Bài 3. Điều hoà hoạt động gen

Trang bìa
Trang bìa:
Bài 3. Điều hòa hoạt động của gen i Khái niệm
:
I/Khái niệm: -Tế bào sv chứa đủ các gen, chúng hoạt động khác nhau nhờ quá trình điều hòa. Cơ chế điều hòa hoạt động của gen ở sinh vật nhân sơ
:
Sơ đồ cơ chế điều hòa hoạt động của ôpe ron lac ở E.Coli Cấu tạo của opêron Lac:
II. Cơ chế điều hòa hoạt động của gen ở sinh vật nhân sơ 1. Cấu tạo của operon lac theo jaccôp và Mônô (điều hòa tổng hợp enzym phân giải lactose). Gồm các thành phần: - Vùng khởi động (P) là vị trí tương tác của ARNpôlimeraza để khởi đầu sự phiên mã - Vùng vận hành O (chỉ huy) là vị trí tương tác với pr ức chế - Nhóm gen cấu trúc (Z,Y,A) chứa thông tin qui định cấu trúc pr. :
1. Biểu hiện của gen R và operon lac ở trạng thái ức chế (I) ? 2. Biểu hiện của gen R và operon lac ở trạng thái hoạt động (cảm ứng II) ? Cơ chế hoạt động của operon lac ở E.coli:
2/ Cơ chế hoạt động của operon lac ở E.coli - Sự hoạt động của operon chịu sự điều khiển của 1 gen điều hòa R nằm trước operon - 1. Trạng thái ức chế I: - Khi mt không có lactôzơ, gen R chỉ huy tổng hợp ra pr ức chế gắn vào vùng vận hành làm các gen cấu trúc không hoạt động - 2. Trạng thái hoạt động II: - Khi mt có lactozơ ->gắn với chất ức chế làm nó bất hoạt ->vùng vận hành hoạt động ->các gen cấu trúc phiên mã -> tổng hợp pr tương ứng(enzim)->phân giải lactôzơ - Khi lactôzơ bị phân giải hết -> chất ức chế được giải phóng->operon lại ở trạng thái ức chế... Điều hòa hoạt động của gen ở sinh vật nhân chuẩn
:
III.Điều hòa hoạt động của gen ở sinh vật nhân chuẩn - Phức tạp hơn vì : + ADN cấu trúc phức tạp trong NST và có số lượng các cặp nu rất lớn + chỉ có 1 phần nhỏ mã hóaTTDTcòn đa số có vai trò điều hòa hoặc không hoạt động . - Có nhiều mức điều hòa, qua nhiều giai đoạn: tháo xoắn, phiên mã, dịch mã, sau dịch mã… - các yếu tố điều hòa khác : gen tăng cường sự phiên mã, gen bất hoạt làm ngừng sự phiên mã … bài tập
Bài 1:
Ihành phần cấu tạo của operon Lac bao gồm
một vùng vận hành O và một nhóm gen cấu trúc .
một vùng khởi động P và một nhóm gen cấu trúc .
một vùng khởi động P, một vùng vận hành O và một nhóm gen cấu trúc .
một vùng khởi động P, một vùng vận hành O và một nhóm gen cấu trúc và gen điều hòa R.
Bài 2:
Hãy kéo mỗi ý ở cột phải điền vào cột trái sao cho phù hợp.
TTDT trên mạch mã gốc của gen được truyền sang phân tử mARN. phân tử mARN sau khi hoàn thiện đi ra tế bào chất
TTDT trong ADN được biểu hiện thành tính trạng của cơ thể thông qua
TTDT trong ADN của mỗi tế bào được truyền đạt cho thế hệ tế bào con thông qua
Trên mỗi phân tử mARN có một số ribôxôm cùng hoạt động được gọi là

I Khái quát
:
I Khái quát về điều hòa hoạt động gen - Điều hòa hoạt động của gen là điều hòa lượng sản phẩm của gen được tạo ra trong TB -> sự pt bình thường của cơ thể. - tế bào chỉ tổng hợp pr cần thiết vào lúc thích hợp với lượng cần thiết nhờ quá trình điều hòa . - Quá trình điều hòa phức tạp, ở nhiều mức độ: Điều hòa phiên mã, điều hòa dịch mã,sau dịch mã... II Điều hòa ở SV nhân sơ
1/ Mô hình:
II Điều hòa hoạt động của gen ở sinh vật nhân sơ 1/ Mô hình cấu trúc của ôperonLac - Z, Y, A : Các gen cấu trúc quy định tổng hợp các enzim tham gia phân giải đường lactozơ có trong mt - O : Vùng vận hành nơi pr ức chế liên kết làm ngăn cản sự phiên mã. - P : Vùng khởi động nơi ARN pôlimeraza bám vào và khởi đầu phiên mã. - Gen điều hòa R khi hoạt động tổng hợp pr ức chế dẫn đến ngăn cản phiên mã . 2/ Điều hòa :
2/ Điều hòa hoạt động của opêronLac - khi mt không có lactôzơ : Gen điều hòa -> tổng hợp pr ức chế + vùng vận hành ngăn cản phiên mã -> các gen cấu trúc không hoạt động. - khi mt có lactôzơ : lactôzơ liên kết với pr ức chế làm biến đổi cấu hình không gian ba chiều của nó -> không liên kết được với vùng vận hành-> ARN pôlimeraza liên kết với vùng khởi động để phiên mã tổng hợp pr - phân giải hết lactôzơ ->pr ức chế lại liên kết với vùng vận hành và qtr phiên mã bị dừng lại.