Bài 29. Cấu trúc các loại virut

Chương III: Virut và bệnh truyền nhiễm
Bài 29:
I. KHÁI NIỆM
Virut là:
► Là một thực thể sống chưa có cấu tạo tế bào
►Kích thước rất nhỏ từ 10-100 nm
Virus là gì?
I. KHÁI NIỆM
II. CẤU TẠO VÀ HÌNH THÁI VIRUT
Dạng xoắn
1. Cấu tạo chung:
Dạng khối
ADN
Virut của E.coli (phagơT2)
Về cấu tạo các loại virut có điểm nào giống nhau?

I. KHÁI NIỆM
II. CẤU TẠO VÀ PHÂN LOẠI VIRUT
1. Cấu tạo chung:
Sợi ARN
Vỏ prôtêin
Virut khảm thuốc lá
Virut HIV
Virut của E.coli(phagơT2)
ADN
Đuôi đối xứng xoắn trụ
Vỏ prôtêin
Lông đuôi
- Cấu tạo bởi đơn vị hình thái (Capsôme).
- Mang các thành phần kháng nguyên
- Axít nuclêic (ADN, ARN) là bộ gen của virut.


- Bảo vệ lõi

- Là vật chất mang thông tin di truyền.
1.Cấu tạo chung của virut
Hoàn thành phiếu học tập?
Ngoài 2 phần chính, Virut còn được cấu tạo bởi phần nào nữa?
Vỏ ngoài
Virut không có vỏ ngoài gọi là virut trần

Quan sát hình dưới đây:
- Vỏ ngoài có chức năng gì?
* Vỏ ngoài:
*Cấu tạo Lipít kép và prôtêin.
*Có gai glicôprôtêin chứa các thụ thể
+ Chức năng vỏ ngoài:
*Giúp virut bám trên bề mặt tế bào
*Làm nhiêm vụ kháng nguyên

- Vỏ ngoài có cấu tạo như thế nào?
I. KHÁI NIỆM
II. CẤU TẠO VÀ HÌNH THÁI VIRUT
1. Cấu tạo chung
2. Kiểu dinh dưỡng của virut:
Virut có kiểu dinh dưỡng
như thế nào?
Kí sinh bắt buộc trên tế bào chủ
Đặc điểm chung của virut?(kích thước, cấu tạo, cách dinh dưỡng)

* Đặc điểm chung của Virut:
Kích thước: rất nhỏ bé
Cấu tạo: gồm vỏ prôtêin và lõi axit Nuclêic
Cách dinh dưỡng: Kí sinh bắt buộc
Tại sao virut được coi là ranh giới giữa giới vô sinh và hữu sinh?
►Virut là ranh giới giữa vô sinh và vi sinh là vì khi ở ngoài vật chủ thì nó thể hiện như thể vô sinh còn khi nhiễm vào cơ thể sống thì nó biểu hiện như cơ thể sống
Có thể nuôi cấy virut trên môi trường nhân tạo không?
►Virut là dạng kí sinh bắt buộc nên không thể nuôi cấy trên môi trường nhân tạo. Có thể nuôi cấy virut ở tế bào sống bắt buộc như phôi gà.
Hãy kể tên các loại virut gây bệnh mà em biết?
►Virut HIV, cúm gia cầm H5N­1, viêm gan B,
bại liệt, cúm…
3. Hình thái Virut:
I. KHÁI NIỆM
II. CẤU TẠO VÀ HÌNH THÁI CỦA VIRUS
1. Cấu tạo chung:
2. Hoạt động sống (kiểu dinh dưỡng) của virut:
Dựa vào đặc điểm hình thái có bao nhiêu loại virus?
Virut câu trúc xoắn (TMV)
Virut cấu trúc khối
Virut HIV

Virut Ađênô

Virut cấu trúc hỗn hợp
Hoàn thành bảng sau: “Hình thái và cấu trúc một số loại virut”.
II. CẤU TẠO VÀ PHÂN LOẠI VIRUT
I. KHÁI NIỆM
3. Hình thái Virut:
Là một dạng ống hình trụ
ARN dạng đơn, xoắn
Gồm nhiều capsôme
ghép đối xứng với nhau thành vòng xoắn

20 mặt, mỗi mặt là 1 tam giác đều
AND dạng kép

Mỗi tam giác đều cấu tạo bởi capsôme
Không có
Không có
Có vỏ ngoài
Có gai glicoprôtêin
Hình cầu
2 sợi ARN đơn
Capsôme ghép với nhau
Đầu là hình khối
đa diện. Đuôi là hình trụ.
AND dạng xoắn kép

Đầu do các capsôme hình tam giác ghép lại
Không có
Phagơ T2 có cấu trúc như thế nào?
Cấu trúc của phagơ T2: trụ đuôi, đĩa gốc, có gai, sợi lông đuôi. Lông đuôi dài chứa thụ thể để bám vào bề mặt tế bào chủ.
Trụ đuôi
Đĩa gốc
Sợi lông đuôi
Gai đuôi
Phagơ T2- Cấu trúc hỗn hợp
Virut HIV – Cấu trúc khối
Virut cấu trúc xoắn (TMV)
So sánh sự khác biệt giữa vi khuẩn và virut?
CỦNG CỐ
không
không
không
không
không
Có
Có
Có
Có
Có
1/ Virut là:
a/ Là thực thể chưa có cấu tạo tế bào
b/ Có cấu tạo đơn giản chỉ gồm 1loại axit nuclêic bao bởi prôtêin.
c/ Là thực thể có màng tế bào chưa hoàn chỉnh
d/ Cả a và b

2/ Các thành phần cơ bản của virut:
a/ Axit nuclêic
b/ Prôtêin
c/ Lipít
d/ Axit nuclêic và prôtêin
3/ Hình thức sống của virut là:

a/ Sống kí sinh bắt buộc
b/ Sống hoại sinh
c/ Sống cộng sinh
d/ Sống kí sinh không bắt buộc

Cấu trúc hỗn hợp

Cấu trúc xoắn

Cấu trúc khối

Capsôme sắp xếp theo chiều xoắn của axit nuclêic

Capsôme sắp xếp theo hình khối đa diện với 20 mặt tam giác đều

Đầu có cấu trúc khối chứa axit nuclêic gắn với đuôi có cấu trúc xoắn

Đầu có cấu trúc khối chứa axit nuclêic gắn với đuôi có cấu trúc xoắn

Capsôme sắp xếp theo hình khối đa diện với 20 mặt tam giác đều

Capsôme sắp xếp theo chiều xoắn của axit nuclêic

Cấu trúc xoắn

Cấu trúc khối

Cấu trúc hỗn hợp

4. Nối các khung sau:
Dặn dò
- Học bài, trả lời câu hỏi SGK trang 117
- Chuẩn bị bài 30: Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ.