Bài 3. Tổ chức quân đội và công an nhân dân Việt Nam

TỔ CHỨC QUÂN ĐỘI VÀ CÔNG AN NHÂN DÂN VIỆT NAM
I. QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM
1. Tổ chức và hệ thống tổ chức của quân đội nhân dân Việt nam.
2. Ch?c nang, nhi?m v? chính c?a m?t s? co quan, don v? trong QDND Vi?t Nam
3. Qu�n hi?u, c?p hi?u v� ph� hi?u c?a QDND Vi?t Nam:
II. CÔNG AN NHÂN DÂN VIỆT NAM
1.Tổ chức và hệ thống tổ chức của công an nhân dân Việt Nam
2. Chức năng, nhiệm vụ chính của một số cơ quan, đơn vị trong công an nhân dân Việt nam.
3. Quân hiệu, cấp hiệu, phù hiệu của công an nhân dân Việt Nam.

a) Tổ chức của QĐND Việt Nam:
- QĐND Việt Nam đặc dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng Cộng Sản Việt Nam, thuộc quyền thống lĩnh của chủ tịch nước và chỉ huy điều hành của bộ trưởng bộ quốc phòng.
- QĐND Việt Nam bao gồm: Bộ đội chủ lực , bộ đội địa phương bộ đội biên phòng; Lực lượng thường trực và lực lượng dự bị; được tổ chức theo một thể thống nhất , chặc chẽ từ trung ương đến cơ sở.
b) Hệ thống tổ chức của quân đội nhân dân Việt Nam
- Hệ thống tổ chức của QĐND Việt Nam gồm có:
- Bộ quốc phòng
- Các cơ quan bộ quốc phòng
- Các đơn vị thuộc bộ quốc phòng
- Các bộ chỉ huy quân sự cấp tỉnh
+ Bộ tổng tham mưu. Tổng cục trị. Tổng cục hậu cần. Tổng cục kỹ thuật. Tổng cục công nghiệp quốc phòng. Tổng cục II
+ Văn phòng bộ quốc phòng. Thanh tra bộ quốc phòng.
+ Viện kiểm sát TW, tòa án quân sự TW
+ Cục điều tra hình sự. Cục đối ngoại cục tài chính....
+ Các quân khu, quân đoàn, quân chủng,binh chủng, bộ đội biên phòng
+ Các viện nghiên cứu, trung tâm nghiên cứu khoa học
+ Các học viện, trường đào tạo sĩ quan, trường nghiệp vụ...
+ Các xí nghiệp quốc phòng các binh đoàn làm kinh tế ......
+ Các bộ chỉ huy quân sự cấp tỉnh.
+ Các ban chỉ huy quân sự cấp huyện và cấp xã
a) Bộ quốc phòng
- Là đơn vị thuộc chính phủ do bộ trưởng bộ quốc phòng đứng đầu.
- Chức năng: Quản lý nhà nước về xây dựng nến quốc phòng toàn dân, quân đội và dân quân tự vệ; Chỉ đạo, chỉ huy quân đội và dân quân tự vệ.
b) Bộ tổng tham mưu và cơ quan tham mưu các cấp trong QĐND Việt Nam.
Là cơ quan chỉ huy lực lượng vũ trang quốc gia.
- Chức năng: Bảo đảm trình độ sẳn sàng chiến đấu của lực lượng vũ trang, điều hành các hoạt động quân sự trong thời bình và thời chiến.
Bộ tổng tham mưu và cơ quan tham mưu các cấp trong QĐND Việt Nam.
- Nhiệm vụ: Tổ chức nắm chắc tình hình địch, ta; Nghiên cứu đề xuất những chủ trương chung; Tổ chức lực lượng, chỉ huy quân đội và dân quan tự vệ trong huấn luyện và tác chiến; Điều hành mọi hoạt động quân sự phòng thủ đất nước, theo chức năng nhiệm vụ của từng cấp.
c) Tổng cục chính trị và cơ quan chính trị các cấp trong QĐND Việt Nam
* Tổng cục chính trị
Chức năng : đảm nhiệm công tác Đảng, công tác chính trị trong toàn quân, dưới sự lãnh đạo của ban bí thư, lãnh đạo thường xuyên và trực tiếp của Đảng ủy quân sự trung ương và bộ trưởng bộ quốc phòng.
