Bài 30. Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ
Chia sẻ bởi Nguyễn Thị Hằng |
Ngày 10/05/2019 |
42
Chia sẻ tài liệu: Bài 30. Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ thuộc Sinh học 10
Nội dung tài liệu:
www.themegallery.com
Company Logo
Câu 1. Trình bày cấu tạo của virut? Theo em có
thể nuôi virut trên môi trường nhân tạo như nuôi
vi khuẩn được không?
Câu 2: Virut có những dạng cấu trúc nào dựa trên sự sắp xếp của các capsome? Trình bày đặc điểm và cho ví dụ về các dạng cấu trúc đó?
KIỂM TRA BÀI CŨ
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
Bài 30
www.themegallery.com
Company Logo
Vì sao ở virut người ta thường dùng thuật ngữ “nhân lên” thay cho thuật ngữ “sinh sản”?
- Vì virut không có cấu tạo tế bào, không có quá trình chuyển hóa vật chất và trao đổi năng lượng, phụ thuộc hoàn toàn vào tế bào chủ.
www.themegallery.com
Company Logo
I. Chu trình nhân lên của virut
Chu trình nhân lên của virut trong tế bào chủ gồm những giai đoạn nào?
www.themegallery.com
Company Logo
I. Chu trình nhân lên của virut
Gai của virut phải đặc hiệu với thụ thể bề mặt của tế bào thì virut mới bám vào.
Phóng axit nuclêic vào tế bào chủ, vỏ để bên ngoài.
Đưa cả nuclêôcapsit vào tế bào chất, sau đó cởi vỏ để giải phóng axitnuclêic.
Virut sử dụng enzim phá hủy nguyên liệu của tế bào chủ để tổng hợp các thành phần axit nuclêic và prôtêin
Lắp axit nuclêic vào prôtêin vỏ để tạo virut hoàn chỉnh
Virut phá vỡ tế bào, chui ra ngoài.
www.themegallery.com
Company Logo
Vì sao chu trình ở trên được gọi là chu trình tan?
- Virut nhân lên làm tan tế bào.
- Chu trình tiềm tan: Bộ gen của virut gắn vào NST của vật chủ và nhân lên cùng tế bào vật chủ, tồn tại trong tế bào vật chủ và không được phóng thích.
www.themegallery.com
Company Logo
(?) Tại sao mỗi loại virut chỉ có thể nhiễm vào một loại tế bào nhất định?
- Do trên bề mặt tế bào có các thụ thể mang tính đặc hiệu đối với mỗi loại virut.
I. Chu trình nhân lên của virut
www.themegallery.com
Company Logo
www.themegallery.com
Company Logo
Nêu một số hiểu biết về HIV/ AIDS?
www.themegallery.com
Company Logo
II. HIV/AIDS
Cấu tạo ngoài
Cấu tạo trong
1. Khái niệm HIV
HIV là gì?
HIV là virut gây suy giảm miễn dịch ở người.
HIV là từ viết tắt của
(Human Immunodeficiency Virus)
www.themegallery.com
Company Logo
Ba hàng rào phòng thủ của cơ thể
Mầm bệnh (vi khuẩn hoặc vi rut)
Tế bào chủ (bị nhiễm mầm bệnh)
Đại thực bào: Tiêu diệt VK, VR bằng cách thực bào
Lyphô B: Tiêu diệt VK, VR bằng cách tiết ra kháng thể gây kết dính kháng nguyên đặc hiệu trên màng VK, VR
Lyphô T: Tiêu diệt VK, VR bằng cách tiết ra chất hóa học đặc hiệu, phá vỡ các TB nhiễm VK, VR
mang kháng nguyên của VK, VR ở ngoài màng tế bào
www.themegallery.com
Company Logo
Khi xâm nhập vào cơ thể, HIV thường tấn công vào loại tế bào nào?
1. Khái niệm HIV
www.themegallery.com
Company Logo
1. Khái niệm HIV
HIV gây bệnh gì?
- HIV gây bệnh AIDS: Hội chứng suy giảm miễn dịch ở người.
Tại sao lại nói HIV gây hội chứng suy giảm miễn dịch ở người?
- HIV có khả năng gây nhiễm và phá hủy một số tế bào của hệ thống miễn dịch => giảm số lượng tế bào của hệ thống miễn dịch => làm mất khả năng miễn dịch của cơ thể => các vi sinh vật lợi dụng lúc cơ thể bị suy giảm miễn dịch để tấn công (vi sinh vật cơ hội) => bệnh cơ hội.
www.themegallery.com
Company Logo
2. Các con đường lây truyền HIV/AIDS
HIV thường được lây truyền qua con đường nào?
Lây truyền qua đường máu
Lây truyền qua đường tình dục
Lây truyền từ mẹ sang con
www.themegallery.com
Company Logo
2. Các con đường lây truyền HIV/AIDS
Các đối tượng nào được xếp vào nhóm có nguy cơ lây nhiễm cao?
- Nhóm có nguy cơ lây nhiễm cao:
+ Những người tiên chích ma túy
+ Gái mại dâm, người mua dâm.
+ Những người thất nghiệp
www.themegallery.com
Company Logo
3. Các giai đoạn phát triển của bệnh
2 tuần 3 tháng
Thường không biểu hiện triệu chứng hoặc biểu hiện nhẹ (Sốt, cảm cúm)
1 10 năm
Sau 1 10 năm (tùy cơ địa từng người)
Xuất hiện các bệnh cơ hội: Sốt, tiêu chảy, sút cân, ung thư … cuối cùng dẫn đến tử vong
Số lượng tế bào limphô T - CD4 giảm dần nhưng vẫn đủ mạnh, người bị nhiễm HIV không có triệu chứng gì.
www.themegallery.com
Company Logo
Tại sao nhiều người không hay biết mình đang bị nhiễm HIV? Điều đó nguy hiểm thế nào đối với xã hội?
- Thời gian ủ bệnh của HIV rất lâu có thể đến 10 năm. Sau khi phơi nhiễm (cơ thể tiếp xúc với tác nhân gây bệnh), người bệnh chỉ bị sốt nhẹ, đau đầu, đôi khi nổi hạch trong thời gian ngắn nên rất dễ nhầm với các bệnh khác.
- Sau thời kì này là đến giai đoạn không biểu hiện triệu chứng. Chỉ khi nào cơ thể bị suy giảm miễn dịch trầm trọng, các vi sinh vật cơ hội mới tấn công cơ thể để gây triệu chứng AIDS.
- Khi còn chưa biểu hiện triệu chứng, người bệnh có thể không biết mình đã bị nhiễm HIV nên không có biện pháp phòng ngừa, dễ lây lan cho người thân và cộng đồng.
3. Các giai đoạn phát triển của bệnh
www.themegallery.com
Company Logo
4. Biện pháp phòng ngừa
Để phòng tránh HIV/AIDS ta phải làm gì?
- Hiểu biết về AIDS, sống lành mạnh, chung thủy một vợ một chồng.
- Tránh xa tệ nạn xã hội: ma túy, mại dâm.
- Vệ sinh y tế theo quy định nghiêm ngặt.
www.themegallery.com
Company Logo
Hãy xắp xếp thứ tự diễn biến các giai đoạn trong chu trình nhân lên của Virut?
CỦNG CỐ
www.themegallery.com
Company Logo
Thứ tự diễn biến các giai đoạn trong chu trình nhân lên của Virut như sau:
Hấp phụ
Xâm nhập
Sinh tổng hợp
Lắp ráp
Phóng thích
www.themegallery.com
Company Logo
Trên da luôn có các tế bào chết. HIV bám lên da có thể lây nhiễm được không? Trường hợp nào có thể lây nhiễm?
- HIV bám trên da không lây nhiễm. Chỉ lây nhiễm khi da bị thương
CỦNG CỐ
www.themegallery.com
Company Logo
Cần phải có nhận thức và thái độ như thế nào để phòng tránh lây nhiễm HIV?
Cần có những hiểu biết về HIV/AIDS, có nếp sống lành mạnh, quan hệ tình dục an toàn, không dùng chung kim tiêm.
Người bị nhiễm HIV/AIDS cũng là bệnh nhân nên họ có quyền được chăm sóc và chữa trị như những bệnh nhân khác. Không phân biệt đối xử, cần động viên họ vượt qua mặc cảm.
www.themegallery.com
Company Logo
Viết một bài luận về HIV/AIDS với đề tài:
“Em sẽ tự bảo vệ mình trước đại dịch HIV/AIDS như thế nào?”
Yêu cầu: Khoảng 1 - 2 trang giấy
www.themegallery.com
Company Logo
III. Mở rộng
1. Tóm tắt tình hình dịch HIV / AIDS ở Việt Nam và trên thế giới
Việt Nam đứng thứ 6 trên thế giới về số người nhiễm HIV:
Hiện nay VN có 114.000 người nhiễm HIV, trong đó có gần 19.700 người chuyển sang giai đoạn AIDS và 11.500 người đã tử vong do AIDS. Đến năm 2010, VN có khoảng 311.500 người nhiễm HIV.
(Hội nghị triển khai về thông tin, giáo dục và thay đổi hành vi phòngchống AIDS do Bộ Y tế tổ chức ngày 20/03/08 – Tại Hà Nội)
Trong vòng 5 năm tới số người nhiễm HIV / AIDS ở Châu Á sẽ tăng gấp đôi và sẽ có thể tăng lên 20 triệu người vào năm 2012.
www.themegallery.com
Company Logo
2. Những khó khăn, trở ngại trong việc phòng tránh và điều trị HIV / AIDS
Thái độ kì thị, đối xử khác biệt với người nhiễm HIV / AIDS.
Xa lánh, hắt hủi, coi họ là những thành phần xấu trong xã hội
Coi bệnh của họ là kết quả của lối sống không đạo đức và trách nhiệm
Coi bệnh của họ là nguy hiểm, dễ lây khi tiếp xúc, tới gần
Người bị nhiễm HIV / AIDS bị cô lập và loại trừ ra khỏi cuộc sống chung của cộng đồng, con cái của họ không được tiếp cận với các dịch vụ giáo dục , y tế dẫn đến nguy cơ thất học và bị tổn thương lớn về tinh thần.
Thái độ kì thị bắt nguồn từ sự không hiểu biết về nguyên nhân, cách lây lan và phát triển của bệnh
Do chính người bệnh cũng có thái độ tiêu cực, họ tự thấy xấu hổ và tự tách xa xã hội
www.themegallery.com
Company Logo
Ở nhiều quốc gia (đặc biệt là ở Châu Phi và vài quốc gia ở Đông Nam Á), nạn mại dâm là con đường lây truyền HIV chủ yếu
Cho tới bây giờ vẫn chưa có thuốc chữa HIV / AIDS, các loại thuốc đang dùng chỉ có tác dụng ngăn chặn sự sinh sản của HIV, tuy nhiên giá thuốc quá cao nên đa số bệnh nhân không nhận được thuốc
Hiện nay chưa có vaccine đối với HIV do có nhiều loại HIV khác nhau, lan truyền khác nhau, chúng luôn thay hình đổi dạng và dấu mình trong các tế bào mà hệ miễn dịch không đụng tới được
Tiêm chích ma túy là rủi ro lớn để lây lan nhiễm HIV
2. Những khó khăn, trở ngại trong việc phòng tránh và điều trị HIV / AIDS
www.themegallery.com
Company Logo
Trong thời kì chưa có biểu hiện lâm sàng, người nhiễm HIV vẫn lao động bình thường, vẫn có khả năng đóng góp cho gia đình xã hội
HIV / AIDS tuy dễ lây nhưng dễ đề phòng vì HIV không lây qua các tiếp xúc thông thường.
Tinh thần sống chung với AIDS giúp những người nhiễm HIV / AIDS được đối xử công bằng, đảm bảo an toàn xã hội về các mặt về sức khỏe, nòi giống và phát triển kinh tế xã hội.
3. Phòng lây nhiễm HIV trong sinh hoạt hàng ngày
Không nên có thái độ kì thị, đối xử khác biệt với người nhiễm HIV / AIDS.
