?
Tiêm văcxin phòng bệnh định kì tại các trung tâm y tế (dại, sởi, quai bị, đậu mùa.), kiểm soát vật trung gian truyền bệnh, vệ sinh...
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
1- Trả lời các câu hỏi và bài tập ở SGK
2- Trả lời các lệnh ở phần bài học.
3- Tìm hiểu những lợi ích và tác hại của virut.
Chu trình nhân lên của virus HIV
trong tế bào Limphô T4
Chu trình nhân lên của HIV trong tế bào Limphô T4 có thể được chia thành mấy giai đoạn? Đó là những giai đoạn nào?
Có 7 giai đoạn:
Hấp phụ
Xâm nhập
Sao mã ngược
Cài xen (tiền virus)
5. Sinh tổng hợp
6. Lắp ráp
7. Giải phóng
Các tế bào mà HIV tấn công
Đại thực bào
Tế bào limphoT
B?NH AIDS
Tác nhân: Con người bị lây nhiễm virus HIV từ những giống khỉ dạng người cư trú tại Trung Phi, nhiều khả năng nhất là từ Shimpanze. Đã có tới gần 24 triệu người chết vì AIDS.
Con người bị lây nhiễm virus HIV từ những giống khỉ dạng người cư trú tại Trung Phi
Ngu?i b? b?nh AIDS
virus HIV
Typ HIV I gây bệnh phổ biến trên thế giới, HIV II gây bệnh chủ yếu ở châu Phi.
Cả 2 typ này được Luc Montagnier và Robert Gallo phân lập.
Typ I phân lập ở Pháp năm 1983 và
Typ II phân lập ở châu Phi năm 1986 (ở Ghinea-Bissau được đặt tên là HIV-2)
Robert Gallo & Luc Montagnier
Mối quan hệ giữa chu trình sinh tan và chu trình tiềm tan
Chu trình sinh tan và tiềm tan có quan hệ với nhau như thế nào?
? Khi cảm ứng( chiếu tia UV.), virus đang ở trạng thái tiềm tan có thể chuyển thành trạng thái sinh tan.(có khoảng 10-5-10-2TBVK tự phát hoạt động làm tan tế bào)