Bài 3. Sơn Tinh, Thuỷ Tinh

KÍNH CHÚC
QUÍ THẦY - CÔ SỨC KHỎE, CÔNG TÁC TỐT!
TRƯỜNG THCS HƯNG THÁI
TỔ KHOA HỌC XÃ HỘI
CHUYÊN ĐỀ: NGỮ VĂN
TIẾT 9 – VĂN BẢN: SƠN TINH, THỦY TINH
NGƯỜI THỰC HIỆN: NGUYỄN THỊ HUẾ
Tháng 11 -2010
TIẾT 9 – VĂN BẢN:
SƠN TINH, THỦY TINH
Tiết 9: Văn bản: Sơn Tinh, Thuỷ Tinh

SƠ ĐỒ KWL
Trong đó:
+ K: Điều bạn đã biết về văn bản này.
+ W: Điều bạn muốn biết về văn bản này
+ L: Điều bạn đã học được từ văn bản này.
Tiết 9: Văn bản: Sơn Tinh, Thuỷ Tinh

SƠ ĐỒ KWL
Tiết 9: Văn bản: Sơn Tinh, Thuỷ Tinh

I. GIỚI THIỆU CHUNG
- Thể loại: truyền thuyết.
? Văn bản Sơn Tinh, Thủy Tinh thuộc thể loại nào?
I. GIỚI THIỆU CHUNG
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
1. Đọc, kể
- §o¹n ®Çu: chËm r·i
- §o¹n t¶ cuéc giao chiÕn gi÷a hai thÇn: Nhanh, gÊp.
- §o¹n cuèi: Trë l¹i chËm, b×nh tÜnh
Tiết 9: Văn bản: Sơn Tinh, Thuỷ Tinh
TIẾT 9 – VĂN BẢN: SƠN TINH, THỦY TINH

I. GIỚI THIỆU CHUNG
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
1. Đọc, kể văn bản.
2. Tìm hiểu chú thích.




2. Chú thích
nói t¶n viªn (Nói Ba v×)
TIẾT 9 – VĂN BẢN: SƠN TINH, THỦY TINH

2. Chú thích:
Đền và nơi thờ Sơn Tinh lớn nhất nước
TIẾT 9 – VĂN BẢN: SƠN TINH, THỦY TINH

Hãy giải thích nghĩa của các từ khó sau trong văn bản?
cồn:
ván:
nệp:
- Cồn: dải đất (cát) nổi lên giữa sông hoặc bờ biển
- Ván (cơm nếp): mâm
- Nệp (bánh chưng): cặp (đôi, hai)
2. Chú thích


- Phần 1: Từ đầu ? "mỗi thứ một đôi": Vua Hùng kén rể.
- Phần 2: Tiếp theo ? "Thần Nước đành rút quân": Cuộc giao tranh giữa hai vị thần.
- Phần 3: Còn lại: Sự trả thù hàng năm của Thuỷ Tinh.
II. Đọc - hiểu văn bản
I. Giới thiệu chung
Tiết 9: Văn bản: Sơn Tinh, Thuỷ Tinh
1. Đọc, kể
2. Tìm hiểu chú thích
3. Bố cục:
? Theo em, văn bản này có thể chia thành mấy phần? Nội dung của từng phần?
Gồm 3 phần
Vua Hùng kén rể:
Tiết 9: Văn bản: Sơn Tinh, Thuỷ Tinh
I.Giới thiệu chung
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Đọc, kể
2. Tìm hiểu chú thích
3. Bố cục
4. Phân tích

Tiết 9: Văn bản: Sơn Tinh, Thuỷ Tinh

4. Phân tích
Vua Hùng kén rể
? Em hãy cho biết các nhân vật chính trong truyện?
- Nhân vật chính: Sơn Tinh, Thủy Tinh
Theo dõi cuộc kén rể của Vua Hùng cho biết:
? Vì sao vua Hùng băn khoăn khi kén rể?
- Vì vua Hùng muốn chọn cho con gái một người chồng thật xứng đáng, trong khi đó Sơn Tinh và Thủy Tinh cùng đến cầu hôn và cả hai cùng ngang sức, ngang tài.
? Giải pháp kén rể của vua Hùng là gì?
- Thách cười bằng lễ vật khó tìm, thời hạn giao lễ vật gấp.

