Bài 29. Cấu trúc các loại virut

Virut và bệnh truyền nhiễm
Bài 29: Cấu trúc các loại virut
Chương III:
I. Mục tiêu bài học:
1.Kiến thức: sau khi học xong bài này học sinh phải:
Nêu được đặc điểm hình thái và cấu tạo chung của virut.
Nêu được đặc điểm cơ bản của virut.
2.Kỹ năng: Rèn luyện một số kỹ năng:
Kỹ năng trực quan:quan sát hình.
Kỹ năng phân tích ,tổng hợp và so sánh.
3.Thái độ:
Ý thức được sự nguy hiểm của virut.
Có biện pháp để phòng tránh virut gây bệnh.


II.Trọng tâm:
Cấu tạo hình thái của virút
III. Phương tiện dạy học:
Máy chiếu
Giáo án điện tử
Một số hình ảnh có liên quan
IV. Tiến trình dạy học
1.ổn định lớp.
2Kiểm tra bài cũ.
3.Vào bài mới

Kiểm tra bài cũ: Hãy điền hệ thống phân loại năm giới sinh vật vào ô trống?
1
2
5
3
4
Thực vật
nấm
Động vật
Nguyên sinh
Khởi sinh
Vào chương
Giới khởi sinh gồm các vi khuẩn(1-5�m )
vậy vi khuẩn có cấu trúc nhỏ và đơn giản nhất chưa?
Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu một loại có cấu tạo nhỏ hơn ở chương:
VIRÚT VÀ BỆNH TRUYỀN NHIỄM
Vào bài:
Em hãy kể tên một số virút và bệnh mà nó gây ra?
Vậy virút là gì ? Nó có cấu tạo như thế nào mà gây ra nhiều bệnh như vây?
Để trả lời câu hỏi này chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài học hôm nay:
CẤU TRÚC CÁC LOẠI VI RÚT

I.Khái niệm:
1.Lịch sử phát hiện virút:
1892 Ivanopxki kết luận bệnh đốm thuốc lá do "mầm sống" gây ra .
1898 người ta gọi là "virut"(nghĩa là mầm độc).
1915 phát hiện ra virút ở vi khuẩn gọi là phagơ.
Từ đó đến nay người ta phát hiện ra rất nhiều loại virút gây bệnh cho người như:virút HIV,virút cúm.
Ivanopxki

I.khái niệm:
1.lịch sử phát hiện virút:
2.khái niệm:
Hãy quan sát hình trên em có nhận xét gì về cấu tạo và kích thước?
TB nhân thực
Virut
I.Khái niệm:
1.Lịch sử tìm ra virút:
2.Khái niệm:
Chưa có cấu tạo tế bào.
Kích thước rất nhỏ.
Cấu tạo đơn giản.
Kí sinh nội bào bắt buộc.

Phân loại: có hai loại :
Virút AND:Virút đậu mùa, virut gây bệnh viêm gan B..
Virút ARN:Virút cúm, virut HIV,virut khảm thuốc lá.





HIV
Viêm ganB
adeno
Câu hỏi:vi rút là thể vô sinh hay hữu sinh?
Trả lời:



Vô sinh
Vi rút
Hữu sinh
Hãy quan sát hình sau:
Virút có cấu tạo như thế nào?
herpet
herpet
Gai
Vỏ ngoài
lõi
capsit
I.Khái niệm:
II.Cấu tạo:
Gồm 2 phần:
Vỏ là prôtêin( vỏ capsit) có cấu tạo từ các đơn vị là capsome.
Lõi là axit nucleid:(AND hoặc ARN).
Axit Nu+ vỏ capsit=>Nuclêôcapsit
Ngoài ra: Còn có vỏ ngoài và gai Glicoprotein(Ở virút có vỏ ngoài).
Herpet
Lõi virut đốm thuốc lá
Virut cúm
Gai
Vỏ ngoài
Câu hỏi:hãy chú thích sơ đồ sau?
1
4
3
2
1.Vỏ ngoài
2.capsôme
3.Axít Nu
4.Gai
Câu hỏi: Hãy so sánh sự khác biệt giữa virút và vi khuẩn?
Tính chất
Vật chất di truyền
Chưa
Cấu tạo tế bào
Hình thức sống
Kí sinh
AND hoặc ARN
Độc lập
Có
AND và ARN
Vi rút
Vi khuẩn
I.Khái niệm:
II.cấu tạo:
III.Hình thái:
Virut đố�m thuốc lá
Virut dại

