Bài 29. Điện thế hoạt động và sự lan truyền xung thần kinh

CHÀO
THẦY CÔ VÀ TẤT CẢ CÁC EM
Ko trả bài
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu hỏi:

Phản xạ là gì? phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện khác nhau như thế nào?
Phản xạ là phản ứng trả lời kích thích của môi trường thông qua hệ thần kinh.
Phản xạ không điều kiện mang tính chất bẩm sinh, di truyền, đặc trưng cho loài, số lượng hạn chế.
Phản xạ có điều kiện là các phản xạ học được trong quá trình sống của cá thể, số lượng ngày càng nhiều
BÀI 28,29
ĐIỆN THẾ NGHỈ
ĐIỆN THẾ HOẠT ĐỘNG
VÀ SỰ LAN TRUYỀN XUNG THẦN KINH
Khái niệm điện sinh học, điện thế nghỉ, điện thế hoạt động.
1. Điện sinh học
VD:
- Cá chình điện, lươn điện….
- Điện tim đồ, điện não đồ….
 Tế bào, cơ thể sinh vật có tích điện gọi là điện sinh học
Điện sinh học là khả năng tích điện của tế bào, cơ thể.
Mọi tế bào đều có khả năng tích điện.
Điện sinh học bao gồm điện thế nghỉ (điện tĩnh) và điện thế hoạt động.
2. Điện thế nghỉ
Điện thế nghỉ có ở tế bào nào?
Quan sát hỡnh v� mụ t? cách đo điện thế nghỉ v� k?t qu? do nhu th? n�o
- Điện thế nghỉ có ở tế bào đang nghỉ ngơi, không bị kích thích
Kết quả đo:
Có sự chênh lệch điện thế giữa hai bên màng tế bào
ở hai phía của màng tế bào có phân cực (phía trong của màng mang điện tích âm; phía ngoài của màng mang điện tích dương)
Vậy điện thế nghỉ là gì?
Điện thế nghỉ là sự chênh lệch điện thế giữa hai bên màng tế bào khi tế bào không bị kích thích, phía trong màng tích điện âm so với bên ngoài màng tích điện dương.
3. ĐIỆN THẾ HOẠT ĐỘNG
Điện thê nghỉ: ngoài màng + trong màng -
ngoài màng - trong màng +
ngoài màng + trong màng -
Điện tích =0
3. Điện thế hoạt động
Điện thế hoạt động là sự thay đổi điện thế giữa trong và ngoài màng khi nơron bị kích thích.
Điện thế hoạt động gồm 3 giai đoạn: mất phân cực, đảo cực và tái phân cực.
Phim
Điện thế hoạt động xuất hiện gọi là xung thần kinh hay xung điện
II. LAN TRUYỀN XUNG THẦN KINH TRÊN SỢI THẦN KINH
Có 2 loại sợi thần kinh
Bao miêlin có đặc điểm gì?
Trên sợi thần kinh có bao miêlin: các bao miêlin (bản chất là photpholipit, có tính chất cách điện) bao bọc không liên tục mà ngắt quãng tạo thành eo Ranvie.
Khi bị kích thích thì hình thành xung thần kinh truyền từ nơi kích thích trên sợi thần kinh đến nơi bộ phận điều khiển, vậy xung thần kinh lan truyền trên sợi thần kinh 2 loại sợi thần kinh khác nhau như thế nào?
 Nghiên cứu thông tin và hình SGK hoàn phiếu học tập sự lan truyền xung trên sợi thần kinh sau. (thời gian 5 phút)
Liên tục từ vùng này sang vùng khác kề bên.
Do mất phân cực, đảo cực và tái phân cực liên tiếp vùng này sang vùng khác.
Lan truyền theo cách "nhảy cóc" từ eo Ranvie này sang eo Ranvie khác.
Do mất phân cực, đảo cực và tái phân cực xảy ra từ eo Ranvie này sang eo Ranvie khác.
Chậm(3 - 5 m/s)
Nhanh (100m/s)
Tốn nhiều năng lượng
Tốn ít năng lượng
Ko miêlin
Có miêlin
Khi xung thần kinh lan truyền từ A sang B, xung ở B kích thích C tại sao lại không kích thích trở lại A?
Do điểm A sau khi tái phân cực bị trơ không nhận kích thích nên xung không truyền trở lại.
Kết luận:
- Xung thần kinh chỉ lan truyền một chiều, không quay trở lại.
- Nếu kích thích vào giữa sợi thần kinh thì xung lan truyền về hai phía.
Xung sẽ lan truyền như thế nào nếu có kích thích vào giữa sợi thần kinh?
Kích thích
Chiều lan truyền xung thần kinh
B�i t?p:
? Xung thần kinh lan truyền theo các bó sợi thần kinh có bao miêlin từ vỏ não xuống đến các cơ ngón chân làm ngón chân co lại. Hãy tính thời gian xung thần kinh lan truyền từ vỏ não xuống ngón chân (biết chiều cao của người nào đó là 1,6 m, tốc độ lan truyền là 100 m/ giây).
Thời gian xung thần kinh lan truyền từ vỏ não xuống ngón chân là:
1,6 m : 100 m / giây = 0,016 giây
Giải:
CỦNG CỐ BÀI HỌC
Câu 1: Xung thần kinh là:
A. sự xuất hiện điện thế hoạt động
B. thời điểm sắp xuất hiện điện thế hoạt động
C. thời điểm chuyển giao giữa điện thế nghỉ sang điện thế hoạt động
D. thời điểm sau khi xuất hiện điện thế hoạt động
CỦNG CỐ BÀI HỌC
Câu 3: Vì sao sự lan truyền xung thần kinh trên sợi trục có bao miêlin lại “nhảy cóc” ?
A. Vì giữa các eo Ranvie, sợi trục bị bao bằng bao miêlin cách điện.
B. Vì tạo cho tốc độ truyền xung nhanh.
C. Vì không thay đổi tính thấm của màng chỉ xảy ra tại các eo Ranvie.
D. Vì đảm bảo cho sự tiết kiệm năng lượng.
Time
BÀI TẬP VỀ NHÀ
- Trả lời câu hỏi trong sách giáo khoa.
- Đọc trước bài 30 “Truyền tin qua xinap”.
Hết
Cá Đuối
Điện phát ra là 60V
Cá Chình
Điện phát ra là 600V
Cá Nheo
Điện phát ra là 400V

Dặn dò