Bài 29. Oxi - Ozon

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM
Câu hỏi: Em hãy cho biết nguyên tố nào phổ biến nhất trên Trái Đất? Nêu những hiểu biết của em về nguyên tố đó? (% về thể tích/kk, % về khối lượng/vỏ Trái Đất hoặc H2O)
Oxi là nguyên tố phổ biến nhất trên Trái Đất (chiếm khoảng 20% thể tích không khí; 50% khối lượng vỏ Trái Đất; 89% khối lượng H2O; 60% khối lượng cơ thể người;…)Oxi và ozon là hai thành phần quan trọng trong khí quyển của Trái Đất
CHƯƠNG 6: OXI-LƯU HUỲNH
TIẾT 49: OXI-OZON
Oxi - ozon



Joseph Priestley
Ngu?i dó tỡm ra nguyờn t? oxi
PHẦN I: OXI
Vị trí và cấu tạo của nguyên tử:




?Kí hiệu hoá học: O
?Độ âm điện : 3.44
?Khối lượng nguyên tử: 15.9994
?Số thứ tự: 8
?Cấu hình electron : 1s22s22p4.
?Công thức phân tử: O2
?Công thức cấu tạo:




II. Tính ch?t v?t lí: (H?c sinh N/C SGK v� li�n h? th?c t?)
- Oxi là chất khí không màu, không mùi, không vị.
- Khí oxi tan ít trong nước (ở 20oC và 1atm, 100ml nước hoà tan được 3,1ml khí oxi).
- Nhiệt độ hoá lỏng : -183 oC
III. Tính ch?t hố h?c:
-Nguyên tử oxi có độ âm điện lớn (3.44)
-Trong phản ứng hoá học, nguyên tử oxi dễ dàng nhận thêm 2e
Oxi là nguyên tố phi kim rất hoạt động hoá học và có tính oxi hoá mạnh
O + 2e  O2-
Trong hợp chất, oxi thường có số oxi hoá là
bao nhiêu?
-2 (trừ OF2 và H2O2)
+2
-1
III. Tính ch?t hố h?c:
1. Tác dụng với kim loại (trừ Au, Pt…) oxit kim loại.
Thí nghiệm 1: Đốt nóng đỏ dây Mg rồi đưa vào bình khí oxi.
2. Tác dụng với phi kim (trừ halogen)  oxit phi kim.
2Mg + O2
o
o
-2
2MgO
+2
to
O2 + C
CO2
o
o
+4
-2
Thí nghiệm 2: Đốt cháy đỏ mẫu than rồi đưa vào bình khí oxi.
(chất khử)
(chất oxi hoá)
(chất khử)
(chất oxi hoá)
to
Ảnh
3. Tác dụng với các hợp chất vô cơ, hữu cơ (có tính khử)  oxit phi kim.
Thí nghiệm 3: Đổ một ít cồn ra đĩa sứ rồi châm lửa.
3O2 + C2H5OH
2CO2+3H2O
(chất oxi hoá)
(chất khử)
to
o
+4
-2
-2
2CO + O2
2CO2
+2
o
+4
-2
(chất oxi hoá)
(chất khử)
Nhận xét về điều kiện phản ứng và kết luận gì về tính chất hoá học của oxi?
to
KẾT LUẬN
-Oxi nguyên tử dễ dàng nhận thêm 2e  oxi có tính oxi hoá mạnh.
-Ở nhiệt độ cao, oxi dễ dàng phản ứng với nhiều kim loại, nhiều phi kim và hợp chất vô cơ, hữu cơ.
Vậy, oxi có những ứng dụng gì đối với sự sống trên Trái Đất?
IV. ?ng d?ng c?a oxi:
Trong phòng thí nghiệm, người ta sử dụng các hoá chất nào để điều chế oxi? Những hoá chất này có gì đặc biệt?
V. Điều chế oxi:
bằng phản ứng phân huỷ các hợp chất giàu oxi, kém bền với nhiệt độ ( KMnO4, KClO3 )
2KMnO4
to
2KClO3
to
Kali pemanganat
Kali Clorat
1. Trong phòng thí nghiệm:
Xúc tác MnO2
Ảnh
bằng 2 phương pháp cơ bản
tách oxi từ không khí theo sơ đồ (phương pháp vật lí)
Không khí
1. Hóa lỏng
2.Chưng cất phân đoạn
điện phân nước có hoà tan một ít H2SO4 hoặc NaOH để tăng tính dẫn điện của nước (phương pháp hoá học)
H2O
điện phân
NaOH, H2SO4
(catot)
(anot)
-
+
2.Trong công nghiệp:
a) Từ không khí:
b) Từ nước:
Sơ Đồ
Khí oxi được hình thành trong tự nhiên như thế nào?
Oxi là sản phẩm của quá trình quang hợp của cây xanh.
6CO2 + H2O
ánh sáng
Cháy rừng
Chặt phá rừng
Họat động của con người ( SXCN, giao thông, phá rừng…)  làm tiêu hao, giảm lượng oxi trong khí quyển.
Họat động giao thông vận tải
Cây cối trong vùng SXCN bị ô nhiễm
Ozon là một trong hai thành phần quan trọng trong khí quyển của Trái Đất. Vậy Ozon có gì khác về tính chất vật lí và tính chất hoá học so với Oxi ?
I.Tính ch?t:
Ozon l� m?t d?ng th� hình c?a oxi .
Dựa vào SGK em hãy so sánh về tính chất vật lí giữa ozon với oxi?
1) Tính chất vật lí:
- Khí ozon màu xanh nhạt, mùi đặc trưng.
- Tan trong nước nhiều hơn oxi (100ml nước ở 0oC hoà tan được 49ml khí ozon)
- Nhiệt độ hoá lỏng ở -125oC
PHẦN II: OZON
2) Tính chất hoá học:
Ozon có tính oxi hoá rất mạnh và mạnh hơn oxi.

