Bài 29. Quá trình đẳng nhiệt. Định luật Bôi-lơ - Ma-ri-ốt

TÊN BÀI DẠY: ĐỊNH LUẬT BÔILƠ - MARIỐT
I. MỤC TIÊU
* Kiến thức cơ bản
- Phát biểu được khái niệm trạng thái và quá trình, nêu được 3 thông số trạng thái của một lượng khí.
- Nêu được định nghĩa quá trình đẳng nhiệt.
- Phát biểu và nêu được biểu thức của định luật Bôi-lơ-Ma-ri-ốt
- Nhận biết được dạng của đường đẳng nhiệt trong hệ tọa độ p-V
* Kĩ năng
- Vận dụng được phương pháp xử lý các số liệu thu được bằng thí nghiệm vào việc xác định mối liên hệ giữa p-V trong quá trình đẳng nhiệt.
- Vận dụng được định luật Bôi-lơ-Ma-ri-ốt để giải các bài tập trong SGK và các bài tập tương tự.
* Thái độ:hợp tác, năng động, kính trọng thầy cô.
II. PHƯƠNG PHÁP & PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC:
1. Phương pháp:
- Phương pháp thực nghiệm kết hợp diễn giảng.
- Phương pháp làm việc nhóm.
2. Phương tiện
- Dụng cụ thí nghiệm hình 29.2 SGK lớp 10 CB.
- Bảng 29.1 kết quả thí nghiệm.
NỘI DUNG & TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
1. Kiểm tra bài cũ: không kiểm tra bài
2. Giới thiệu bài mới: Nhốt một lượng khí vào bơm xe đạp, một tay bịt kín vòi bơm, một tay hạ thấp cần bơm, càng hạ thấp thì tay có cảm giác càng chịu một lực đẩy ra lớn hơn. Tại sao?
Trả lời:Khí trong bơm bị nén lại, sốva chạm các phân tử khí lên một đơn vị diện tích, lên một đơn vị thời gian tăng lên nên áp suât khí tăng, tác dụng lực lên tay lớn hơn. Vậy nếu nhiệt độ không đổi, khi thể tích một lượng khí giảm áp suất khí tăng. Bài học hôm nay chúng ta sẽ nghiên cứu mối quan hệ định lượng giữa áp suất và thể tích của một lượng khí nhất định khi nhiệt độ khí không đổi.
3. Dạy bài mới
Nội dung lưu bảng
Thời gian
Hoạt động của thầy cô
Hoạt động của trò

I. Trạng thái và quá trình biến đổi trạnh thái

- Trạng thái của một khối lượng khí được xác định bởi: thể tích, áp suất và nhiệt độ tuyệt đối (V,p,T). Ba đại lượng này gọi là các thông số trạng thái.

- Quá trình biến đổi trạng thái: là quá trình chuyển từ trạng thái này sang trang thái khác.

- Trong quá trình biến đổi trạng thái mà giữ nguyên 1 thông số và thay đổi 2 thông số còn lại được gọi là đẳng quá trình.

10p
Hoạt động 1: Tìm hiểu trạng thái và quá trình biến đổi trạng thái
- Đặt câu hỏi: giả sử có một lượng khí chứa trong bình kín người ta thường muốn biết những thông tin gì về lượng khí này?

- Giải thích: 3 đại lượng nhiệt độ, áp suất, thể tích được gọi là các thông số trạng thái của một lượng khí.

- Nêu các kí hiệu đơn vị của các thông số trạng thái?


- Các thông số trạng thái này có những mối liên hệ nhất định với nhau.

- Thảo luận và nêu khái niệm quá trình biến đổi trạng thái và đẳng quá trình?




- Trả lời: khối lượng, áp suất, thể tích, nhiệt độ…

- Lắng nghe


-Trả lời: Áp suất (N/m2), thể tích (m3), nhiệt độ (K)
- Lắng nghe


-Đọc SGK, tìm hiểu các khái niệm : quá trình biến đổi trạng thái và đẳng quá trình.


II. Quá trình đẳng nhiệt
- Quá trình biến đổi trạng thái trong đó nhiệt độ được giữ không đổi gọi là quá trình đẳng nhiệt
5p
Hoạt động 2: Tìm hiểu quá trình đẳng nhiệt

- Dựa vào SGK hãy cho biết thế nào là quá trình đẳng nhiệt?


- Nhận xét




- Trả lời: là quá trình biến đổi trạng thái mà nhiệt độ được giữ không đổi.
- Lắng nghe

III. Định luật Bôi-lơ _ Ma-ri-ốt

1.Đặt vấn đề: Trong quá trình biến đổi trạng thái của một khối khí V giảm thì p tăng, nhưng p có tăng tỉ lệ nghịch với V không?

2. Thí nghiệm
MĐ: Khảo sát mối quan hệ giữa p và V khi T = const


3. Định luật Bôi-lơ _ Ma-ri-ốt
- Trong quá trình đẳng nhiệt của một lượng khí nhất định, áp suất tỉ lệ nghịch với thể tích.
pV = hằng số
- Gọi p1, V1 là áp suất và thể tích của khối khí ở trạng thái 1
- Gọi p2,