Bài 29. Cấu trúc các loại virut
Chia sẻ bởi Bùi Thị Tâm |
Ngày 10/05/2019 |
39
Chia sẻ tài liệu: Bài 29. Cấu trúc các loại virut thuộc Sinh học 10
Nội dung tài liệu:
Cấu trúc các loại virut và Sự nhân lên của virut trong tế bào Chủ
Chương III: VIRUT Và BệNHTRUYềN NHIễM
Bài 30+31
I.CấU TRúC CáC LOạI VIRUT
1. KHáI NIệM
Thí nghiệm của Ivanôpxki (năm 1892)
Dịch lọc
Nhiễm vào lá cây lành
Soi dưới kính hiển vi quang học
Nuôi trên môi trường thạch
Không thấy mầm bệnh
Không thấy khuẩn lạc
Cây vẫn bị bệnh
G?i m?m b?nh l�
virut
Lá cây thuốc lá
bị bệnh
Dịch chiết
Nghi?n
Lọc qua nến lọc vi khuẩn
Qua thí nghiệm trên, em có nhận xét gì về virut ?
Virut là một thực thể chưa có cấu tạo tế bào
Virut có kích thước siêu nhỏ
Virut nhân lên nhờ bộ máy của tế bào chủ
Virut kí sinh bắt buộc
1. KHáI NIệM
2. Cấu tạo của Virut
? Virut được cấu tạo gồm những thành phần nào? ? Bản chất của các thành phần đó là gì?
2. Cấu tạo của Virut
a. Cấu tạo chung: 2 phần
Lõi( bộ gen): Axit Nuclêic chØ chøa AND hoÆc ARN. ADN, ARN lµ m¹ch ®¬n hay m¹ch kÐp
Vỏ Prôtêin (capsit):
Bao bäc axÝt nuclªic ®Ó b¶o VÖ
CÊu t¹o tõ c¸c ®¬n vÞ gäi lµ caps«me
Mét sè virut cã vá ngoµi lµ líp kÐp lipit
2. Cấu tạo của Virut
b. Các dạng cấu tạo
Dựa vào hình trên, hãy cho biết:
Virut có thể có các dạng cấu tạo nào? Đặc điểm của các dạng cấu tạo đó?
virut chỉ có cấu tạo gồm lõi và vỏ capsit (giống cấu tạo chung)
có lớp vỏ bọc bao bên ngoài vỏ capsit, trên có gắn các gai glycôprôtêin
Virut trần (virut đơn giản)
Virut có vỏ bọc (virut phức tạp)
lớp lipit kép và prôtêin tương tự màng sinh chất bảo vệ virut.
làm nhiệm vụ kháng nguyên, giúp virut bám trên bề mặt tế bào.
Virut có vỏ bọc
3. Hỡnh thỏi c?a virut
1. Hình trụ xoắn
2. Hình khối
3. Dạng phối hợp
Khối đa diện
Khối cầu
II. PHÂN LOẠI VIRÚT:
Phân loại Virút dựa vào những tiêu chí nào?
Loại Axít nuclêic: AND hay ARN, mạch đơn hay mạch kép, mạch thẳng hay mạch vòng…
2. Vỏ Prôtêin: Virut trần hay có vỏ bọc.
3. Vật chủ: Virut ở người và động vật; thực vật, vi sinh vËt
II.Chu trình nhân lên của virut
1. Hấp phụ
2. Xâm nhập
3. Sinh tổng hợp
4. Lắp ráp
5. Phóng thích
Theo dõi và viết lại chu trình nhân lên của virut g?m nh?ng giai do?n n�o?
I.Chu trình nhân lên của virut
1. Hấp phụ
Theo dõi đoạn phim sau, hãy cho biết bộ phận nào của virut tiếp xúc với bộ phận nào của tế bào?
Virut bám một cách đặc hiệu vào thụ thể tế bào ( nh? cỏc liờn k?t hoỏ h?c d?c bi?t)
I.Chu trình nhân lên của virut
2. Xâm nhập
Phagơ tiết enzim lizozim phá huỷ thành tế bào, sau đó bơm axit nucleic vào TBC, vỏ nằm ở ngoài.
Virut động vật đưa cả Nuclª«capsit vµo tÕ bµo chÊt, sau ®ã cëi vá ®Ó gi¶i phãng axit nuclªic.
