Bài 29. Điện thế hoạt động và sự lan truyền xung thần kinh

Cá đuối điện - Điện phát ra là 60V
Cá Chình điện - Điện phát ra là 600V
Cá Nheo điện – điện phát ra là 400 V
Tiết 29 – Bài 28,29
ĐIỆN THẾ NGHỈ, ĐIỆN THẾ HOẠT ĐỘNG VÀ SỰ LAN TRUYỀN XUNG THẦN KINH
Hoạt động 1
Tìm hiểu về điện thế nghỉ
Hoạt động 1
Tìm hiểu về điện thế nghỉ
Cách đo điện thế nghỉ trên nơron Mực ống
Hoạt động 1
Tìm hiểu về điện thế nghỉ
Cách đo điện thế nghỉ trên nơron Mực ống
1. Khái niệm:
Là sự chênh lệch điện thế giữa hai bên màng tế bào khi tế bào nghỉ ngơi (không bị kích thích), phía trong màng tích điện âm so với phía ngoài màng tích điện dương.
Ví dụ:
Điện thế nghỉ của tế bào thần kinh khổng lồ ở mực ống:
70mV
Tế bào nón trong mắt ong: -50mV
Đồ thị điện thế hoạt động
Hoạt động 2
Tìm hiểu về điện thế hoạt động
0 1 2 3 4 5 6
1.Đồ thị điện thế hoạt động:
+ Điện thế nghỉ ở mực ống khoảng - 70mV.
+ Giai đoạn mất phân cực (khử cực) : chênh lệch điện thế 2 màng giảm nhanh: -70 mV 0 mV.
+ Giai đoạn đảo cực: trong màng tích điện +, ngoài màng tích điện âm - (0mV +30 mV)
+ Giai đoạn tái phân cực : khôi phục lại điện thế 2 bên màng (-70 mV)
Kích thích
ĐTN
GĐ mất phân cực
GĐ đảo cực
GĐ tái phân cực
Tái phân cực quá độ
2. Khái niệm:
II. ĐIỆN THẾ HOẠT ĐỘNG:
 Điện thế hoạt động là sự chênh lệch điện thế giữa 2 bên màng tế bào khi tế bào trạng thái bị kích thích(biến đổi điện thế nghỉ ở màng tế bào từ phân cực sang mất phân cực, đảo cực, tái phân cực).
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
BÊN TRONG TẾ BÀO
BÊN NGOÀI TẾ BÀO
MÀNG TẾ BÀO
CỔNG K+
CỔNG Na+
Na
Na
Na
Na
Na
Mất phân cực
Đảo cực
Na
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
K
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
Na
BÊN TRONG TẾ BÀO
BÊN NGOÀI TẾ BÀO
MÀNG TẾ BÀO
Na
Na
Na
Na
Na
CỔNG K+
CỔNG Na+
Đảo cực
Tái phân cực
II. Lan truyền xung thần kinh trên sợi thần kinh
Lan truyền xung TK trên sợi trục có bao Miêlin
III. LAN TRUYỀN XUNG THẦN KINH TRÊN SỢI THẦN KINH:
Phân biệt sự lan truyền xung thần kinh trên sợi thần kinh
có bao mielin với không có bao mielin?
XTK lan truyền liên tục từ vùng này sang vùng khác kề bên.
Do mất phân cực,đảo cực và tái phân cực liên tiếp hết vùng này sang vùng khác trên sợi thần kinh
Tốc độ chậm:vd: ở người 3-5m/s
XTK lan truyền theo cách nhảy cóc từ eo Ranvie này đến eo Ranvie khác
Do mất phân cực,đảo cực và tái phân cực liên tiếp từ eo Ranvie này sang eo ranvie khác trên sợi thần kinh
Tốc độ nhanh: vd: ở người 100m/s
II. Lan truyền xung thần kinh trên sợi thần kinh
II. Lan truyền xung thần kinh trên sợi thần kinh
1. Lan truyền xung thần kinh trên sợi thần kinh không có bao miêlin
+
+
+
+
-
-
-
-
A
B
C
-
+
-
+
+
-
-
+
+
-
D
II. Lan truyền xung thần kinh trên sợi thần kinh
2.Lan truyền xung thần kinh trên sợi thần kinh có bao miêlin
+
+
+
+
-
-
-
-
A
B
C
-
+
-
+
+
-
-
+
+
-
D
Sau 1 thôøi gian daøi lao ñoäng trí oùc caêng thaúng thì khaû naêng nhaän vaø traû lôøi kích thích cuûa teá baøo thaàn kinh giaûm xuoáng, daãn ñeán khaû naêng tieáp thu baøi giaûm, caàn phaûi nghæ ngôi ñeå khoâi phuïc trôû veà nhö cuõ.
Taïi sao sau 45 phuùt hoïc baøi caêng thaúng caàn coù 5 – 10 phuùt giaûi lao?
Hoạt động 3
CỦNG CỐ
Bài tập về nhà:
Học bài theo câu hỏi sách giáo khoa.
Đọc trước bài: Dẫn truyền xung thần kinh trong cung phản xạ.
Chúc các em học tốt!