Câu hỏi thảo luận
Có ý kiến cho rằng: Vua Hùng đã có sự thiên vị đối với Sơn Tinh. Theo em, em có đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao?
Điều kiện kén rể của vua Hùng có lợi cho Sơn Tinh. Đó là thái độ của người Việt Cổ đối với rừng núi và lũ lụt
Tiết 9 – Văn bản: SƠN TINH, THỦY TINH
Tiết 9 – Văn bản: SƠN TINH, THỦY TINH

? Kết quả cuộc kén rể của vua Hùng ra sao?
- Thủy Tinh đến sau không lấy được Mị Nương, giận dữ đuổi theo đánh Sơn Tinh.
? Kể lại diễn biến cuộc giao tranh giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh?
- Thủy Tinh hô mưa, gọi gió -> dông bão, nước ngập ruộng đồng nhà cửa, thành Phong Châu nổi lềnh bềnh trên mặt nước.
- Sơn Tinh bốc từng quả đồi, dời từng dãy núi, dựng thành lũy đất, ngăn chặn dòng nước lũ của Thủy Tinh.Nước dâng lên bao nhiêu thì đồi núi càng dâng lên bấy nhiêu.
? Lí do nào khiến Thủy Tinh mang quân đánh Sơn Tinh ?
Sơn Tinh chống lại Thủy Tinh vì lí do gì?
Thủy Tinh đánh Sơn Tinh vì muốn chứng tỏ sức mạnh của chúa vùng nước thẳm.
- Sơn Tinh chống lại Thủy Tinh để bảo vệ hạnh phúc gia đình và muôn loài trên Trái Đất.
4. Phân tích a. Vua Hùng kén rể
b. Cuộc giao tranh giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh
- Sơn Tinh mang lễ vật đến trước và rước Mị Nương về núi.
Tiết 9 – Văn bản: SƠN TINH, THỦY TINH

? Em hình dung cuộc sống của nhân gian sẽ như thế nào nếu Thủy Tinh đánh thắng Sơn Tinh?
? Theo em, Thủy Tinh tượng trưng cho sức mạnh nào của thiên nhiên?
? Sơn Tinh tượng trưng cho sức mạnh nào?
? Trong cuộc giao tranh này, em thấy chi tiết nào nổi bật nhất?
Vì sao?

? Kết quả của cuộc giao tranh giữa hai vị thần ra sao?
* Kết quả: Sơn Tinh thắng Thủy Tinh -> Hằng năm, Thủy Tinh vẫn dâng nước, gây bão lũ đánh Sơn Tinh -> Vẫn thua, rút quân về.
Tiết 9 – Văn bản: SƠN TINH, THỦY TINH

- Thủy Tinh đánh Sơn Tinh vì muốn chứng tỏ sức mạnh của chúa vùng nước thẳm
Tượng trưng cho thiên tai, bão lũ thường xuyên đe dọa cuộc sống con người.
Sơn Tinh chống lại Thủy Tinh để bảo vệ hạnh phúc
gia đình và muôn loài trên Trái Đất.
Tượng trưng cho sức mạnh chế ngự thiên tai, bão lũ của nhân dân ta.
* Kết quả: Sơn Tinh thắng Thủy Tinh -> Hằng năm, Thủy Tinh vẫn dâng nước, gây bão lũ đánh Sơn Tinh -> Vẫn thua, rút quân về.
Tiết 9 – Văn bản: SƠN TINH, THỦY TINH

5. Ý nghĩa văn bản
Góc 1: Tóm tắt hệ thống sự việc được kể trong văn bản.
? Theo em, người xưa đã mượn truyện này để giải thích hiện tượng thiên nhiên nào ở nước ta?
Góc 2: Theo dõi bức tranh, cho biết bức tranh minh họa cho nội dung nào của văn bản?
? Ngoài ý nghĩa giải thích hiện tượng thiên nhiên, truyền thuyết Sơn Tinh, Thủy Tinh còn có ý nghĩa nào khác?


Tiết 9 – Văn bản: SƠN TINH, THỦY TINH


Tiết 9 – Văn bản: SƠN TINH, THỦY TINH

Góc 1: * Hệ thống sự việc:
Vua Hùng kén rể.
Sơn Tinh, Thủy Tinh đến cầu hôn.
Vua Hùng ra điều kiện chọn rể.
Sơn Tinh đến trước, lấy được Mị Nương.
Thủy Tinh đến sau, tức giận, dâng nước đánh Sơn Tinh.
Hai bên giao chiến hàng tháng trời, cuối cùng Thủy Tinh thua rút quân về.
Hằng năm, Thủy Tinh lại dâng nước đánh Sơn Tinh, nhưng đều thua.
* Giải thích hiện tượng mưa bão,lũ lụt ở nước ta hàng năm
Tiết 9 – Văn bản: SƠN TINH, THỦY TINH

Góc 2.
* Cuộc chiến giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh
* Thể hiện ước mơ chế ngự thiên tai và ca ngợi công lao dựng nước của ông cha ta.
ý nghĩa truyện:
Giải thích hiện tượng lũ lụt xảy ra ở nước ta hàng năm có tính chu kì.
Thể hiện ước mơ và ca ngợi sức mạnh của con người trước thiên nhiên.
Tiết 9: Văn bản: Sơn Tinh, Thuỷ Tinh
5. ý nghĩa truyện
Củng cố
CỦNG CỐ