Bài 29. Cấu trúc các loại virut

KÍNH CHÀO QUÍ THẦY CÔ !

ĐẾN THAM DỰ TIẾT HỌC
LỚP 10 C
Bệnh đậu mùa ở Ấn Độ
VIRUT
Bệnh dại ở Trung Hoa
VIRUT
Virut là gì ? Hình thái,cấu tạo ra sao ? Chúng gây ra những bệnh nguy hiểm nào đối với thực vật, động vật và con người ?

VÀ CÁC BỆNH TRUYỀN NHIỄM
CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRÚT
Bài 29:
Chuong 3:
VIRUT
1892 nhà sinh lý thực người Nga Dimitri Ivanopxkii đã tìm ra nguyên nhân gây bệnh đốm thuốc lá bằng thí nghiệm rất đơn giản sau đây:
Cây thuốc lá bị bệnh ĐTL
D?ch l?c

Nhi?m v�o cõy thu?c lỏ l�nh
Nuụi c?y trờn MT th?ch
Khụng th?y gỡ
Khụng th?y khu?n l?c
Mầm bệnh là do 1 loại vi sinh vật có kích thước nhỏ hơn vi khuẩn
D?ch chi?t



Ép
Lọc qua n?n
l?c VK
Quan sỏt du?i kớnh hi?n vi
Cõy b? b?nh DTL
Năm 1898 người ta gọi là virút (nghĩa là mầm độc), cũng năm này người ta cũng phát hiện ra virút ở động vật (bệnh lở mồm long móng ở trâu bò).
Vào những năm 40 của thế kỷ này, sự ra đời của kính hiển vi điện tử đã giúp con người nhận biết được hình thái, cấu trúc và bản chất của virút.
Kích thước
Virut có kích thước rất nhỏ: từ 10 -100 nm.
Virut nhỏ nhất = 1/100 vi khuẩn E. coli
(virut bại liệt đường kính 10Ao)
Virut lớn nhất = 1/10 vi khuẩn E. coli
(virut đậu mùa đường kính 300Ao)
(1mm3 có thể chứa 10 vạn tỷ virut)
1) Khái niệm virut :


* Virut có đời sống như thế nào ?
* Em có đồng ý với ý kiến cho rằng virut là thể vô sinh ?
* Theo em có thể nuôi virut trên môi trường nhân tạo như nuôi vi khuẩn được không ?
* Vậy virut có những đặc điểm cơ bản gì ?
1. Kí sinh nội bào bắt buộc
2. Không đồng ý vì virut trong tế bào là thể sống, ngoài tế bào là thể vô sinh
3. Không thể, vì virut kí sinh nội bào bắt buộc chúng chỉ nhân lên trong tế bào sống.
1) Khái niệm virut:


_ Chưa có cấu tạo tế bào,
_ Có kích thước siêu nhỏ
_ Axit nuclêic và capsit
_ Là ký sinh nội bào bắt buộc:
* Trong tế bào vật chủ, virut là 1 thể sống
* Ngoài tế bào virut là thể vô sinh
Bài 29: Cấu trúc các loại virut
Để nhân lên, virut nhờ bộ máy tổng hợp của tế bào
Axit nuclêic
Capsit
Virut ADN
VR đậu mùa
VR hecpet
VR viêm gan
Virut ARN
VR viêm não Nhật bản
VR H5N1
VR đốm thuốc lá
VR dại

1) Khaùi nieäm virut
2) Cấu tạo
a. Phần nhân (axit nucleic)
Hệ gen (ARN)
VR đốm TL
Adeno virut
Tế bào Eucaryote
Capsit
Capsit
Bài 29: Cấu trúc các loại vi rut
ARN xoắn đơn
ADN xoắn kép
ADN xoắn kép
* Lõi axit nuclêic (hẹ� gen) chỉ chứa ADN hoặc ARN chuỗi đơn hoặc chuỗi kép
* Vỏ prô têin (capsit)
Adenovirut
VR hecpet
Nuclêôcapsit
Giải thích thuật ngữ capsit, capsôme
Capsit là vỏ prôtêin
Capsôme là đơn vị prôtêin tạo nên capsit
Giải thích thuật ngữ nuclêôcapsit
Nuclêôcapsit gồm lõi axit nuclêic và vỏ capsit
VR trần VR có màng bao
Virut có màng bao giống virut trần ở đặc điểm nào?
Axit nuclêic và capsit
Virut có màng bao khác virut trần ở đặc điểm nào ?
Màng bao ngoài và gai glicôprôtêin
Vỏ ngoài
Gai glicôprôtêin
Virut có vỏ ngoài
Vỏ ngoài virut có cấu tạo như thế nào? Chức năng?
Gai glicôprôtêin có tác dụng gì?
Vỏ ngoài là lớp lipit kép và prôtêin
? Bảo vệ virut
Gai glicoprotein làm nhiệm vụ kháng nguyên
và giúp virut bám lên bề mặt tế bào chủ
Bài 29: Cấu trúc các loại vi rut
a) Phần nhân:
* Hệ gen (lõi axit nuclêic)
* Chỉ chứa ADN hoặc ARN chuỗi đơn hoặc chuỗi kép
b) Phần vỏ:
* Vỏ prôtêin (capsit) được cấu tạo từ các đơn vị prôtêin gọi là capsôme ? bao bọc axit nuclêic để bảo vệ
* Màng bao ngoài là lớp lipit kép và prôtêin
* Có gai glicôprôtêin làm nhiệm vụ kháng nguyên giúp virut bám lên bề mặt tế bào
* Virut trần không có màng bao ngoài
1) Khái niệm vi rut:
2) Cấu tạo virut:
Bài 29:
CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRÚT
Chuong 3:
Virut
VÀ CÁC BỆNH TRUYỀN NHIỄM
Mỗi virut được gọi là hạt, có 3 loại cấu trúc:
Cấu trúc xoắn:
Virut dại
Virut khảm thuốc lá
Đặc điểm sắp xếp của các capsome như thế nào?
capsome sắp xếp theo chiếu xoắn của axitnuclêic
Cấu trúc khối:
Đặc điểm sắp xếp của các capsome như thế nào?
capsome sắp xếp theo khối đa diện hoặc theo khối cầu
Cấu trúc hỗn hợp:
Phần đầu có cấu trúc gì? Phần đuôi có cấu trúc gì?
phần đầu có cấ�u trúc khối, phần đuôi có cấu trúc xoắn

