Bài 29. Oxi - Ozon

OXI – OZON
II. Ozon.
1.Cấu tạo phân tử.
- gồm 3 nguyên tử O liên kết với nhau
1 : liên kết cho nhận
2 : liên kết cộng hoá trị
2.Tính chất vật lý
- Chất khí ,màu xanh nhạt,mùi đặc trưng
-Hoá lỏng ở -112 oC, O3 lỏng có màu xanh đậm
-tan tốt trong nước ( 100 ml nước ở 10 oC hoà tan 49 ml O3 )
3. Tính chất hóa học
O3 có tính oxi hoá mạnh hơn O2
-Oxi hoá được hầu hết các kim loại (trừ Au, Pt), oxi hoá được Ag ở điều kiện thường
2 Ag + O3 Ag2O + O2
-Oxi hoá được KI cả trong môi trường kiềm
2KI + O3 + H2O -> I2 + 2 KOH + O2
3 SO2 + O3 -> 3 SO3
Oxi hoá được nhiều chất mà O2 không oxi hoá được
PbS + 2 O3 -> PbSO4 + O2
3.Sự tạo thành O3
- Trên mặt đất: do sấm sét và sự oxi hoá 1 số hợp chất hữu cơ (nhựa thông, rong biển) nên thường có 1 lượng O3 rõ rệt trong không khí ở rừng thông và bờ biển

- Ở tầng cao của khí quyển : O3 được tạo thành từ O2 do ảnh hưởng của tia cực tím hoặc sự phóng điện trong cơn giông,
3 O2 2 O3
O3 hấp thụ tia tử ngoại, tạo thành tầng ozon bảo vệ sinh vật trên trái đất
Máy điều chế ozon
4. Vai trò.
Bảo vệ trái đất
Do tính oxi hoá mạnh,O3 giết chết vi khuẩn trong không khí O3 với nồng độ bé (< 10-6 % về thể tích) làm không khí trong lành
Trong thương mại, dùng để tẩy trắng tinh bột, dầu ăn …
Trong đời sống, để khử trùng thức ăn, khử mùi, diệt trùng nước uống, chữa răng sâu, bảo vệ hoa quả
Trong CN hoá học, để ozon hoá hợp chất hữu cơ
Các nhà khoa học trường Đại học Bách khoa Hà Nội đã nghiên cứu thành công phương pháp tinh chế rượu bằng khí ozon.
Cụ thể, rượu (rượu nếp, rượu tẻ, rượu sắn) được sục khí ozon bằng máy công suất 400mg/h trong thời gian từ 40-60 phút. Kết quả khí ozon đã loại bỏ các thành phần tạp chất gây hại cho sức khoẻ con người như andehyt, rượu bậc cao, axít, este, ete với hiệu suất xử lý đạt từ 70-100%.

Bên cạnh đó, sản phẩm rượu sau xử lý còn đạt được nhiều hiệu quả kinh tế kỹ thuật khác từ ozon như: diệt vi khuẩn, oxi hoá các vết kim loại nặng và phân huỷ dư lượng một số chất bảo vệ thực vật tồn lưu trong rượu, nhất là nhóm lân hữu cơ gây ngộ độc thần kinh, đe doạ nghiêm trọng mức độ an toàn cho người sử dụng.
Chữa
bệnh
bằng
ozon
Ozon bảo quản thực phẩm
Ozon diệt chất gây
ô nhiễm
Ozon
Ozon ở tầng thấp là chất ô nhiễm
- Cùng với những hợp chất oxit nitơ gây nên mù quang hoá _ gây đau cơ, mũi, cuống họng, nguồn gốc của bệnh khó thở .
- gây hiệu ứng nhà kính, làm tăng nhiệt độ trái đất.
Khói mù quang hoá bao phủ thành phố
Ozon
Sự phá huỷ tầng ozon
- Ở 1 số khu vực, tầng ozon bị bào mòn, có chỗ bị thủng.
- Nguyên nhân: do 1 số chất như CFC (CFCl2, CFCl3 , …có tên chung là freon) ; các oxit của nit¬(NO,NO2 , …)
- Giải pháp: + Hạn chế và có biện pháp xử lý khí thải, cấm sản xuất CFC.
+ Đưa O3 nhân tạo lên khí quyển bù đắp lỗ thủng tầng ozon
III. C?NG C?

1.Bài tập 1.
Vận dụng tính chất đã học ,nhận biết hai lọ chứa :
khí O3 và O2 (đáp án )
2. Bµi tËp 2 Giải thích tại sao sau cơn m­a cã sÊm chíp,kh«ng khÝ th­êng trong lµnh h¬n?
(®¸p ¸n)
3. Bài tập 3
Cho 2,24 l hỗn hợp khí O2 và O3 ( đktc) qua dung dịch KI dư thu được 12,7 g chất rắn tím đen lắng xuống.Tính thành phần % theo thể tích các khí trong hỗn hợp.
(đáp án)
Đáp án
b) Nhận biết O3 và O2

Đáp án
Bài tập 2
Sau cơn mưa, không khí thường trong lành hơn vì:
- Mưa đã rửa sạch đất bụi tản mạn trong không khí.
- 1 lượng nhỏ O3 được tạo thành

3 O2 2 O3
Tia lửa điện
Đáp án
Bài tập 3:
Ptpư :
2KI + O3 + H2O = 2KOH + I2 + O2
nhh = 2,24/22,4 = 0,1 (mol)
chất rắn tím đen là I2
n (I2) = 12,7/254 = 0,05 (mol)
n (O2) = 0,1 – 0,05 = 0,05 (mol)
% O3 = % O2 = 0,05/ 0,1 x 100% =
50%