Bài 3. Các quốc gia cổ đại phương Đông

Bài 3:
CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG ĐÔNG
(Tiết 2)
5. Văn hóa cổ đại phương Đông
Lịch pháp và thiên văn học
Nguồn gốc:Thiên văn học và lịch là 2 ngành khoa học ra đời sớm nhất, gắn liền với nhu cầu sản xuất nông nghiệp
Thành tựu:
+ Việc tính lịch chỉ đúng tương đối, nhưng nông lịch thì có ngay tác dụng đối với việc gieo trồng
+ Nông lịch: 1 năm có 365 ngày chia làm 12 tháng. Thời gian tính bằng năm, tháng, tuần, ngày. Năm lại chia thành mùa mưa và mùa khô
+ Biết đo thời gian bằng ánh sáng mặt trời, ngày có 24 giờ
Lịch của người Ai Cập cổ
Lịch của người Lưỡng Hà
b) Chữ viết
Nguồn gốc: Khi nhà nước được hình thành, do nhu cầu của việc quản lý hành chính (công văn, lưu giữ số liệu ruộng đất, thuế má…) và nhu cầu trao đổi thư từ,người ta cần ghi chép và lưu giữ nên chữ viết ra đời.
Thời gian: khoảng thiên niên kỉ IV TCN
Hình thức: chữ tượng hình, tượng ý
Nguyên liệu viết: giấy Pa-pi-rút, đất sét, xương thú, mai rùa, thẻ tre, lụa
Tác dụng: Đây là phát minh quan trọng nhất, nhờ nó mà chúng ta hiểu được phần nào lịch sử thế giới cổ đại.
Chữ tượng hình ở Ai Cập
Chữ viết Ai Cập cổ đại
Chữ tượng hình khắc trên tường ở Ai Cập
Chữ tượng hình Lưỡng Hà
VD : ? : M?t tr?i
?: Nu?c
Ruộng
Núi
Cây
Rừng
Chữ tượng ý của người Trung Quốc
CHỮ VIẾT TRUNG QUỐC CỔ
CHỮ VIẾT TRUNG QUỐC
Chữ Brahmi Ấn Độ
GIẤY PAPIRUS
Papirut là loại giấy làm bằng loại cây mọc ở đầm lầy có tên khoa học là Cyperus papyrus.
Chữ tượng
hình đinh viết trên đất sét của người Lưỡng Hà
- Chữ “Giáp cốt” Vào đời nhà Thương (TK XVII TCN), các quan “Vu sứ” chuyên làm nhiệm vụ bói toán đã lấy mai rùa, xương thú mài thật nhẵn bóng đem thui trong lửa rồi xem các vết nứt nẻ để đoán điều tốt xấu, lành dữ và sau khắc chữ lên mai rùa, xương thú để ghi lại kết quả bói toán hầu xem sự ứng nghiệm về sau. Dần dần, người đời Thương dùng chữ “giáp cốt”này để ghi các văn bản, cất trong hầm kín làm tài liệu lưu trữ. Chữ “giáp cốt” có hơn 3000 chữ đơn, được xem là thứ chữ viết xưa nhất của người Trung Quốc.
Chữ viết trên mai rùa
Chữ viết trên thẻ tre
c) Toán học
Nguồn gốc: tính toán diện tích ruộng đất sau khi ngập nước, tính toán trong xây dựng ,...
Thành tựu:
+Các công thức sơ đẳng về hình học, các bài toán đơn giản về số học,.. phát minh ra số 0 của cư dân Ấn Độ.
+ Biết viết các số từ 1 đến 1 triệu
+ Người Ai Cập giỏi hình học: biết tính diện tích tam giác, hình tròn, thể tích hình cầu, tính số Pi bằng 3,16
+ Người Lưỡng Hà giỏi số học: biết tính cộng, trừ, nhân, chia tới 1 triệu, tìm ra chữ số 0
Toán học
1 2 3 10 100 1000
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Kí hiệu toán học cổ đại
Kí hiệu toán học Ai Cập
Kiến trúc:
+ Do uy quyền của các nhà vua mà hàng loạt các công trình kiến trúc đã ra đời: Kim tự tháp Ai Cập, vườn treo Ba-bi-lon, Vạn lý trường thành,...
+ Các công trình này thường đồ sộ thể hiện cho uy quyền của vua chuyên chế.
+ Ngày nay còn tồn tại một số công trình như Kim tự tháp Ai Cập, Vạn lý trường thành, cổng I-sơ-ta thành BA-bi-lon,... Những công trình này là những kì tích về sức lao động và tài năng sáng tạo của con người
+ Giá trị: thể hiện kì tích về sức lao động và tài năng sáng tạo của con người
KIM TỰ THÁP KÊ-ỐP
Kim Tự Tháp này được Pha-ra-ông Kê-ốp xây dựng vào khoảng năm 2560 tr.CN
Đáy hình vuông, mỗi cạnh dài 230m (sai số chỉ 0,1%)
Cao: 146,6m
- công trình cao nhất thế giới trong khoảng 43 thế kỷ
Độ nghiêng mặt bên: 51,5 độ
Bốn mặt của Kim Tự Tháp nhìn về 4 hướng: chính bắc, chính nam, chính đông và chính tây.
Để hoàn thành được Kim Tự Tháp Kê ốp, người ta đã phải sử dụng 2,6 triệu tảng đá được mài nhẵn, mỗi viên nặng trung bình 2,5 tấn (viên nhẹ nhất 2 tấn). Tổng khối lượng của Kim Tự Tháp Cheops vào khoảng 6,5 triệu tấn
Những người này chỉ phải xây dựng Kim Tự Tháp 3 tháng trong năm (mùa lũ của sông Nile) và kéo dài trong vòng 20 năm..)
Như Các Mác từng nói, Kim Tự Tháp là “kết quả vĩ đại” sinh ra từ những “hợp tác giản đơn”. “Bất cứ thứ gì cũng sợ thời gian, nhưng thời gian lại sợ Kim Tự Tháp”
Sử dụng những thanh gỗ tròn để kéo đá từ nơi khác đến xây dựng Kim tự tháp
Đắp các con dốc dài bằng bùn để kéo đá lên

Cấu tạo Kim tự tháp
Người Ai Cập cổ coi kim tự tháp là nơi yên nghỉ cuối cùng của các hoàng đế. Họ tin rằng kim tự tháp là nơi mà các vị hoàng đế tiếp tục một cuộc sống mới sau cái chết
Trước khi táng người quá cố, người ta ướp xác và thực hành một số nghi thức tôn giáo
Người Ai Cập cổ tin rằng linh hồn của các hoàng đế qua đời vẫn ở trong thân thể và du ngoạn hằng ngày cùng mặt trời. Khi mặt trời lặn phía tây , linh hồn của người quá cố trở về hầm mộ kim tự tháp và phục sinh...
Vườn treo babilon
VƯỜN TREO BABYLON
Được vua NebuchADnezzarII xây dựng vào khoảng năm 605-562 TCN tại Euphrates (Iraq hiện nay). Ông coi đó như một món quà dành cho người vợ yêu quí nhất của mình-nàng A-mi-tơ-sơ, một người khao khát cảnh núi rừng hùng vĩ.Vườn treo hình vuông, có bậc dẫn đến lối vào cửa tiếp theo, đặt sân nọ trên sân kia thành một quần thể kiến trúc độc đáo theo nền dốc bậc. Những cột cao nhất 23,1m, tường xây vững chắc, rất tốn kém. Trên mỗi tầng trồng nhiều cây cổ thụ khác nhau…
Vườn treo hiện nay
Cổng thành Babilon
Cổng thành Ishtar – Babylon, nằm ở phía bắc của thành nội (Ishtar vốn là tên của nữ thần chiến tranh và thắng lợi) cao 12m, được xây bằng những viên gạch lưu li màu với những chạm khắc nổi hình thú vật như: bò rừng, rồng…
Chi tiết cổng thành Ba-bi-lon