Bài 30. Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ

Hi`nh:Virut gõy b?nh l? m?m long múng
Hi`nh:B?nh bũ diờn
Hi`nh: Bờ?nh cỳm gia c?m
Chuyên đề: Sự nhân lên của virus trong tế bào chủ
Hi`nh:B?nh quai b?
Hi`nh: B?nh SARS
B?nh AIDS
Nội dung
1. Chu trình nhân lên của virus trong tế bào chủ
2.4 Các phương thức phòng tránh
2. HIV/AIDS
1.2 Chu trình tiềm tan
1.1 Chu trình sinh tan
2.3 Các giai đoạn phát triển của bệnh
2.2 Các con đường lây truyền
2.1 Khái niệm HIV/ AIDS
1. Chu trình nhân lên của virus
Hãy quan sát 2 đoạn băng sau và cho biết:
Có thể chia chu trình nhân lên của virus thành mấy giai đoạn ?
Đó là những giai đoạn nào ?
1.1. Chu trỡnh sinh tan
Chu trình nhân lên của virus động vật
Chu trình nhân lên của phage
 Chu trình nhân lên của virus gồm
5 giai đoạn :
1. Hấp phụ
2. Xâm nhập
3. Sinh tổng hợp
4. Lắp ráp
5. Giải phóng
Giai đoạn1: Hấp phụ
Virus động vật
Phage
Trong giai đoạn hấp phụ, virus thực hiện hoạt động gì?
 Virus bám một cách đặc hiệu lên thụ thể bề mặt tế bào
Giai đoạn1: Sự hấp phụ
Virus động vật
Phage
Virus có thể bám đặc hiệu lên loại tế bào mà nó ký sinh là nhờ yếu tố gì ?
 Nhờ có gai glycôprôtêin (virus động vật) và gai đuôi (phage) có tác dụng kháng nguyên, tương hợp với các thụ thể trên bề mặt tế bào
Giai đoạn1: Sự hấp phụ
Virus động vật
Phage
Sự bám đặc hiệu của virus trên bề mặt tế bào có ý nghĩa gì?
Giai đoạn2: xâm nhập
Virus động vật
Phage
Quá trình xâm nhập của phage và của virus động vật khác nhau như thế nào ?
Phage: Enzim lizôzim phá huỷ thành tế bào để bơm axit nuclêic vào tế bào chất, vỏ nằm bên ngoài.
VirusĐV: Đưa cả nuclêôcapsit vào tế bào chất, sau đó cởi vỏ để giải phóng axit Nuclêic
Giai đoạn3: Sinh tổng hợp
Trong giai đoạn này, virus đã tổng hợp những vật chất nào ?
Virus thực hiện quá trình tổng hợp axit nuclêic và prôtêin của mình
Các nguyên liệu và enzim mà virus sử dụng có nguồn gốc từ đâu?
Nguồn nguyên liệu và enzim: do tế bào chủ cung cấp
Giai đoạn 4: Lắp ráp
Diễn biến của giai đoạn này như thế nào?
 Lắp ráp axit nuclêic vào prôtêin vỏ để tạo thành virus hoàn chỉnh.
Giai đoạn 5: Giải phóng
Trong giai đoạn này, hoạt động của virus như thế nào?
Bằng cách nào virus có thể phá vì tế bào để chui ra ngoài?
( Virus có hệ gen mã hoá enzim lizôzim làm tan thành tế bào vật chủ)
Trong chu trình tiềm tan, hoạt động của virus diễn ra như thế nào? Có điểm gì sai khác so với chu trình sinh tan?
 Virus gắn ADN của mình vào ADN của vật chủ và nhân lên cùng với tế bào vật chủ
1.2. Chu trỡnh ti?m tan
Chu trình sinh tan
Chu trình tiềm tan
Dựa vào hai đoạn phim trên, hãy cho biết:
Thế nào là chu trình sinh tan?
Thế nào là chu trình tiềm tan?
 Khi virus nhân lên mà làm tan tế bào thì gọi là chu trình sinh tan
 Khi ADN của virus gắn xen vào NST của tế bào mà tế bào vẫn sinh trưởng bình thường thì gọi là chu trình tiềm tan
1.3. M?i quan h? gi?a chu trỡnh sinh tan v� chu trỡnh ti?m tan
Chu trình sinh tan và tiềm tan có quan hệ với nhau như thế nào?
 Khi cảm ứng( chiếu tia UV…), virus đang ở trạng thái tiềm tan có thể chuyển thành trạng thái sinh tan.
H.2.24. Sơ đồ mối quan hệ giữa chu trình
sinh tan và tiềm tan
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
(8)
Hấp phụ
Xâm nhập
Sinh tổng hợp
Lắp ráp
Giải phóng
Cài xen
Nhân lên
Cảm ứng
(TB tiềm tan)
HIV/ AIDS
BỆNH AIDS
Tác nhân: Con nguời bị lây nhiễm virus HIV từ những giống khỉ dạng nguời cư trú tại Trung Phi, nhiều khả nang nhất là từ Shimpanze. Đã có tới gần 25 triệu nguời chết vì AIDS kể từ khi virus này được phát hiện lần đầu tiên ở Mỹ năm 1981
Con nguời bị lây nhiễm virus HIV từ những giống khỉ dạng nguời cư trú tại Trung Phi
Nguời bị bệnh AIDS
Virus HIV
Typ HIV I gây bệnh phổ biến trên thế giới, HIV II gây bệnh chủ yếu ở châu Phi.
Cả 2 typ này đuợc Luc Montagnier và Robert Gallo phân lập.
Typ I phân lập ở Pháp năm 1983 và typ II ở châu Phi năm 1986 (ở Ghinea-Bissau đuợc đặt tên là HIV-2)
> Robert Gallo và Luc Montagnier
1. Khái niệm về HIV/ AIDS

