Bài 29. Chữa lỗi về chủ ngữ và vị ngữ

Tiết 120:
I. Câu thiếu chủ ngữ
1. Tìm hiểu ví dụ:
a/. Qua truyện “Dế Mèn phiêu lưu kí”, cho thấy Dế Mèn biết phục thiện.

b/. Qua truyện “Dế Mèn phiêu lưu kí”, em thấy Dế Mèn biết phục thiện.
-> Câu a thiếu chủ ngữ.
- Chữa lại:
+ Thêm chủ ngữ vào
Qua truyện “Dế Mèn phiêu lưu kí”, tác giả cho em thấy Dế Mèn biết phục thiện.
+ Biến trạng ngữ thành chủ ngữ
Truyện “Dế Mèn phiêu lưu kí”, cho thấy Dế Mèn biết phục thiện.
C
C
V
V
TN
TN
TN
C
V
V
Tiết 120:
+ Biến vị ngữ thành một cụm chủ - vị.
Qua truyện “Dế Mèn phiêu lưu kí”, em thấy Dế Mèn biết phục thiện.
C
V
2. Kết luận:

Câu thiếu CN:
+ Thêm CN.
+ Biến TN thành CN
+ Biến vị ngữ thành một cụm chủ - vị.
II. Câu thiếu vị ngữ.
1. Tìm hiểu ví dụ
a/. Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt, vung roi sắt, xông thẳng vào quân thù.
b/. Hình ảnh Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt, vung roi sắt, xông thẳng vào quân thù.
c/. Bạn Lan, người học giỏi nhất lớp 6A.
d/. Bạn Lan là người học giỏi nhất lớp 6A.
P. phụ chú
C
C
C
C
V
V
- Câu b, c thiếu vị ngữ.
Tiết 120:
I. Câu thiếu chủ ngữ
- Chữa lại:
+ Thêm vị ngữ vào:
Vd b: Hình ảnh Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt, vung roi sắt, xông
thẳng vào quân thù đã để lại trong em ấn tượng sâu sắc.
+ Thêm chủ ngữ vào và biến cụm từ đã cho thành vị ngữ.
Vd b: Em rất thích hình ảnh Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt, vung
roi sắt, xông thẳng vào quân thù.
Vd c: Bạn Lan, người học giỏi nhất lớp 6A là bạn của tôi.
Vdc : Tôi rất thích bạn Lan, người học giỏi nhất lớp 6A
C
C
C
C
V
V
V
V
+ Thêm một cụm từ làm vị ngữ
2. Kết luận:

Câu thiếu VN:
+ Thêm VN.
+Thêm CN vào và biến cụm từ đã cho thành VN
+ Biến “câu” đã cho thành một bộ phận của câu:
+ Biến “câu” đã cho thành một cụm chủ - vị :
Vd c: Bạn Lan, là người học giỏi nhất lớp 6A.
+ Biến “câu” đã cho thành một cụm chủ - vị :
+ Biến “câu” đã cho thành một bộ phận của câu:
C
V
III. Luện tập
1. Hãy đặt câu hỏi kiểm tra những câu dưới đây có thiếu chủ ngữ hoặc vị ngữ không.
a/. Từ hôm đó, bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay không làm gì nữa.

C
C
C
V
V
V
b/. Lát sau, hổ đẻ được.

c/. Hơn mười năm sau, bác tiều già rồi chết.
II. Câu thiếu vị ngữ.
Tiết 120:
I. Câu thiếu chủ ngữ
a/. Từ hôm đó, bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay không làm gì nữa.

Xác định chủ ngữ:
-Ai không làm gì nữa?
=> bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay không làm gì nữa.
-Từ hôm đó, bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay như thế nào?

Xác định vị ngữ:
=> bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay không làm gì nữa.
2. Trong số những câu dưới đây, câu nào viết sai? Vì sao?
a/. Kết quả của năm học đầu tiên ở trường Trung học cơ sở đã động viên em rất nhiều.
b/. Với kết quả của năm học đầu tiên ở trường Trung học cơ sở đã động viên em rất nhiều.
c/. Những câu chuyện dân gian mà chúng tôi thích nghe kể.
d/. Chúng tôi thích nghe kể những câu chuyện dân gian.
b/. Với kết quả của năm học đầu tiên ở trường Trung học cơ sở đã động viên em rất nhiều.
c/. Những câu chuyện dân gian mà chúng tôi thích nghe kể.
→ Thiếu vị ngữ
→ Thiếu vị ngữ
→ Bỏ từ với
→ Thêm vị ngữ vào
b/. Kết quả của năm học đầu tiên ở trường Trung học cơ sở đã động viên em rất nhiều.
c/. Những câu chuyện dân gian mà chúng tôi thích nghe kể luôn đi theo chúng em suốt cuộc đời.
3. Điền những chủ ngữ thích hợp vào chỗ trống.
a/. ………… bắt đầu học hát.
b/. …………………hót líu lo.
c/. ………………… đua nhau nở rộ.
d/. …………………cười nói vui vẻ.
Chúng em
Chim
Trong vườn, hoa
Học sinh
4. Điền những vị ngữ thích hợp vào chỗ trống.
a/. Khi học lớp 5, Hải ……………..
b/. Lúc Dế Choắt chết, Dế Mèn ……………
c/. Buổi sáng, mặt trời ……………….
d/. Trong thời gian nghỉ hè, chúng tôi ……………….
là học giỏi nhất lớp.
rất hối hận
đẹp rực rỡ như một bức tranh.
vẫn liên lạc với nhau.
5. Hãy chuyển mỗi câu ghép dưới đây thành hai câu đơn:
a/. Hổ đực mừng rỡ đùa giỡn với hổ con, còn hổ cái nằm phục xuống, dáng mõi mệt lắm.
b/. Mấy hôm nọ, trời mưa lớn, trên những hồ ao quanh bãi trước mặt, nước dâng trắng mênh mông.
c/. Thuyền xuôi giữa dòng con sông rộng hơn ngàn thước, trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận.
→ Hổ đực mừng rỡ đùa giỡn với hổ con. Còn hổ cái nằm phục xuống, dáng mõi mệt lắm.
→ Mấy hôm nọ, trời mưa lớn. Trên những hồ ao quanh bãi trước mặt, nước dâng trắng mênh mông.
→ Thuyền xuôi giữa dòng con sông rộng hơn ngàn thước. Trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận.
VỀ NHÀ
Làm các bài tập.
Soạn bài:Chữa lỗi về chủ ngữ, vị ngữ (tiếp theo).
Chuẩn bị giờ sau viết bài văn miêu tả sáng tạo.