Click to edit company slogan .
www.themegallery.com
Thank You !
Company Logo
Câu 1. Trình bày cấu tạo của virut? Theo em có
thể nuôi virut trên môi trường nhân tạo như nuôi
vi khuẩn được không?
Câu 2: Virut có những dạng cấu trúc nào dựa trên sự sắp xếp của các capsome? Trình bày đặc điểm và cho ví dụ về các dạng cấu trúc đó?
KIỂM TRA BÀI CŨ
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
Bài 30
www.themegallery.com
Company Logo
Vì sao ở virut người ta thường dùng thuật ngữ “nhân lên” thay cho thuật ngữ “sinh sản”?
- Vì virut không có cấu tạo tế bào, không có quá trình chuyển hóa vật chất và trao đổi năng lượng, phụ thuộc hoàn toàn vào tế bào chủ.
www.themegallery.com
Company Logo
I. Chu trình nhân lên của virut
Chu trình nhân lên của virut trong tế bào chủ gồm những giai đoạn nào?
www.themegallery.com
Company Logo
I. Chu trình nhân lên của virut
Gai của virut phải đặc hiệu với thụ thể bề mặt của tế bào thì virut mới bám vào.
Phóng axit nuclêic vào tế bào chủ, vỏ để bên ngoài.
Đưa cả nuclêôcapsit vào tế bào chất, sau đó cởi vỏ để giải phóng axitnuclêic.
Virut sử dụng enzim phá hủy nguyên liệu của tế bào chủ để tổng hợp các thành phần axit nuclêic và prôtêin
Lắp axit nuclêic vào prôtêin vỏ để tạo virut hoàn chỉnh
Virut phá vỡ tế bào, chui ra ngoài.
www.themegallery.com
Company Logo
Vì sao chu trình ở trên được gọi là chu trình tan?
- Virut nhân lên làm tan tế bào.
- Chu trình tiềm tan: Bộ gen của virut gắn vào NST của vật chủ và nhân lên cùng tế bào vật chủ, tồn tại trong tế bào vật chủ và không được phóng thích.
www.themegallery.com
Company Logo
(?) Tại sao mỗi loại virut chỉ có thể nhiễm vào một loại tế bào nhất định?
- Do trên bề mặt tế bào có các thụ thể mang tính đặc hiệu đối với mỗi loại virut.
I. Chu trình nhân lên của virut
www.themegallery.com
Company Logo
www.themegallery.com
Company Logo
Nêu một số hiểu biết về HIV/ AIDS?
www.themegallery.com
Company Logo
II. HIV/AIDS
Cấu tạo ngoài
Cấu tạo trong
1. Khái niệm HIV
HIV là gì?
HIV là virut gây suy giảm miễn dịch ở người.
HIV là từ viết tắt của
(Human Immunodeficiency Virus)
www.themegallery.com
Company Logo
Ba hàng rào phòng thủ của cơ thể
Mầm bệnh (vi khuẩn hoặc vi rut)
Tế bào chủ (bị nhiễm mầm bệnh)
Đại thực bào: Tiêu diệt VK, VR bằng cách thực bào
Lyphô B: Tiêu diệt VK, VR bằng cách tiết ra kháng thể gây kết dính kháng nguyên đặc hiệu trên màng VK, VR
Lyphô T: Tiêu diệt VK, VR bằng cách tiết ra chất hóa học đặc hiệu, phá vỡ các TB nhiễm VK, VR
mang kháng nguyên của VK, VR ở ngoài màng tế bào
www.themegallery.com
Company Logo
Khi xâm nhập vào cơ thể, HIV thường tấn công vào loại tế bào nào?
1. Khái niệm HIV
www.themegallery.com
Company Logo
1. Khái niệm HIV
HIV gây bệnh gì?
- HIV gây bệnh AIDS: Hội chứng suy giảm miễn dịch ở người.
Tại sao lại nói HIV gây hội chứng suy giảm miễn dịch ở người?
