Bài 3. Khái niệm về xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp

Xà
phòng
Chất
tẩy
rửa
tổng
hợp
Nấu
xà
phòng
I. Xà phòng
1. Khái niệm về
xà phòng
2. Phương pháp
sản xuất
1.Khái niệm về xà phòng
Chất béo
NaOH
(KOH)

Là hỗn hợp muối natri ( kali ) của các axit béo
Thành phần chính:
C17H35COONa : natri stearat
C15H31COONa : natri panmitat

Xà phòng
Hãy cho biết
khái niệm về
xà phòng
Hãy cho biết
thành phần chính
của xà phòng
Hình ảnh về một miếng xà phòng
2. Phương pháp sản xuất

Phương pháp phổ biến nhất để sản xuất xà phòng hiện nay là tiến hành phản ứng xà phòng hoá chất béo (este của Glixerol và các axit béo)
Khi đun chất béo với dung dịch kiềm ta sẽ thu được xà phòng thô. Sản phẩm phụ là nước và Glixerin
2. Phương pháp sản xuất

Nấu xà phòng
Xà phòng ở trạng thái keo & glixerol
Xà phòng bánh
NaCl
+ 3NaOH 
3C15H31COONa
+ 3NaOH 
3C17H35COONa
Tác dụng tẩy rửa của
xà phòng
Vì sao xà
phòng có tính
tẩy rửa
Tác dụng của xà phòng: tẩy rửa.
Tính chất của xà phòng: tính hoạt động bề mặt
BÊt k× ph©n tö xµ phßng nµo còng cã cÊu t¹o gåm 2 phÇn:
PhÇn ­a n­íc: chÝnh lµ nhãm –COO- , dÔ dµng bÞ c¸c ph©n tö n­íc ‘l«i kÐo’
PhÇn kÞ n­íc: lµ phÇn gèc Hydrocacbon. Chóng kh«ng tan trong n­íc mµ tan trong dÇu mì

Xà phòng tẩy
chất bẩn như
thế nào
Xà phòng - Cơ chế tẩy rửa
Tác dụng tẩy rửa của
xà phòng
Nước cứng làm giảm hoạt tính của xà phòng vì:
RCOONa + Ca2+  (RCOO)2Ca + Na+
RCOONa + Mg2+  (RCOO)2Mg + Na+
Vì sao không nên
dùng xà phòng
trong nước
cứng
II. Chất tẩy rửa tổng hợp
Ví dụ: C12H25  C6H4  SO3Na (natriđođexylbenzensunfonat)
Điều chế:
C12H25  C6H4  SO3H +Na2CO3C12H25  C6H4  SO3Na +H2O + CO2
Tác dụng: tẩy rửa
Tính chất: tính hoạt động bề mặt
Ưu điểm: có thể giặt rửa ngay cả trong nước cứng.

ChÊt giÆt röa tæng hîp
Kh¸i niÖm & C¬ chÕ giÆt röa
Cơ chế giặt rửa:
Cấu tạo gồm 2 phần:
Phần ưa nước: Nhóm -SO3Na
Phần kị nước: Gốc Ankyl hoặc Aryl
Cơ chế: Tương tự xà phòng


Một số điểm khác biệt
Hiện nay bột giặt được sử dụng rộng rãi hơn nhiều so với xà phòng do có nhiều ưu điểm hơn
Mét sè ®iÓm kh¸c biÖt