Theo dõi sự xâm nhập của VRĐV và mô tả cách xâm nhập của virut động vật vào tế bào?
Sự xâm nhập của virut động vật
Theo dõi đoạn phim, hãy mô tả quá trình xâm nhập của phage?
I.Chu trình nhân lên của virut
3. Sinh tổng hợp
Qua theo dõi hãy cho biết, virut đã tổng hợp những loại vật chất nào?
Nguyên liệu và enzim để tổng hợp axit nucleic và protein của virut có nguồn gốc từ đâu?
Virut tổng hợp axit nuclêic và prôtêin
Nguồn nguyên liệu và enzim do tế bào chủ cung cấp.
I.Chu trình nhân lên của virut
4. Lắp ráp
Lắp ráp axit nucleic vào vỏ prôtêin để tạo thành virut hoàn chỉnh.
Em hãy mô tả lại diễn biến quá trình lắp ráp?
I.Chu trình nhân lên của virut
5. Phóng thích
Giai đoạn phóng thích
Giai đoạn phóng thích diễn ra như thế nào?
Virut phá vỡ tế bào để ồ ạt chui ra ngoài l�m tế bào chết ngay (gọi là quá trình sinh tan)
Virut chui ra từ từ theo lối nẩy chồi tế bào vẫn sinh trưởng bình thường (gọi là quá trình tiềm tan)
Bài tập
Điền tên các giai đoạn trong chu trình nhân lên của virut
Hấp phụ
Xâm nhập
Sinh tổng hợp
Lắp ráp
Giải phóng
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
ii. Hiv/aids
1. Khái niệm về hiv
HIV là virut gây suy giảm miễn dịch ở người
HIV là từ viết tắt của Human Immunodeficiency Virus
HIV là gì?
iIi. Hiv/aids
1. Khái niệm về hiv
Tại sao HIV lại gây ra suy giảm miễn dịch ở người?
HIV gây nhiễm và phá huỷ một số tế bào của hệ thống miễn dịch
Mất khả năng miễn dịch của cơ thể (AIDS)
Các vsv lợi dụng cơ thể suy giảm miễn dịch để tấn công(vsv cơ hội)
Bệnh cơ hội
Loại tế bào HIV tấn công là Đại thực bào và tế bào Limpho T
HIV tấn công vào loại tế bào nào?
ii. Hiv/aids
1. Khái niệm về hiv
2. con đường lây nhiễm
Quan sát các hình sau hãy cho biết HIV có thể lây nhiễm qua những con đường nào?
ii. Hiv/aids
1. Khái niệm về hiv
2. con đường lây nhiễm
Qua đường máu
Qua đường tình dục
Mẹ truyền sang con
ii. Hiv/aids
1. Khái niệm về hiv
2. con đường lây nhiễm
3. Ba giai đoạn phát triển của bệnh
Nghiên cứu sgk trình bày các giai đoạn phát triển của bệnh?
Giai đoạn sơ nhiễm: tg 2tuần -3tháng. thường không biểu hiện triệu chứng.
Giai đoạn không triệu chứng: tg 1- 10 năm. Số lượng tế bào limpho T-CD4 giảm.
Giai đoạn biểu hiện triệu chứng AIDS: các bệnh cơ hội xuất hiện.
ii. Hiv/aids
1. Khái niệm về hiv
2. con đường lây nhiễm
3. Ba giai đoạn phát triển của bệnh
4. Biện pháp phòng ngừa
Thực hiện lối sống lành mạnh, vệ sinh y tế, loại trừ các tế nạn xã hội.
Để phòng tránh HIV/AIDS ta phải làm gì?
Hiện nay đã có thuốc chữa được bệnh AIDS chưa?
Chưa có thuốc đặc trị. Các thuốc hiện nay chỉ có thể làm chậm tiến trình dẫn đến AIDS.
ii. Hiv/aids
1. Khái niệm về hiv
2. con đường lây nhiễm
3. Ba giai đoạn phát triển của bệnh
4. Biện pháp phòng ngừa
Vì sao hiện nay không có thuốc đặc trị bệnh do virut nói chung và bệnh do HIV gây ra nói riêng?
Do virut kí sinh trong tế bào các thuốc kháng sinh không thể tác động được đến virut, hoặc trước khi tiêu diệt được virut thì chính thuốc đã tiêu diệt tế bào.
Câu hỏi trắc nghiệm:
Câu 1: Điều nào sau đây đúng khi nói về virut?
