Bài 3. Trung Quốc

1. Trung Quốc bị các nước đế quốc xâm lược:

BẢN ĐỒ TRUNG HOA
Lãnh thổ Trung Hoa thời nhà Thanh
CÁC TRIỀU ĐẠI NHÀ THANH
Các nước đế quốc chia nhau miếng bánh "Trung Hoa"
- Từ cuối TK XIX, chế độ phong kiến Trung Quốc khủng hoảng và bị các nước phương Tây xâm lược,di d?u l� thực dân Anh

- 6/1840, Chiến tranh phuốc phiện bùng nổ.


Lâm Tắc Từ
Chiến tranh Thuốc phiện 1840

- 8/1842, Nhà Thanh ký Hiệp ước Nam Kinh .( bồi thường chiến phí, nhượng Hồng Kông và mở cửa 5 cửa biển.
- Tiếp theo Anh, các nước Đức, Pháp, Nga, Nhật . cũng nhảy vào xâm lược, mở đầu quá trình Trung Quốc bị biến thành nước nửa thuộc địa, nửa phong kiến.
Lễ ký Hòa ước Nam Kinh 1842
Các nước đế quốc xâu xé "cái bánh ngọt" Trung Hoa
Sự phân chia khu vực ảnh hưởng của các nước đế quốc
Nhật - Đông Bắc
Nga - Đông Bắc
Anh - S. Trường Giang
Pháp - Vân Nam
Đức - Sơn Đông
ANH
ĐỨC
Ý
NHẬT
PHÁP
NGA
ÁO
ANH
BỒ

2. Phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc từ giữa TK XIX đến đầu TK XX.

a. Khởi nghĩa Thái Bình Thiên Quốc.

Hồng Tú Toàn
Kim Điền - QT
1/1/1851
NAM KINH

- 1/1/1857, khởi nghĩa Thái Bình Thiên Quốc bùng nổ do Hồng Tú Toàn lãnh đạo :
+ Thành lập chính quyền ở Nam Kinh.
+ Thi hành nhiều chính sách tiến bộ : chính sách bình quân ruộng đất, nam nữ bình đẳng.
- 19/7/1864, khởi nghĩa thất bại.

Cuộc vận động Duy Tân Mậu Tuất (1898)

- Do Khang Hữu Vi và Lương Khải Siêu khởi sướng vào năm 1898 và được sự ủng hộ của vua Quang Tự.
- 21/9/1898, vua Quang Tự bị bắt. Cuộc duy tân thất bại. Lịch sử gọi là "Bách nhật Duy tân".
TÙ HY THÁI HẬU
TÙ HY THÁI HẬU

c. Phong trào Nghĩa Hòa đoàn (cuối TK XIX)


SƠN ĐÔNG
Nghĩa quân Nghĩa Hòa đoàn
Khởi nghĩa Nghĩa Hòa đoàn


- Nổ ra ở Đông Bắc Trung Quốc. Nhà Thanh cấu kết với 8 nước đế Quốc đàn áp, phong trào thất bại.
- Năm 1901, nhà Thanh kí Điều ước Tân Sửu,
=> Trung Quốc bị biến thành nước nửa thuộc địa, nửa phong kiến.
3. Tôn Trung Sơn và cách mạng Tân Hợi :

a. Tôn Trung Sơn và Trung Quốc đồng minh hội.

Tôn Trung Sơn (1866-1925)
- Tôn Trung Sơn (1866 - 1925), quê tỉnh Quảng Đông, tên thật là Tôn Dật Tiên. Ông là đại biện ưu tú và là lãnh tụ của phong trào cách mạng dân chủ tư sản ở Trung Quốc.
- 8/1905, Tôn Trung Sơn thành lập Trung Quốc Đồng minh hội.
-Cuong linh :ch? nghia tam dân : "Dân tộc độc lập, Dân quyền tự do, Dân sinh hạnh phúc".



- Mục tiêu của hội là : đánh đổ Mãn Thanh, khôi phục Trung Hoa, thành lập Dân quốc, thực hiện quyền bình đẳng về ruộng đất cho dân cày.
b. Cách mạng Tân Hợi (1911) :
*. Nguyên nhân:
- Sâu xa : Mâu thuẫn giữa nhân dân Trung Quốc với đế quốc và phong kiến.
- Trực tiếp : 9/5/1911, Nhà Thanh trao quyền kinh doanh đường sắt cho đế quốc .
*. Diễn biến :
Cách mạng Tân Hợi 1911
VŨ XƯƠNG
10/10/1911, khởi nghĩa vũ trang nổ ra ở Vũ Xương và giành được thắng lợi nhanh chóng.
- 29/12/1911, thành lập Trung Hoa dân quốc. Tôn Trung Sơn làm d?i tổng thống.
-Lo s? tru?c th?ng l?i c?a c�ch m?ng tu s?n thuong lu?ng v?i nh� Thanh ,d? qu?c can thi?p
-> 2/1912, Tôn Trung Sơn từ chức. Viên Thế Khải lên làm tổng thống. Cách mạng chấm dứt
VIÊN THẾ KHẢI
* Tính chất và ý nghĩa :
- Là cuộc cách mạng tư sản không triệt để.
- Lật đổ chế độ quân chủ chuyên ch?
- Mở đường cho CNTB phát triển.
- A�nh hưởng đến phong trào giải phóng dân tộc ở Châu Á.
HOÀNG ĐẾ PHỔ NGHI
CỦNG CỐ
TRẮC NGHIỆM
1.Chính D?ng ? Trung Qu?c ra d?i nam 1905

Trung qu?c D?ng minh h?i
2.Cuộc cách mạng gắn liền với tên tuổi Tôn Trung Sơn ?
Cách mạng Tân hợi 1911
3.Cuộc khởi nghĩa do Đồng minh hội phát động ngày 10/10/1911?
Kh?i nghia Vu xuong
4.Một trong hai nhà yêu nước đã lãnh đạo cuộc vận động duy tân ?
-Khang H?u Vi
-Luong Kh?i Si�u
5.Một cuộc khởi nghĩa nông dân tiêu biểu ở thế kỉ XIX?
Khởi nghĩa Thái Bình Thiên quốc
6.Người được bầu làm đại tổng thống chính phủ lâm thời trung Quốc năm 1911?
Tôn Trung Sơn
7.Tên vị đại thần đã giữ chức đại tổng thống khi vua Thanh thoái vị
Viên Thế Khải
8.Trình bày lại diễn biến cách mạng Tân Hợi ?
10/10/1911, khởi nghĩa vũ trang nổ ra ở Vũ Xương và giành được thắng lợi nhanh chóng.
- 29/12/1911, thành lập Trung Hoa dân quốc. Tôn Trung Sơn làm d?i tổng thống.
-Lo s? tru?c th?ng l?i c?a c�ch m?ng tu s?n thuong lu?ng v?i nh� Thanh ,d? qu?c can thi?p
-> 2/1912, Tôn Trung Sơn từ chức. Viên Thế Khải lên làm tổng thống. Cách mạng chấm dứt