- HIV có khả năng gây nhiễm và phá hủy một số tế bào của hệ thống miễn dịch => giảm số lượng tế bào của hệ thống miễn dịch => làm mất khả năng miễn dịch của cơ thể => các vi sinh vật lợi dụng lúc cơ thể bị suy giảm miễn dịch để tấn công (vi sinh vật cơ hội) => bệnh cơ hội.
www.themegallery.com
Company Logo
2. Các con đường lây truyền HIV/AIDS
HIV thường được lây truyền qua con đường nào?
Lây truyền qua đường máu
Lây truyền qua đường tình dục
Lây truyền từ mẹ sang con
www.themegallery.com
Company Logo
2. Các con đường lây truyền HIV/AIDS
Các đối tượng nào được xếp vào nhóm có nguy cơ lây nhiễm cao?
- Nhóm có nguy cơ lây nhiễm cao:
+ Những người tiên chích ma túy
+ Gái mại dâm, người mua dâm.
+ Những người thất nghiệp
www.themegallery.com
Company Logo
3. Các giai đoạn phát triển của bệnh
2 tuần 3 tháng
Thường không biểu hiện triệu chứng hoặc biểu hiện nhẹ (Sốt, cảm cúm)
1 10 năm
Sau 1 10 năm (tùy cơ địa từng người)
Xuất hiện các bệnh cơ hội: Sốt, tiêu chảy, sút cân, ung thư … cuối cùng dẫn đến tử vong
Số lượng tế bào limphô T - CD4 giảm dần nhưng vẫn đủ mạnh, người bị nhiễm HIV không có triệu chứng gì.
www.themegallery.com
Company Logo
Tại sao nhiều người không hay biết mình đang bị nhiễm HIV? Điều đó nguy hiểm thế nào đối với xã hội?
- Thời gian ủ bệnh của HIV rất lâu có thể đến 10 năm. Sau khi phơi nhiễm (cơ thể tiếp xúc với tác nhân gây bệnh), người bệnh chỉ bị sốt nhẹ, đau đầu, đôi khi nổi hạch trong thời gian ngắn nên rất dễ nhầm với các bệnh khác.
- Sau thời kì này là đến giai đoạn không biểu hiện triệu chứng. Chỉ khi nào cơ thể bị suy giảm miễn dịch trầm trọng, các vi sinh vật cơ hội mới tấn công cơ thể để gây triệu chứng AIDS.
- Khi còn chưa biểu hiện triệu chứng, người bệnh có thể không biết mình đã bị nhiễm HIV nên không có biện pháp phòng ngừa, dễ lây lan cho người thân và cộng đồng.
3. Các giai đoạn phát triển của bệnh
www.themegallery.com
Company Logo
4. Biện pháp phòng ngừa
Để phòng tránh HIV/AIDS ta phải làm gì?
- Hiểu biết về AIDS, sống lành mạnh, chung thủy một vợ một chồng.
- Tránh xa tệ nạn xã hội: ma túy, mại dâm.
- Vệ sinh y tế theo quy định nghiêm ngặt.
www.themegallery.com
Company Logo
Hãy xắp xếp thứ tự diễn biến các giai đoạn trong chu trình nhân lên của Virut?
CỦNG CỐ
www.themegallery.com
Company Logo
Thứ tự diễn biến các giai đoạn trong chu trình nhân lên của Virut như sau:
Hấp phụ
Xâm nhập
Sinh tổng hợp
Lắp ráp
Phóng thích
www.themegallery.com
Company Logo
Trên da luôn có các tế bào chết. HIV bám lên da có thể lây nhiễm được không? Trường hợp nào có thể lây nhiễm?
- HIV bám trên da không lây nhiễm. Chỉ lây nhiễm khi da bị thương
CỦNG CỐ
www.themegallery.com
Company Logo
Cần phải có nhận thức và thái độ như thế nào để phòng tránh lây nhiễm HIV?
Cần có những hiểu biết về HIV/AIDS, có nếp sống lành mạnh, quan hệ tình dục an toàn, không dùng chung kim tiêm.