A. Là dạng sống đơn giản nhất.
B. Không có cấu tạo tế bào.
C. Có lối sống kí sinh bắt buộc.
D. Cả A, B, C đều đúng.
Câu 2: Phagơ là dạng virut sống kí sinh ở sinh vật nào? A. Thực vật. B. Động vật.
C. Người. D. Vi sinh vật.
Câu 3: Viryt nào sau đây có dạng hình khối?
A. Virut gây bệnh khảm thuốc lá
B. Virut gây bệnh dại
C. Virut gây bệnh bại liệt
D.Thực khuẩn thể
D
D
C
Hoàn thành ô chữ sau
Hàng ngang thứ 1. Gồm 4 từ
Là một đại dịch làm kinh hoàng cả thế giới?
A I D S
Hàng ngang thứ 2. Gồm 6 từ
Trong giai đoạn này gai glycôprôtêin của virut bám một cách đặc hiệu vào thụ thể bề mặt tế bào?
A I D S
H ấ p t h ụ
Hàng ngang thứ 3. Gồm 3 từ
Là một loại virut gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch ở người?
A I D S
H ấ p t h ụ
H i v
Hàng ngang thứ 4. Gồm 7 từ
Giai đoạn này virut sử dụng enzim và nguyên liệu của tế bào chủ để tạo ra axit nuclêic và các loại prôtêin?
A I D S
H ấ p t h ụ
H i v
T ổ n g h ợ p
Hàng ngang thứ 5. Gồm 8 từ
HIV không lây qua con đường này?
A I D S
H ấ p t h ụ
H i v
T ổ n g h ợ p
G i a o t i ế p
Hàng ngang thứ 6. Gồm 10 từ
Giai đoạn này màng tế bào bị phá vỡ virut ồ ạt chui ra ngoài?
A I D S
H ấ p t h ụ
H i v
T ổ n g h ợ p
G i a o t i ế p
P h ó n g t h í c h
Hàng ngang thứ 7. Gồm 7 từ
Giai đoạn này màng tế bào bị enzim lizôzim phá thủng phagơ bơm bộ gen vào?
A I D S
H ấ p t h ụ
H i v
T ổ n g h ợ p
G i a o t i ế p
P h ó n g t h í c h
X â m n h ậ p
S
I
N
H
T
A
n
Chương III: VIRUT Và BệNHTRUYềN NHIễM
Bài 30+31
I.CấU TRúC CáC LOạI VIRUT
1. KHáI NIệM
Thí nghiệm của Ivanôpxki (năm 1892)
Dịch lọc
Nhiễm vào lá cây lành
Soi dưới kính hiển vi quang học
Nuôi trên môi trường thạch
Không thấy mầm bệnh
Không thấy khuẩn lạc
Cây vẫn bị bệnh
G?i m?m b?nh l�
virut
Lá cây thuốc lá
bị bệnh
Dịch chiết
Nghi?n
Lọc qua nến lọc vi khuẩn
Qua thí nghiệm trên, em có nhận xét gì về virut ?
Virut là một thực thể chưa có cấu tạo tế bào
Virut có kích thước siêu nhỏ
Virut nhân lên nhờ bộ máy của tế bào chủ
Virut kí sinh bắt buộc
1. KHáI NIệM
2. Cấu tạo của Virut
? Virut được cấu tạo gồm những thành phần nào? ? Bản chất của các thành phần đó là gì?
2. Cấu tạo của Virut
a. Cấu tạo chung: 2 phần
Lõi( bộ gen): Axit Nuclêic chØ chøa AND hoÆc ARN. ADN, ARN lµ m¹ch ®¬n hay m¹ch kÐp
Vỏ Prôtêin (capsit):
Bao bäc axÝt nuclªic ®Ó b¶o VÖ
CÊu t¹o tõ c¸c ®¬n vÞ gäi lµ caps«me
Mét sè virut cã vá ngoµi lµ líp kÐp lipit
2. Cấu tạo của Virut
b. Các dạng cấu tạo
Dựa vào hình trên, hãy cho biết:
Virut có thể có các dạng cấu tạo nào? Đặc điểm của các dạng cấu tạo đó?
virut chỉ có cấu tạo gồm lõi và vỏ capsit (giống cấu tạo chung)
có lớp vỏ bọc bao bên ngoài vỏ capsit, trên có gắn các gai glycôprôtêin
Virut trần (virut đơn giản)
Virut có vỏ bọc (virut phức tạp)
lớp lipit kép và prôtêin tương tự màng sinh chất bảo vệ virut.
làm nhiệm vụ kháng nguyên, giúp virut bám trên bề mặt tế bào.
