Bài 3. Sự việc và nhân vật trong văn tự sự

TRƯỜNG THCS LÊ QUÝ ĐÔN
CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ HỘI GIẢNG
NGƯỜI DẠY: HỒ THỊ NGỌC LINH
Vua Hùng kén rể
Sơn Tinh đến cầu hôn
Thủy Tinh đến cầu hôn
Vua Hùng ra điều kiện kén rể
Sơn Tinh đem lễ vật đến trước, được vợ
Thủy Tinh đến sau, tức giận, đánh Sơn Tinh
Hai bên giao chiến hàng tháng trời, cuối cùng Thủy Tinh thua, rút về
TUẦN 7
TIẾT 27
SỰ VIỆC VÀ NHÂN VẬT
TRONG VĂN TỰ SỰ
Vua Hùng kén rể.
Sơn Tinh, Thủy Tinh đến cầu hôn.
Vua Hùng ra điều kiện kén rể.
Sơn Tinh đến trước, được vợ.
Thủy Tinh đến sau, tức giận, dâng nước đánh Sơn Tinh.
Hai bên giao chiến hàng tháng trời, cuối cùng Thủy Tinh thua, rút về.
Hằng năm Thủy Tinh lại dâng nước đánh Sơn Tinh, nhưng đều thua.
CÁC SỰ VIỆC TRONG TRUYỆN
“SƠN TINH, THỦY TINH”
HS thảo luận theo bàn 3 phút, xác định các yêu cầu sau:
- Sự việc do ai làm? (nhân vật)
Việc xảy ra ở đâu? (địa điểm)
Việc xảy ra lúc nào? (thời gian)
Việc xảy ra do đâu? (nguyên nhân)
Diễn biến sự việc ra sao? (quá trình)
Việc kết thúc như thế nào? (kết quả)
CÁC SỰ VIỆC TRONG TRUYỆN
“SƠN TINH, THỦY TINH”
Sơn Tinh, Thuỷ Tinh, Vua Hùng, Mị Nương
Thành Phong Châu
Xảy ra vào đời vua Hùng Vương thứ mười tám
Vua Hùng kén rể
Hai thần đến cầu hôn nhưng Sơn Tinh lấy được Mị Nương khiến Thủy Tinh tức giận, dâng nước đánh Sơn Tinh ròng rã mấy tháng trời
Sơn Tinh thắng, Thủy Tinh thua.
Các sự việc trong văn tự sự được trình bày một cách cụ thể: có thời gian, địa điểm, nhân vật; có nguyên nhân, diễn biến, kết quả
CÁC SỰ VIỆC TRONG TRUYỆN
“SƠN TINH, THỦY TINH”
Vua Hùng kén rể.
Sơn Tinh, Thủy Tinh đến cầu hôn.
Vua Hùng ra điều kiện kén rể.
Sơn Tinh đến trước, được vợ.
Thủy Tinh đến sau, tức giận, dâng nước đánh Sơn Tinh.
Hai bên giao chiến hàng tháng trời, cuối cùng Thủy Tinh thua, rút về.
Hằng năm Thủy Tinh lại dâng nước đánh Sơn Tinh, nhưng đều thua.
Vua Hùng kén rể.
Sự việc khởi đầu (nguyên nhân)
Hằng năm Thủy Tinh lại dâng nước đánh Sơn Tinh, nhưng đều thua.
Sự việc kết thúc
(kết quả)
Sự việc phát triển
(diễn biến)
Hai bên giao chiến hàng tháng trời, cuối cùng Thủy Tinh thua, rút về.
Sự việc cao trào
MỐI QUAN HỆ NHÂN QUẢ GIỮA CÁC SỰ VIỆC
1. Vua Hùng kén rể.