virus HIV là gì ?
HIV là virus gây suy giảm miễn dịch ở người
Người bị nhiễm Virus HIV sẽ bị bệnh gì? Biểu hiện lâm sàng của bệnh?
Virus HIV gây nên bệnh AIDS, với biểu hiện: Sốt kéo dài, sút cân, tiêu chảy,viêm da...
1. Khái niệm về HIV/ AIDS

Tại sao Virus HIV lại gây nên bệnh AIDS với các biểu hiện như vậy?
Virus HIV gây nhiễm và phá huỷ các tế bào của hệ thống miễn dịch
 mất khả năng miễn dịch của cơ thể (bệnh AIDS- hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người)
 các VSV khác lợi dụng cơ thể bị suy giảm miễn dịch để tấn công ( VSV cơ hội)
 Cơ thể dễ nhiễm bệnh ( bệnh cơ hội)
Các tế bào mà HIV tấn công
Đại thực bào
Tế bào limphoT
2.Các con đường lây truyền HIV
HIV/AIDS thường lây truyền qua những con đường nào?
3. Các giai đoạn phát triển của bệnh
2 tuần -3 tháng
Không có triệu chứng
1-10 năm
Số lượng tế bào
Limphô T4 giảm dần
Sau 1 đến 10 năm
Xuất hiện các bệnh cơ hội: sốt,tiêu chảy, sút cân, ung thư… chết
4. Cách phòng tránh AIDS
Hiểu biết về AIDS
Sống lành mạnh
Loại trừ tệ nạn xã hội
Vệ sinh y tế
Chúng ta có thể phòng tránh HIV/AIDS bằng cách nào?
Hiện nay đã có thuốc chữa được các bệnh do virus nói chung và virus HIV nói riêng chưa? Tại sao ?
Do virus kí sinh trong tế bào do đó các thuốc kháng sinh không tác động được đến virus, hoặc trước khi tiêu diệt được virus thì chính thuốc đã phá huỷ tế bào
Biện pháp tốt nhất để chống lại các bệnh do virus hiện nay đang được sử dụng là gì ?
Tiêm vaccine phòng bệnh định kì tại các trung tâm y tế (dại, sởi, quai bị, đậu mùa…)
Chu trình nhân lên của virus HIV
trong tế bào Limphô T4
Chu trình nhân lên của HIV trong tế bào Limphô T4 có thể được chia thành mấy giai đoạn? Đó là những giai đoạn nào?
Có 7 giai đoạn:
Hấp phụ
Xâm nhập
Sao mã ngược
Cài xen (tiền virus)
5. Sinh tổng hợp
6. Lắp ráp
7. Giải phóng
Sơ đồ chu trình nhân lên của virus HIV
trong tế bào Limphô T4
Hấp phụ
Xâm nhập
Sinh tổng hợp
Lắp ráp
Giải phóng
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
Bài tập
Điền tên các giai đoạn trong chu trình sinh tan của virus
1
2
3
4
5
1.Đây là tác nhân gây ra bệnh AIDS
5.Đây là giai đoạn tế bào vật chủ bị virut phá vỏ chui ra ngoài
2.Đây là từ viết tắt hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người
3 –Những virus mới được hình thành ở giai đoạn này
4- Đây là một trong những con đường lây truyền HIV
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM!