Bài 29. Chữa lỗi về chủ ngữ và vị ngữ

Người thực hiện: Duong Th? Thu
Trường THCS Ninh Duong
Th�nh ph? Múng Cỏi.
Xin chào tất cả các em học sinh yêu quý!!!

1. Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều.



2. Dưới bóng tre của ngàn xưa, thấp thoáng mái đình, mái chùa
cổ kính.

CN VN
=> Câu trần thuật đơn có từ là (câu giới thiệu)
Câu trần thuật đơn không có từ là (câu tồn tại)
VN CN
TN
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu hỏi: Trong các câu sau, câu nào là câu trần thuật đơn có từ là, câu nào là câu trần thuật đơn không có từ là? Và cho biết chúng thuộc kiểu câu nào?
=> Câu đầy đủ CN, VN
Câu thiếu CN
CN VN
TN
Câu hỏi: Phân tích CN, VN trong các câu sau
1. Qua truyện Bức tranh của em gái tôi, tác giả cho thấy Kiều Phương Phương rất giàu lòng nhân hậu.
2. Qua truyện Bức tranh của em gái tôi, cho thấy Kiều Phương rất giàu lòng nhân hậu rất giàu lòng nhân hậu.
VN
TN
Tiết 123:
CHỮA LỖI VỀ CHỦ NGỮ, VỊ NGỮ
Ngày 10 tháng 4 năm 2012
I. Câu thiếu chủ ngữ
1. Xét VD
b/Qua truyện Dế Mèn phiêu lưu kí, em thấy Dế Mèn biết phục thiện.

a/ Qua truyện Dế Mèn phiêu lưu kí, cho thấy Dế Mèn biết phục thiện.
2. Phân tích:
- Câu a thiếu chủ ngữ.
- Chữa lại:
+ Thêm chủ ngữ vào
Qua truyện Dế Mèn phiêu lưu kí, tác giả cho em thấy Dế Mèn biết phục thiện.
+ Biến trạng ngữ thành chủ ngữ (bỏ từ “qua”)
Truyện Dế Mèn phiêu lưu kí cho thấy Dế Mèn biết phục thiện.
TN CN VN
TN VN
TN CN VN
CN VN
II. Câu thiếu vị ngữ.
a/ Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt, vung roi sắt, xông thẳng vào quân thù.
b/ Hình ảnh Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt, vung roi sắt, xông thẳng vào quân thù .
c/ Bạn Lan, người học giỏi nhất lớp 6a.
d/ Bạn Lan là người học giỏi nhất lớp 6a.
P. phụ chú
1. Xét VD
CN VN
CN
CN
CN VN
2. Phân tích.
- Câu b, c thiếu vị ngữ.
* Chữa lại câu (b)
+ Thêm vị ngữ vào
VD: Hình ảnh Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt, vung roi sắt, xông thẳng vào quân thù
+ Biến cụm từ đã cho thành một bộ phận của cụm chủ - vị
VD: Em rất thích hình ảnh Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt, vung roi sắt, xông thẳng thẳng vào quân thù.
VD: Bạn Lan, người học giỏi nhất lớp 6a là bạn của tôi.
+ Biến “câu” đã cho thành một cụm chủ vị
CN VN
CN VN
CN VN
đã để lại trong em ấn tượng sâu sắc.
* Chữa lại câu (c)
+ Thêm vị ngữ vào
VD: Bạn Lan là người học giỏi nhất lớp 6a.
CN VN
III. Luyện tập
1. Hãy đặt câu hỏi kiểm tra những câu dưới đây có thiếu chủ ngữ hoặc vị ngữ không.
a/. Từ hôm đó, bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay không làm gì nữa.

b/. Lát sau, hổ đẻ được.


c/. Hơn mười năm sau, bác tiều già rồi chết.
CN (ai?) VN (như thế nào?)
CN VN
(Con gì?) (làm sao?)
CN(ai?) VN (như thế nào?)
TN
TN
TN
2. Trong số những câu dưới đây, câu nào viết sai? Vì sao?
a/. Kết quả của năm học đầu tiên ở trường Trung học cơ sở đã động viên em em rất nhiều.
d/. Chúng tôi thích nghe kể những câu chuyện dân gian.
b/. Với kết quả của năm học đầu tiên ở trường Trung học cơ sở đã động viên em em rất nhiều.
c/. Những câu chuyện dân gian mà chúng tôi thích nghe kể.
→ Thiếu chủ ngữ
-> Sửa: Bỏ quan hệ từ với
CN VN
VN
TN
→ Thiếu vị ngữ
→ Sửa: Thêm vị ngữ
VD: Những câu chuyện dân gian mà chúng tôi thích nghe kể đều có yếu tố hoang đường.
CN VN
CN VN
CN
3. Điền những chủ ngữ thích hợp vào chỗ trống.
a/. ………… bắt đầu học hát.
b/. …………………hót líu lo.
c/. ………………… đua nhau nở rộ.
d/. …………………cười nói vui vẻ.
Chúng em
Chim
Trong vườn, hoa
Học sinh
4. Điền những vị ngữ thích hợp vào chỗ trống.
a/. Khi học lớp 5, Hải ……………..
b/. Lúc Dế Choắt chết, Dế Mèn ……………
c/. Buổi sáng, mặt trời ……………….
d/. Trong thời gian nghỉ hè, chúng tôi ……………….
là học sinh giỏi.
rất hối hận
đẹp rực rỡ như một bức tranh.
vẫn liên lạc với nhau.
5. Hãy chuyển mỗi câu ghép dưới đây thành hai câu đơn:
a/. Hổ đực mừng rỡ đùa giỡn với hổ con, còn hổ cái nằm phục xuống, dáng mõi mệt lắm.
b/. Mấy hôm nọ, trời mưa lớn, trên những hồ ao quanh bãi trước mặt, nước dâng trắng mênh mông.
c/. Thuyền xuôi giữa dòng con sông rộng hơn ngàn thước, trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận.
→ Hổ đực mừng rỡ đùa giỡn với hổ con. Còn hổ cái nằm phục xuống, dáng mõi mệt lắm.
→ Mấy hôm nọ, trời mưa lớn. Trên những hồ ao quanh bãi trước mặt, nước dâng trắng mênh mông.
→ Thuyền xuôi giữa dòng con sông rộng hơn ngàn thước. Trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận.
V? NH�
Làm các bài tập.
Soạn bài: Bức thư của thủ lĩnh da đỏ.
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT !
Hẹn gặp lại tiết sau nhé !
23