2. Sơn Tinh, Thuỷ Tinh đến cầu hôn.

Nguyên nhân
( khởi đầu)
Kết quả

3. Vua Hùng ra điều kiện chọn rể.
Nguyên nhân
Kết quả
Nguyên nhân
7. Hằng năm Thủy Tinh lại dâng nước đánh Sơn Tinh, nhưng đều thua.
Kết quả
( kết thúc)
………..
CÁC SỰ VIỆC TRONG TRUYỆN “SƠN TINH, THỦY TINH”
Vua Hùng kén rể.
Sơn Tinh, Thủy Tinh đến cầu hôn.
Vua Hùng ra điều kiện kén rể.
Sơn Tinh đến trước, được vợ.
Thủy Tinh đến sau, tức giận, dâng nước đánh Sơn Tinh.
Hai bên giao chiến hàng tháng trời, cuối cùng Thủy Tinh thua, rút về.
Hằng năm Thủy Tinh lại dâng nước đánh Sơn Tinh, nhưng đều thua.
Sau khi bị lược bớt các sự việc
CÁC SỰ VIỆC TRONG TRUYỆN “SƠN TINH, THỦY TINH”
1. Vua Hùng kén rể.
2. Sơn Tinh, Thủy Tinh đến cầu hôn.
6. Hai bên giao chiến hàng tháng trời, cuối cùng Thủy Tinh thua, rút về.
7. Hằng năm Thủy Tinh lại dâng nước đánh Sơn Tinh, nhưng đều thua.
Câu chuyện thiếu tính liên tục, các sự việc không được giải thích rõ. => Không hấp dẫn.
Sau khi thay đổi thứ tự các sự việc
Sau khi bị lược bớt các sự việc
CÁC SỰ VIỆC TRONG TRUYỆN “SƠN TINH, THỦY TINH”
1. Vua Hùng kén rể.
2. Sơn Tinh, Thủy Tinh đến cầu hôn.
5. Thủy Tinh đến sau, tức giận, dâng nước đánh Sơn Tinh.
7. Hằng năm Thủy Tinh lại dâng nước đánh Sơn Tinh, nhưng đều thua.
Câu chuyện thiếu tính liên tục, các sự việc không được giải thích rõ.
=> Không hấp dẫn.
Sau khi thay đổi thứ tự các sự việc
1. Vua Hùng kén rể.
3. Vua Hùng ra điều kiện kén rể.
6. Hai bên giao chiến hàng tháng trời, cuối cùng Thủy Tinh thua, rút về.
4. Sơn Tinh đến trước, được vợ.
5. Thủy Tinh đến sau, tức giận, dâng nước đánh Sơn Tinh.
2. Sơn Tinh, Thủy Tinh đến cầu hôn.
7. Hằng năm Thủy Tinh lại dâng nước đánh Sơn Tinh, nhưng đều thua.
Câu chuyện không theo trình tự diễn biến của sự việc.
=> Khó hiểu.
Các sự việc được sắp xếp theo một trật tự, diễn biến làm sao cho thể hiện được tư tưởng mà người kể muốn biểu đạt
LUYỆN TẬP:
Bài 1. Tóm tắt truyện Thánh Gióng bằng các sự việc (Nhóm 1,2,3)
Bài 2: Hãy kể một câu chuyện tưởng tượng theo nhan đề: “Một lần không vâng lời” (Nhóm 4,5,6)
Gợi ý: Đó là sự việc gì, sự việc đó xảy ra với ai, xảy ra khi nào, diễn biến ra sao, kết quả như thế nào?
Nhân vật
Thời gian
Nguyên nhân
Diễn biến
Kết quả:
Địa điểm
THỜI GIAN
NGUYÊN
NHÂN
DIỄN BIẾN
KẾT QUẢ:
MỘT LẦN KHÔNG VÂNG LỜI
THÁNH GIÓNG
NHÂN VẬT
ĐỊA ĐIỂM
SA BẪY
Bé Mây rủ mèo con
Đánh bẫy bầy chuột nhắt
Mồi thơm: cá nướng ngon
Lửng lơ trong cạm sắt.

Lũ chuột tham hóa ngốc
Chẳng nhịn thèm được đâu!
Bé Mây cười tít mắt
Mèo gật gù, rung râu.

Đêm ấy Mây nằm ngủ
Mơ đầy lồng chuột sa
Cùng mèo con đem xử
Chúng khóc ròng xin tha!

Sáng mai vùng xuống bếp:
Bẫy sập tự bao giờ
Chuột không, cá cũng hết
Giữa lồng mèo nằm …mơ!
Nguyễn Hoàng Sơn