Người bị nhiễm HIV/AIDS cũng là bệnh nhân nên họ có quyền được chăm sóc và chữa trị như những bệnh nhân khác. Không phân biệt đối xử, cần động viên họ vượt qua mặc cảm.
www.themegallery.com
Company Logo
Viết một bài luận về HIV/AIDS với đề tài:
“Em sẽ tự bảo vệ mình trước đại dịch HIV/AIDS như thế nào?”
Yêu cầu: Khoảng 1 - 2 trang giấy
www.themegallery.com
Company Logo
III. Mở rộng
1. Tóm tắt tình hình dịch HIV / AIDS ở Việt Nam và trên thế giới
Việt Nam đứng thứ 6 trên thế giới về số người nhiễm HIV:
Hiện nay VN có 114.000 người nhiễm HIV, trong đó có gần 19.700 người chuyển sang giai đoạn AIDS và 11.500 người đã tử vong do AIDS. Đến năm 2010, VN có khoảng 311.500 người nhiễm HIV.
(Hội nghị triển khai về thông tin, giáo dục và thay đổi hành vi phòngchống AIDS do Bộ Y tế tổ chức ngày 20/03/08 – Tại Hà Nội)
Trong vòng 5 năm tới số người nhiễm HIV / AIDS ở Châu Á sẽ tăng gấp đôi và sẽ có thể tăng lên 20 triệu người vào năm 2012.
www.themegallery.com
Company Logo
2. Những khó khăn, trở ngại trong việc phòng tránh và điều trị HIV / AIDS
Thái độ kì thị, đối xử khác biệt với người nhiễm HIV / AIDS.
Xa lánh, hắt hủi, coi họ là những thành phần xấu trong xã hội
Coi bệnh của họ là kết quả của lối sống không đạo đức và trách nhiệm
Coi bệnh của họ là nguy hiểm, dễ lây khi tiếp xúc, tới gần
Người bị nhiễm HIV / AIDS bị cô lập và loại trừ ra khỏi cuộc sống chung của cộng đồng, con cái của họ không được tiếp cận với các dịch vụ giáo dục , y tế dẫn đến nguy cơ thất học và bị tổn thương lớn về tinh thần.
Thái độ kì thị bắt nguồn từ sự không hiểu biết về nguyên nhân, cách lây lan và phát triển của bệnh
Do chính người bệnh cũng có thái độ tiêu cực, họ tự thấy xấu hổ và tự tách xa xã hội
www.themegallery.com
Company Logo
Ở nhiều quốc gia (đặc biệt là ở Châu Phi và vài quốc gia ở Đông Nam Á), nạn mại dâm là con đường lây truyền HIV chủ yếu
Cho tới bây giờ vẫn chưa có thuốc chữa HIV / AIDS, các loại thuốc đang dùng chỉ có tác dụng ngăn chặn sự sinh sản của HIV, tuy nhiên giá thuốc quá cao nên đa số bệnh nhân không nhận được thuốc
Hiện nay chưa có vaccine đối với HIV do có nhiều loại HIV khác nhau, lan truyền khác nhau, chúng luôn thay hình đổi dạng và dấu mình trong các tế bào mà hệ miễn dịch không đụng tới được
Tiêm chích ma túy là rủi ro lớn để lây lan nhiễm HIV
2. Những khó khăn, trở ngại trong việc phòng tránh và điều trị HIV / AIDS
www.themegallery.com
Company Logo
Trong thời kì chưa có biểu hiện lâm sàng, người nhiễm HIV vẫn lao động bình thường, vẫn có khả năng đóng góp cho gia đình xã hội
HIV / AIDS tuy dễ lây nhưng dễ đề phòng vì HIV không lây qua các tiếp xúc thông thường.
Tinh thần sống chung với AIDS giúp những người nhiễm HIV / AIDS được đối xử công bằng, đảm bảo an toàn xã hội về các mặt về sức khỏe, nòi giống và phát triển kinh tế xã hội.
3. Phòng lây nhiễm HIV trong sinh hoạt hàng ngày
Không nên có thái độ kì thị, đối xử khác biệt với người nhiễm HIV / AIDS.
Click to edit company slogan .
www.themegallery.com
Thank You !
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Nguyễn Thị Hằng
Dung lượng: |
Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)