Bài 30. Bức thư của thủ lĩnh da đỏ

MỘT SỐ BÀI SOẠN TÍCH HỢP GIÁO DỤC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG MÔN NGỮ VĂN
TRUNG HỌC CƠ SỞ
Bức thư của thủ lĩnh da đỏ
………………………………………………………………………..
LỚP 6
Yêu cầu
Qua bức thư giúp học sinh hiểu được tình yêu đất đai, tình yêu thiên nhiên môi trường của người da đỏ và phê phán thái độ lạnh lùng khai thác cạn kiệt đất đai của người da trắng thực dụng. Bức thư càng có ý nghĩa to lớn khi thực tế lịch sử đã cho con người thấy rằng con người phải bảo vệ thiên nhiên và môi trường nếu không muốn bị hủy diệt.
Bức thư đã sử dụng các biện pháp nghệ thuật nhân hoá, so sánh, tương phản, điệp ngữ rất thành công, làm nổi bật tình cảm gắn bó của nguời da đỏ với đất đai và phê phán những “người da trắng”- đại diện chủ nghĩa tư bản lạnh lùng tàn phá thiên nhiên. Giáo dục tinh thần bảo vệ thiên nhiên, môi trường, tình yêu quê hương đất nước và ý thức tham gia vào các hoạt động giữ gìn môi trường “xanh, sạch, đẹp”.
Rèn luyện kĩ năng cảm thụ, phân tích nội dung và nghệ thuật của một bức thư giàu tình cảm về đất đai, môi trường.
A. Đoạn đầu bức thư
Câu 1:Qua đoạn đầu bức thư, chúng ta hiểu mối quan hệ của đất với người da đỏ là mối quan hệ như thế nào?
Câu 2: Thủ lĩnh da đỏ đã dùng hình ảnh nghệ thuật nào để thể hiện điều đó?
Yêu cầu cần đạt
Qua đoạn đầu bức thư, mối quan hệ của đất với người da đỏ là:
Mối quan hệ ruột thịt và thiêng liêng.
Mối quan hệ gắn bó khắng khít, đất đai là mẹ của ngưòi da đỏ “Chúng tôi là một phần của mẹ và mẹ là một phần của chúng tôi”

A. Đoạn đầu bức thư
* Hình ảnh nhân hóa
Bông hoa ngát hương là người chị người em. Người da đỏ, mỏm đá, vũng nước, chú ngựa đều “cùng chung một gia đình”.
* Hình ảnh so sánh
- Dòng nước óng ánh, êm ả trôi dưới dòng sông, con suối là máu của tổ tiên.
- Tiếng thì thầm của dòng nước chính là tiếng nói của cha ông.
=> Góp phần tăng thêm tính chất gắn bó máu thịt.
* Lặp từ:
“Mỗi”: tấc đất, lá thông, bờ cát, hạt sương, bãi đất, tiếng thì thầm của côn trùng.
=> Nhấn mạnh ý nghĩa của đất đai đối với người da đỏ. Sự gắn bó của người da đỏ đối với đất đai là vô cùng bền chặt sâu sắc.

B. Đoạn giữa bức thư
* Hãy chỉ ra sự khác biệt giữa người da đỏ và người da trắng đối với đất đai?
* Giọng điệu của thủ lĩnh da đỏ khi trình bày có điều gì đáng chú ý?

Yêu cầu cần đạt
* Người da trắng
- Người da trắng quan niệm khi chết, họ lên thiên đường, dạo chơi giữa các vì sao, và do đó họ quên đi đất nước họ sinh ra.
- Người da trắng xa lạ với đất đai, coi đất là kẻ thù, họ chỉ biết khai thác đất đai, họ lấy đi từ lòng đất những gì họ cần, để lại đằng sau những bãi hoang mạc
* Người da đỏ
Người da đỏ thì mãi mãi gắn bó với đất đai, không bao giờ quên mảnh đất tươi đẹp.
Giọng điệu của thủ lĩnh da đỏ khi trình bày
Nói thẳng thắng nhưng lại trình bày nhún nhường, mục đích chỉ rõ mặt trái của của cuộc sống công nghiệp đã phá vỡ sự êm đềm và chất thơ của thiên nhiên và tỏ ý phê phán cách sống đó.
C. Đoạn cuối bức thư

Ý chính của đoạn cuối bức thư là gì? Sự trình bày có gì giống và khác nhau so với 2 đoạn trên?
Yêu cầu cần đạt
* Ý chính của đoạn cuối bức thư:
Yêu cầu tổng thống Mỹ dạy người da trắng phải
biết kính trọng đất đai, coi đất đai là mẹ, bảo vệ
đất đai là bảo vệ chính mình
* Sự trình bày:
Đọan cuối bức thư là một yêu cầu với 3 câu cầu khiến liên tiếp “Ngài phải dạy”, “Ngài phải bảo”, “hãy khuyên bảo”…
“Đất là mẹ. Điều gì xảy ra với đất đai tức là xảy ra đối với những đứa con của Đất”
=>Thủ lĩnh da đỏ đã hoàn toàn thuyết phục người đọc
về tầm quan trọng sống còn của môi trường và trách nhiệm của tất cả mọi người trong việc giữ gìn và bảo vệ môi trường sống.
Ghi nh?:
N?i dung:
Qua b?c thu c?a m�nh, ngu?i th? linh da d? dê phí phân s? phí phân d?t dai vă h?y ho?i m�i tru?ng s?ng c?a ngu?i da tr?ng, d?i di?n cho ch? nghia tu b?n ch? quan tđm t?i l?i nhu?n, d?ng th?i nh?n m?nh thâi d? d�ng d?n c?a con ngu?i: Ph?i qu� tr?ng, b?o v? d?t dai, m�i tru?ng, ch? c� nhu th? xê h?i m?i c� phât tri?n b?n v?ng.
Ngh? thu?t:
B?ng m?t l?i van truy?n c?m m?nh m?,v?i vi?c s? d?ng bi?n phâp nhđn h�a, so sânh d?c dâo, tâc gi? dê lăm n?i b?t v?i hai câch s?ng, hai thâi d? d?i l?p nhau v?i d?t dai, thiín nhiín, m�i tru?ng.
Câc bi?n phâp tu t?, phĩp l?p, phĩp d?i l?p du?c s? d?ng d?t hi?u qu? cao, Gi?ng di?u chđn thănh, th?ng th?n, m?m d?o, lăm tang t�nh thuy?t ph?c.