3) Hình thaùi virut:
2) Cấu tạo virut:
1) Khái niệm virut:
Một số dạng cơ bản
Virut cúm
Hình thái của virut phụ thuộc vào yếu tố nào?
?
trình tự các capsome quy định
Yếu tố nào quy định tính trạng của virut?
?
ARN
Prôtêin
Chủng A
Chủng B
Virut lai
Sơ đồ thí ngiệm của Franken và Conrat
Sự nhân lên của virut
Chủng A
Em hãy giải thích tại sao virut phân lập được không phải là chủng B ?
ARN
Prôtêin
Chủng A
Chủng B
Virut lai
Sơ đồ thí ngiệm của Franken và Conrat
Sự nhân lên của virut
Chủng A
Virut phân lập được là chủng A vì có lõi ARN của chủng A.
M?i tính tr?ng c?a Virut do h? gen c?a virut quy?t d?nh
Kiến thức bài học
Bài 29: Cấu trúc các loại vi rút
1/ D?c di?m c?a Virut kh�c v?i c�c co th? s?ng kh�c:
+ kích thu?c vơ c�ng nh? ch? th?y du?c du?i kính hi?n vi di?n t?
+ H? gen ch? ch?a m?t lo?i axit Nucl�ic: AND ho?c ARN
+ Kí sinh n?ib�o b?t bu?c. Trong t? b�o v?t ch? virut l� th? s?ng, ngồi t? b�o l� th? vơ sinh
2/C?u t?o chung
+ ph?n nh�n: Axit Nucl�ic
+ Ph?n v?: Capsit
(M?t s? virut cĩ m�ng bao, gai glicơprơt�in
3/Hình th�i
C?u tr�c xo?n, c?u tr�c kh?i ho?c c?u tr�c h?n h?p
Sự khác biệt giữa virut và vi khuẩn
Có
Không
Không
Không
Không
Có
Không
Có
Có
Có
ARN và � protein
� protein
Chủng B
Chủng A
Tách
Tách
Nếu trộn axit nucleic của chủng B với 1 nửa protein của chủng A và một nửa protein của chủng B thì chủng lai sẽ có dạng như thế nào?
?
Nếu phân lập cây bị bệnh sẽ thu được chủng virut nào?
?
Thí nghiệm chứng tỏ thành phần nào của virut giữ vai trò quyết định cho sự di truyền?
?
Mọi tính trạng của virut đều do hệ gen của virut quy định
Câu hỏi trắc nghiệm
1/ Lần đầu tiên virut được phát hiện trên :
a. Cây dâu tây
b. Cây cà chua
c. Cây thuốc lá
d. Cây đậu Hà Lan
3/ Dựa vào hình thái ngoài, virut được phân chia thành các dạng nào sau đây :
a. Dạng que, dạng xoắn
b. Dạng cầu, dạng khối đa diện, dạng que
c. Dạng xoắn, dạng khối đa diện, dạng que
d. Dạng xoắn, dạng khối đa diện, dạng hỗn hợp
4/ Virut nào vừa có cấu trúc khối vừa có cấu trúc xoắn :
a. Virut HIV
b. Virut cúm
c. Thể thực khuẩn
d. Virut dại
1
2
3
4
6
7
5
S
H
N
O
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
Thí nghiệm tìm ra virut tiến hành trên loài cây nào?
Tên gọi của virut kí sinh trên vi khuẩn
Thành phần cấu tạo của mọi cơ thể sống
Dụng cụ để quan sát vi sinh vật
Thành phần cấu tạo nên vỏ capsit
Nhà bác học tìm ra virut là người nước nào?
Vật chất di truyền của vi sinh vật
Hướng dẫn về nhà:
Đọc mục "Em có biết"
Quá trình nhân lên của phago gồm những giai đoạn nào?
XIN TRÂN TRỌNG CẢM ƠN


MẾN CHÀO CÁC EM
HẸN GẶP LẠI
HẸN GẶP LẠI