Virut có vỏ bọc
3. Hỡnh thỏi c?a virut
1. Hình trụ xoắn
2. Hình khối
3. Dạng phối hợp
Khối đa diện
Khối cầu
II. PHÂN LOẠI VIRÚT:
Phân loại Virút dựa vào những tiêu chí nào?
Loại Axít nuclêic: AND hay ARN, mạch đơn hay mạch kép, mạch thẳng hay mạch vòng…
2. Vỏ Prôtêin: Virut trần hay có vỏ bọc.
3. Vật chủ: Virut ở người và động vật; thực vật, vi sinh vËt
II.Chu trình nhân lên của virut
1. Hấp phụ
2. Xâm nhập
3. Sinh tổng hợp
4. Lắp ráp
5. Phóng thích
Theo dõi và viết lại chu trình nhân lên của virut g?m nh?ng giai do?n n�o?
I.Chu trình nhân lên của virut
1. Hấp phụ
Theo dõi đoạn phim sau, hãy cho biết bộ phận nào của virut tiếp xúc với bộ phận nào của tế bào?
Virut bám một cách đặc hiệu vào thụ thể tế bào ( nh? cỏc liờn k?t hoỏ h?c d?c bi?t)
I.Chu trình nhân lên của virut
2. Xâm nhập
Phagơ tiết enzim lizozim phá huỷ thành tế bào, sau đó bơm axit nucleic vào TBC, vỏ nằm ở ngoài.
Virut động vật đưa cả Nuclª«capsit vµo tÕ bµo chÊt, sau ®ã cëi vá ®Ó gi¶i phãng axit nuclªic.
Theo dõi sự xâm nhập của VRĐV và mô tả cách xâm nhập của virut động vật vào tế bào?
Sự xâm nhập của virut động vật
Theo dõi đoạn phim, hãy mô tả quá trình xâm nhập của phage?
I.Chu trình nhân lên của virut
3. Sinh tổng hợp
Qua theo dõi hãy cho biết, virut đã tổng hợp những loại vật chất nào?
Nguyên liệu và enzim để tổng hợp axit nucleic và protein của virut có nguồn gốc từ đâu?
Virut tổng hợp axit nuclêic và prôtêin
Nguồn nguyên liệu và enzim do tế bào chủ cung cấp.
I.Chu trình nhân lên của virut
4. Lắp ráp
Lắp ráp axit nucleic vào vỏ prôtêin để tạo thành virut hoàn chỉnh.
Em hãy mô tả lại diễn biến quá trình lắp ráp?
I.Chu trình nhân lên của virut
5. Phóng thích
Giai đoạn phóng thích
Giai đoạn phóng thích diễn ra như thế nào?
Virut phá vỡ tế bào để ồ ạt chui ra ngoài l�m tế bào chết ngay (gọi là quá trình sinh tan)
Virut chui ra từ từ theo lối nẩy chồi tế bào vẫn sinh trưởng bình thường (gọi là quá trình tiềm tan)
Bài tập
Điền tên các giai đoạn trong chu trình nhân lên của virut
Hấp phụ
Xâm nhập
Sinh tổng hợp
Lắp ráp
Giải phóng
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
ii. Hiv/aids
1. Khái niệm về hiv
HIV là virut gây suy giảm miễn dịch ở người
HIV là từ viết tắt của Human Immunodeficiency Virus
HIV là gì?
iIi. Hiv/aids
1. Khái niệm về hiv
Tại sao HIV lại gây ra suy giảm miễn dịch ở người?
HIV gây nhiễm và phá huỷ một số tế bào của hệ thống miễn dịch
Mất khả năng miễn dịch của cơ thể (AIDS)
Các vsv lợi dụng cơ thể suy giảm miễn dịch để tấn công(vsv cơ hội)
Bệnh cơ hội
Loại tế bào HIV tấn công là Đại thực bào và tế bào Limpho T
HIV tấn công vào loại tế bào nào?
ii. Hiv/aids
1. Khái niệm về hiv
2. con đường lây nhiễm
Quan sát các hình sau hãy cho biết HIV có thể lây nhiễm qua những con đường nào?
ii. Hiv/aids
1. Khái niệm về hiv
2. con đường lây nhiễm
Qua đường máu
Qua đường tình dục
Mẹ truyền sang con
ii. Hiv/aids
1. Khái niệm về hiv
2. con đường lây nhiễm
3. Ba giai đoạn phát triển của bệnh
Nghiên cứu sgk trình bày các giai đoạn phát triển của bệnh?