- Nhiệm vụ : Đề nghị Đảng ủy quân sự TW quyết định chủ trương, biện pháp lớn về công tác Đảng, công tác chính trị trong quân đội. Đề ra những nội dung, biện pháp, kế hoạch chỉ đạo, kiểm tra cấp dưới thực hiện.
* Cơ quan chính trị các cấp:
- Nhiệm vụ : nghiên cứu đề xuất những chủ trương, biện pháp công tác Đảng, công tác chính trị của toàn quân, từng đơn vị; hướng dẫn và tổ chức cho các cơ quan, đơn vị thực hiện.
d) Tổng cục hậu cần và cơ quam hậu cần các cấp trong QĐND Việt Nam
- Chức năng: Bảo đảm vật chất, quân y, vận tải cho toàn quân, từng đơn vị theo phân cấp.
- Nhiệm vụ: Nghiên cứu đề xuất các vấn đề có liên quan đến công tác tổ chức lực lượng, chỉ đạo bảo đảm hậu cần.
e) Tổng cục kỹ thuật và cơ quan kỹ thuật các cấp trong QĐND Việt Nam
Chức năng: Đảm bảo vũ khí, trang bị, kỹ thuật phương tiện chiến tranh cho toàn quân, từng đơn vị theo phân cấp.
- Nhiệm vụ: Bảo đảm kỹ thuật, nghiên cứu đề xuất các vấn đề có liên quan đến tổ chức lực lượng, kế hoạch bảo đảm kỹ thuật cho quân đội trong thời bình cũng như thời chiến.

f) Tổng cục công nghiệp quốc phòng, cơ quan, đơn vị xản xuất quốc phòng trong QĐND Việt Nam
- Chức năng: Quản lý các cơ sở quốc phòng của quân đội và của từng đơn vị theo phân cấp.
- Nhiệm vụ: Nghiên cứu đề xuất các vấn đề có liên quan đến tổ chức bảo đảm công nghiệp quốc phòng, chỉ đạo các đơn vị xản xuất trang thiết bị, bảo đảm cho lực lượng vũ trang trong thời bình và thời chiến
g) Quân khu, quân đoàn,quân chủng, binh chủng
- Quân khu: Là tổ chức quân sự theo lãnh thổ trực thuộc bộ quốc phòng.
+ Chức năng nhiệm vụ: Chỉ đạo công tác quốc phòng; Xây dựng tiềm lực quân sự trong thời bình; Chỉ đạo lực lượng vũ trang quân khu trong thời chiên để bảo vệ lãnh thổ của quân khu
- Quân đoàn: Là đơn vị tác chiến chiến dịch hoặc chiến dịch chiến thuật, là lực lượng thường trực của quân đội.
+ nhiệm vụ: Huấn luyện nâng cao trình độ sẳn sàng chiến đấu và sức chiến đấu cho các đơn vị.
Quân chủng
- Quân chủng: Là bộ phận quân đội hoạt động ở môi trường địa lý nhất định được tổ chức biên chế, trang bị, huấn luyện theo đặc trưng chức năng, nhiệm vụ tác chiến riêng như: Hải quân, phòng không – không quân
Binh chủng
- Binh chủng: Có chức năng trực tiếp chiến đấu hoặc bảo đảm chiến đấu, có vũ khí trang bị kỹ thuật và phương pháp hoạt động tác chiến đặt thù như: Binh chủng pháo binh; Binh chủng tăng- thiết giáp; Binh chủng công binh…..
h) Bộ đội biên phòng:Là bộ phận của QĐND Việt Nam
- Chức năng: Làm nòng cốt, chuyên trách quản lý, bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, an ninh, trật tự biên giới quốc gia.
Những quy định chung
b) Hệ thống cấp bậc, quân hàm của sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan, chiến sĩ QĐND Việt Nam.
c) Quân hiệu, cấp hiệu, phù hiệu của QĐND Việt Nam:
-Só quan QÑNDVN (sau ñaây goïi laø só quan) laø caùn boä cuûa ÑCSVN vaø Nhaø nöôùc CHXHCNVN, hoaït ñoäng trong lónh vöïc quaân söï, ñöôïc Nhaø nöôùc phong quaân haøm caáp UÙy, caáp Taù, caáp Töôùng
- Quaân phuïc, caáp hieäu, phuø hieäu cuûa só quan do Chính phuû quy ñònh.
