Bài 29. Cấu trúc các loại virut

Kính chào quí thầy cô
cùng các em học sinh thân mến
Đậu mùa
HIV/AIDS
Lở mồm long móng
Cúm gia cầm
Virut là gì ?
Có cấu tạo như thế nào ?
Hình thái ra sao ?
Tác nhân gây ra những
căn bệnh trên là gì?
Chương III: VIRUT VÀ BỆNH TRUYỀN NHIỄM
BÀI 29: CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
Không thấy
mầm bệnh
Không thấy khuẩn lạc
Nghiền lá
Dịch
chiết
Lọc qua màng lọc vi khuẩn bằng sứ
Dịch lọc
Thí nghiệm của D.I.Ivanopxki (1892)
* Khái niệm
Virut là thực thể di truyền chưa có cấu tạo tế bào, có kích thước siêu nhỏ (đo bằng nanomet), có cấu tạo rất đơn giản gồm vỏ protein và AND hoặc ARN. Chúng kí sinh nội bào bắt buộc.
Virus chỉ có cấu tạo gồm lõi và vỏ capsid.
Có lớp vỏ bọc bao bên ngoài vỏ capsid, trên có gắn các gai glycoprôtêin
Virus trần (virus đơn giản)
Virus có vỏ bọc (virus phức tạp)
Dựa vào hình trên, hãy cho biết: Đặc điểm của các dạng cấu tạo ?
I. CẤU TẠO
Virut được cấu tạo gồm những thành phần nào? Bản chất của thành phần đó là gì?
Cấu tạo chung
+ Lõi (bộ gen): Axit nuclêic
+ Vỏ (capsit): Prôtêin
Phức hợp gồm axit nuclêic và prôtêin người ta gọi là Nuclêôcapsit
I. CẤU TẠO
Lõi axit nuclêic: Nằm ở bên trong vỏ capsit chính là bộ gen của virut.
+ Mỗi virut chỉ chứa ADN hoặc ARN
+ Là chuỗi đơn hoặc chuỗi kép
I. CẤU TẠO
1. Lõi axit nuclêic:
Bộ gen của virus có điểm gì sai khác so với so với bộ gen của sinh vật nhân chuẩn?
Bộ gen của virus có thể là ADN hoặc ARN
1 sợi hoặc 2 sợi
Bộ gen của sinh vật nhân chuẩn luôn là ADN 2 sợi
2. Vỏ capsit của virut.
Vỏ capsit cua virut được cấu tạo như thế nào? Có tác dụng gì?
- Được cấu tạo từ những đơn vị nhỏ hơn là capsôme. Mang thành phần kháng nguyên, bảo vệ lõi.
Kích thước của virut và số lượng capsôme có quan hệ với nhau như thế nào ?
- Virut càng lớn số lượng capsôme càng nhiều.
I. CẤU TẠO
Virut có vỏ bọc
Lõi
capsid
Gai glycôprôtêin
Vỏ ngoài:Là lớp photpholipit kép và prôtêin tương tự màng sinh chất, có gắn các gai glycôprôtêin. Có tác dụng bảo vệ virut.
Gai glycôprôtêin có tác dụng gì ?
- Làm nhiệm vụ kháng nguyên, giúp virut bám trên bề mặt tế bào
III. Hình thái.
Dựa vào hình dạng ta có thể chia virut thành những dạng nào ?
Chủ yếu gồm 3 dạng :
1. Hình trụ đối xứng xoắn
2. Hình khối
3. Dạng hỗn hợp
Khối đa diện
Khối cầu
III. Hình thái.
Virut gồm những dạng cấu trúc nào? Đặc điểm của nó ra sao? Cho ví dụ minh hoạ?
Xoắn
Khối
Hỗn hợp
Capsôme sắp sếp theo chiều xoắn của axitnuclêic
Capsôme sắp sếp theo chiều hình khối đa diện với 20 mặt tam giác đều
Đầu có cấu trúc khối chứa axit nuclêic gắn với Phagơ đuôi có cấu trúc xoắn
Virut cúm, virut sởi
Virut bại liệt,
Virut HIV.
Phaơ T2
Thí nghiệm của Frranken và Conrat
Tại sao virut phân lập được không phải là virut chủng B
Thí nghiệm này nói lên vai trò quyết định của thành phần nào, axit nuclêic hay vỏ prôtêin ?
Axit nuclêic có vai trò quyết định, quy đinh mọi đặc điểm của virut.
Thí nghiệm của Frranken và Conrat
III. Hình thái.
Khi ở ngoài tế bào chủ, chúng biểu hiện đặc tính như môt thể vô sinh hay hữu sinh ?
III. Hình thái.
Thí nghiệm của Frranken và Conrat
Khi tồn tại trong tế bào chủ (nhiễm vào lá cây), biểu hiện của virut như thế nào ?
Chúng biểu hiện như một thể hữu sinh, có thể nhân lên, tạo thế hệ mới có đây đủ đặc điểm di truyền của virut ban đầu.
Kết luận về đặc điểm sống của virut

+ Ở ngoài tế bào vật chủ, virut biểu hiện như một thể vô sinh.

+ Chỉ khi ở trong tế bào chủ, virut mới hoạt động như một thể sống.
- Nêu điểm khác biệt giữa virut và vi khuẩn?
III. Hình thái.
Không
Không
Không
Không
Không
Có
Có
Có
Có
Có
Làm các bài tập (SGK trang 118)
Đọc trước bài 30: Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ
Đọc mục: Em có biết (SGK trang 118)