Giai đoạn sơ nhiễm: tg 2tuần -3tháng. thường không biểu hiện triệu chứng.
Giai đoạn không triệu chứng: tg 1- 10 năm. Số lượng tế bào limpho T-CD4 giảm.
Giai đoạn biểu hiện triệu chứng AIDS: các bệnh cơ hội xuất hiện.
ii. Hiv/aids
1. Khái niệm về hiv
2. con đường lây nhiễm
3. Ba giai đoạn phát triển của bệnh
4. Biện pháp phòng ngừa
Thực hiện lối sống lành mạnh, vệ sinh y tế, loại trừ các tế nạn xã hội.
Để phòng tránh HIV/AIDS ta phải làm gì?
Hiện nay đã có thuốc chữa được bệnh AIDS chưa?
Chưa có thuốc đặc trị. Các thuốc hiện nay chỉ có thể làm chậm tiến trình dẫn đến AIDS.
ii. Hiv/aids
1. Khái niệm về hiv
2. con đường lây nhiễm
3. Ba giai đoạn phát triển của bệnh
4. Biện pháp phòng ngừa
Vì sao hiện nay không có thuốc đặc trị bệnh do virut nói chung và bệnh do HIV gây ra nói riêng?
Do virut kí sinh trong tế bào các thuốc kháng sinh không thể tác động được đến virut, hoặc trước khi tiêu diệt được virut thì chính thuốc đã tiêu diệt tế bào.
Câu hỏi trắc nghiệm:
Câu 1: Điều nào sau đây đúng khi nói về virut?
A. Là dạng sống đơn giản nhất.
B. Không có cấu tạo tế bào.
C. Có lối sống kí sinh bắt buộc.
D. Cả A, B, C đều đúng.
Câu 2: Phagơ là dạng virut sống kí sinh ở sinh vật nào? A. Thực vật. B. Động vật.
C. Người. D. Vi sinh vật.
Câu 3: Viryt nào sau đây có dạng hình khối?
A. Virut gây bệnh khảm thuốc lá
B. Virut gây bệnh dại
C. Virut gây bệnh bại liệt
D.Thực khuẩn thể
D
D
C
Hoàn thành ô chữ sau
Hàng ngang thứ 1. Gồm 4 từ
Là một đại dịch làm kinh hoàng cả thế giới?
A I D S
Hàng ngang thứ 2. Gồm 6 từ
Trong giai đoạn này gai glycôprôtêin của virut bám một cách đặc hiệu vào thụ thể bề mặt tế bào?
A I D S
H ấ p t h ụ
Hàng ngang thứ 3. Gồm 3 từ
Là một loại virut gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch ở người?
A I D S
H ấ p t h ụ
H i v
Hàng ngang thứ 4. Gồm 7 từ
Giai đoạn này virut sử dụng enzim và nguyên liệu của tế bào chủ để tạo ra axit nuclêic và các loại prôtêin?
A I D S
H ấ p t h ụ
H i v
T ổ n g h ợ p
Hàng ngang thứ 5. Gồm 8 từ
HIV không lây qua con đường này?
A I D S
H ấ p t h ụ
H i v
T ổ n g h ợ p
G i a o t i ế p
Hàng ngang thứ 6. Gồm 10 từ
Giai đoạn này màng tế bào bị phá vỡ virut ồ ạt chui ra ngoài?
A I D S
H ấ p t h ụ
H i v
T ổ n g h ợ p
G i a o t i ế p
P h ó n g t h í c h
Hàng ngang thứ 7. Gồm 7 từ
Giai đoạn này màng tế bào bị enzim lizôzim phá thủng phagơ bơm bộ gen vào?
A I D S
H ấ p t h ụ
H i v
T ổ n g h ợ p
G i a o t i ế p
P h ó n g t h í c h
X â m n h ậ p
S
I
N
H
T
A
n
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Bùi Thị Tâm
Dung lượng: |
Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)