Ozon oxi hoá được hầu hết các kim loại (trừ Au, Pt), nhiều phi kim và nhiều hợp chất vô cơ hữu cơ.
Ag + O2
Đk thường
Không xảy ra
Ag + O3
Đk thường
(bạc oxit)
Ag2O + O2
o
-2
+1
o
o
Dựa vào SGK hãy so sánh về tính chất hoá học giữa ozon với oxi?
Ozon được hình thành trong khí quyển, trên mặt đất và sự tạo thành tầng ozon như thế nào?
II. Ozon trong t? nhi�n:
Tầng ozon có tác dụng bảo vệ con người và các sinh vật trên mặt đất tránh được các tác hại của tia tử ngoại (UV).
-Tầng ozon: hình thành do ảnh hưởng của tia cực tím (UV) hoặc sự phóng điện trong cơn dông.
- Trên mặt đất: ozon hình thành do sự oxi hoá một số chất hữu cơ (nhựa thông, rong biển)
3O2
UV
2O3
Ngoài Oxi, hiện tại tầng Ozon có bị ảnh hưởng xấu bởi tác nhân nào không ?
Các khí thải độc tạo mưa axit và làm suy giảm tầng ozon  tăng hiệu ứng nhà kính làm biến đổi khí hậu , ảnh hưởng sự sống của con người và động, thực vật.
Hồ cá với cây cối xanh tốt bị chết do mưa axit
Lỗ thủng tầng ozon vệ tinh chụp ngày 21-09-98 tại nam cực
CÁC KHÍ THẢI CF2Cl2 và CFCl3 GỌI CHUNG LÀ FREON VIẾT TẮT LÀ CFC ĐƯỢC DÙNG TRONG CÁC THIẾT BỊ LÀM LẠNH LÀ NGUYÊN NHÂN CHÍNH GÂY THỦNG TẦNG OZON .
Tầng ozon bị khí CFC phá hủy theo quá trình như thế nào?
Vậy Oxi và tầng ozon có vai trò quan trọng đối với sự sống trên Trái Đất không ? Cần bảo vệ chúng như thế nào?
-Hạn chế việc thải các khí độc vào môi trường, khí quyển ( CO2 , SO2, NO2 ….),
-Hạn chế chất CFC bằng cách sử dụng chất khác thay thế trong công nghiệp làm lạnh.
LÀM SẠCH BẦU KHÍ QUYỂN TRỒNG CÂY XANH
Dựa vào SGK, em hãy rút ra các nhận xét về ứng dụng của ozon?
III. ?ng d?ng c?a Ozon:
-Làm sạch không khí (lượng nhỏ O3).
VD : KK trong lành sau mưa có sấm sét
-Trong y tế (chữa sâu răng, khử trùng, sát trùng nước sinh hoạt)
-Trong công nghiệp: làm chất tẩy trắng (tinh bột, dầu ăn, vật phẩm khác,…)
CỦNG CỐ
1) Hãy ghép cấu hình electron ở cột (I) cho phù hợp với nguyên tử nào ở cột (II)?
d
c
b
a
Đáp Án
2) Ở điều kiện bình thường chất nào sau đây Oxi không oxi hóa được, nhưng Ozon OXH được ?
Ag
Al
Fe
Zn
3) Hãy chọn phát biểu đúng trong các phát biểu sau:
Ozon có tính oxi hoá yếu hơn oxi.
Ozon có tính oxi hoá mạnh, phá huỷ các hợp chất hữu cơ, oxi hoá được nhiều kim loại.
Oxi và lưu huỳnh luôn có số oxi hoá bằng 2 trong mọi hợp chất.
Oxi lỏng và khí oxi là hai dạng thù hình của nhau.
4) Tại sao không áp dụng phương pháp điều chế khí oxi trong phòng thí nghiệm cho công nghiệp và ngược lại?
* Đáp án: Trong phòng thí nghiệm chỉ điều chế lượng nhỏ oxi, còn trong công nghiệp cần một lớn và giá thành rẻ.
1/ Làm các bài tập số: 2,3,4,5,6 trang 127, 128 SGK
2/ Đọc và soạn trước bài Lưu huỳnh ( trang129-131 SGK )
CÂU HỎI
VÀ
BÀI TẬP VỀ NHÀ
Chân Thành Cảm Ơn
Quý Thầy Cô!