- Sĩ quan QĐND Việt Nam được chia thành hai ngạch: Sĩ quan tại ngũ và sĩ quan dự bị.
- Hạ sĩ quan và binh sĩ theo luật nghĩa vụ quân sự.
si quan cĩ 3 c?p 12 b?c
* Cấp tướng : (4 bậc)
+ Thiếu tướng (tương đương Chuẩn Đô đốc Hải quân)
+ Trung tướng (tương đương Phó Đô đốc Hải quân)
+ Thượng tướng (tương đương Đô đốc Hải quân)
+ Đại tướng

* Cấp tá (4 bậc): Thiếu tá - Trung tá - Thượng tá - Đại tá.
* Cấp úy (4 bậc): Thiếu úy - Trung úy - Thượng úy - Đại uý.
- H? si quan cĩ 3 b?c:Hạ sĩ, Trung sĩ, Thượng sĩ.
- Chi?n si cĩ 2 b?c: Binh nhì, Binh nhất.
- Qu�n nh�n chuy�n nghi?p cĩ 2 c?p, 8 b?c
- Quân hiệu : coù hình troøn, neàn ñoû töôi, ôû giöõa coù ngoâi sao vaøng 5 caùnh noåi, xung quanh coù boâng luùa, phía döôùi boâng luùa coù baùnh xe maøu vaøng, vaønh ngoaøi quaân hieäu maøu vaøng.
- C?p hi?u:: (mang ở vai áo)
* Cấp hiệu Sĩ quan : nền màu vàng tươi, có viền theo màu quân chủng, trên cấp hiệu có sao và cúc.
+ Thiếu (Úy, Tá, Tướng) : 1 sao
+ Trung (Úy, Tá, Tướng) : 2 sao
+ Thượng (Úy, Tá, Tướng) : 3 sao
+ Đại (Úy, Tá, Tướng) : 4 sao
Cấp Úy : Nền vàng, sao bạc, 1 vạch ngang bạc
Cấp Tá : Nền vàng, sao bạc, 2 vạch ngang bạc
Cấp Tướng : Sao và cúc màu vàng, không biểu hiện vạch trên cấp hiệu
* Caáp hieäu haï Só quan : neàn vaøng töôi
+ Haï só : 1 vaïch ngang
+ Trung só : 2 vaïch ngang
+ Thöôïng só : 3 vaïch ngang
* Caáp hieäu Binh só : neàn vaøng töôi.
+ Binh nhaát : 2 vaïch hình chöõ V
+ Binh nhì : 1 vaïch hình chöõ V
Ngoài ra còn có cấp hiệu của học viên chưa phải là sĩ quan nên cấp hiệu theo m�u của từng quân chủng, có cúc màu bạc, có hình sao giữa hai bông lúa, màu bạc :
+ Học viên các trường sĩ quan có viền màu vàng.
+ Học viên các trường đào tạo hạ sĩ quan không có viền.
- Ph� hi?u: mang ? ve �o
- Cấp Tướng : Sao 5 cánh màu vàng (từ 1 - 4 sao)
- Cấp Tá : Sao 5 cánh màu bạc + 2 vạch kim loại màu bạc
- Cấp Úy : Sao 5 cánh màu bạc + 1 vạch kim loại màu bạc
Phuø hieäu cuûa QÑNDVN laø moät hình bình haønh mang ôû ve aùo, ñöôïc ñeo cuøng vôùi caáp hieäu, duøng cho moïi quaân nhaân trong quaân ñoäi. Maøu cuûa quaân hieäu theo maøu cuûa quaân chuûng, ôû giöõa phuø hieäu laø hình bieåu töôïng cuûa quaân chuûng, binh chuûng, chuyeân ngaønh. Rieâng phuø hieäu cuûa caáp töôùng coøn coù vieàn vaøng 3 caïnh.
a) Tổ chức của công an nhân dân Việt Nam:
+ CA NDVN ñaët döôùi söï laõnh ñaïo tuyeät ñoái, tröïc tieáp veà moïi maëc cuûa Ñaûng, söï thoáng lónh cuûa Chuû tòch nöôùc, söï thoáng nhaát quaûn lí cuûa Chính phuû vaø söï chæ huy, quaûn lí tröïc tieáp cuûa Boä Coâng an.
+ Công an nhân dân gồm: Lực lượng an ninh và cảnh sát.
b) Hệ thống tổ chức của công an nhân dân Việt Nam.
- Bộ công an.
- Công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.
- Công an quận, huyện, thị xã , thành phố trực thuộc tỉnh
- Công an xã, phường, thị trấn
- Các học viện, nhà trường đào tạo cán bộ, sĩ quan công an và hạ sĩ quan chuyên nghiệp công an
a) Bộ công an : Là cơ quan lãnh đạo cao nhất
Nhiệm vụ: Quản lý nhà nước về bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an
toàn xã hội, xây dựng nền an ninh nhân dân và lực lượng công an
b) Tổng cục an ninh :Là lực lượng nòng cốt của công an
Nhiệm vụ: Nắm chắc tình hình về an ninh quốc gia, đấu tranh phòng, chống tội phạm, làm thất bại mọi âm mưu, hành động xâm phạm an
ninh quốc gia, bảo vệ quốc gia.
c) Tổng cục cảnh sát: Là lực lượng nòng cốt.
Nhiệm vụ: Chủ động đấu tranh phòng, chống tội phạm làm thất bại mọi âm mưu hành động gây mất trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ trật tự an toàn xã hội.

d) Tổng cục xây dựng lực lượng:
Là cơ quan chuyên trách đảm nhiệm công tác xây dựng hệ thống tổ chức, cán bộ, các lực lượng nghiệp vụ trong bộ công an.
đ) Tổng cục hậu cần:
Là cơ quan tham mưu, bảo đảm về mặt hậu cần, cơ sở vật chất và khai thác sử dụng vật tư, trang bị cho các lực lượng của bộ công an.

e) Tổng cục tình báo.
Là lực lượng đặc biệt, hoạt động bí mật ở trong và ngoài nước, nhằm ngăn chặng và đập tan những âm mưu, hành động chống phá của các thế lực thù địch, giữ vững an ninh quốc gia.
f) Tổng cục kỹ thuật:
Là cơ quan bảo đảm trang bị phương tiện kỹ thuật cho các hoạt động, ứng dụng những thành tựu khoa học, công nghệ vàonghiệp vụ công an
g) Bộ tư lệnh cảnh vệ.
Là lực lượng bảo vệ cho cán bộ cao cấp, cơ quan đầu não của Đảng, nhà nước các đoàn khách cơ quan ngoại giao và tổ chức quốc tế, chuyên gia nước ngoài đến làm việc tại Việt Nam.
h) Văn phòng
Là cơ quan tham mưu giúp cho bộ công an nắm chắc tình hình, nghiên cứu đề xuất những chủ trương, giải pháp về mọi mặt của ngành công an.
i) Thanh tra:
Có nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra, giải quyết các vi phạm pháp luật của ngành công an.
k) Cục quản lý trại giam:
Chỉ đạo thực hiện quản lý nhà nước về thi hành án hình sự, quản lý các trại giam, trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục trại giam….
l) Vụ tài chính.
Quản lý tài chính, đất đai theo quy định của pháp luật.
n) Vụ pháp chế
Giúp bộ công an ban hành các chỉ thị, thông tư… chịu trách nhiệm thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật.
m) Vụ hợp tác quốc tế:
Có chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước vế xuất cảnh, nhập cảnh….đi lại của người nước ngoài tại Việt Nam
o) Công an xã
Là lực lượng bán chuyên trách là nòng cốt trong phong trào toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc. Bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội cơ sở. Chịu sự lãnh đạo trực tiếp của cấp ủy Đảng, sự quản lý điều hành của ủy ban nhân dân xã và sự chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ của công an cấp trên.
a) Só quan, haï só quan nghieäp vuï:
+ Só quan caáp töôùng coù : 4 baäc
+ Só quan caáp taù coù : 4 baäc
+ Só quan caáp uyù coù : 4 baäc
+ Haï só quan coù : 3 baäc
b) Sĩ quan hạ sĩ quan chuyên môn kĩ thuật:
+ Só quan caáp taù coù : 3 baäc
+ Só quan caáp uyù coù : 4 baäc
+ Haï só quan coù : 3 baäc
c) Hạ sĩ quan chiến sĩ phục vụ có thời hạn:
+ Haï só quan coù 3 baäc
+ Chieán só coù 2 baäc.