Virut adeno
Virut herpes
I.Khái niệm:
II.cấu tạo:
III.Hình thái:
I.Khái niệm:
II.cấu tạo:
III.Hình thái:
Phagơ T4
PhagơT2
I.Khái niệm:
II.Cấu tạo:
III.Hình thái:
1.Cấu trúc xoắn:
Capsôme theo chiều xoắn của acid Nu.
Hình dạng: Que, sợi, hình cầu.
Ví dụ: Vi rút khảm thuốc lá, virut gây bệnh dại.
Virut đốm thuốc lá
Virut bệnh dại
1.Cấu trúc xoắn:
2.Cấu trúc khối:

Capsôme sắp xếp thành khối đa diện với 20 mặt tam giác đều.
Ví dụ: vi rút bại liệt .
Virut herpet
Virut adeno
1.Cấu trúc xoắn:
2.cấu trúc khối:
3.cấu trúc hỗn hợp:

Đầu:cấu trúc khối chứa axít Nu.
Đuôi:có cấu trúc xoắn.
Ví dụ:phagơ.
phagơT4
phagơT2
Tại sao người ta phải tìm hiểu rõ cấu trúc và hình thái của virut?
Virut đã gây rất nhiều bệnh cho con người và động thực vật như : aids , sars,lở mồm long móng.các bệnh do virut gây ra hậu quả nghiêm trọng và khó chữa trị,một số chưa có thuốc chữa trị đặc hiệu.
Vì vậy cần phải tìm hiểu rõ cấu tạo củacác loại virut để nghiên cứu tim ra cách chữa trị hiệu quả.
Thí nghiệm của Franken và Conrat:
B
A
A
L
Câu hỏi:em hãy dự đoán kết quả thí nghiệm sau:
A
B
?
?
L
B
Thí nghiệm của Franken và Conrat:
Kết luận thí nghiệm:
Đặc tính của virut do vật chất di truyền của nó quy định.
I.Khái niệm:
II.cấu tạo:
III.hình thái:
IV.củng cố bài học:
I.Khái niệm:
1. lịch sử hình thành:
2.khái niệm:
II.cấu tạo:
1.vỏ
2.lõi
III.Hình thái:
1.cấu trúc xoắn:
2.cấu trúc khối
3.cấu trúc phức tạp:
Chọn câu trả lời đúng nhất: virut có những loại cấu trúc nào?
A. Cấu trúc xoắn
B.Cấu trúc hỗn hợp
C.Cấu trúc khối
D. Cả A,B và C
D
Câu hỏi:điền nội dung phù hợp vào bảng?
Virut
HIV
Loại axit Nu
Cấu trúc
Vật chủ
Xoắn,không có
vỏ ngoài
ARN
Gây bệnh
khảm thuốc lá
ARN
Khối,cóvỏ
ngoài
Người
ARN
Gây bệnh
cúm
Vi khuẩn
Phức tạp,không
có vỏ ngoài
ADN
Phagơ
Thực vật
Gia cầm
Xoắn, có
vỏ ngoài
T
R
A
P
S
Ô
V
I
M
R
U
T
N
E
Đ
Ô
M
T
H
U
Ô
C
L
C
Ô
Ê
L
C
N
U
C
T
I
S
P
C
A
I
S
P
A
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
Hàng dọc: gồm 6 chữ cái :loại virut gây đại dịch lớn ở thế kỉ XVI-XVII.
Hàng ngang:
1. gồm 10 chữ cái: bệnh do virut TMV gây ra?
2.Gồm 4 chữ cái:virut không có vỏ ngoài gọi là virút?
3.Gồm 5 chữ cái :là thực thể chưa có cấu tạo tế bào,có kích thước nhỏ,cấu tạo đơn giản?
4.Gồm 7 chữ cái:vỏ capsit được cấu tạo từ những đơn vị Prôtêin gọi là?
5.11 chữ cái:là phức hợp giữa axit Nu và vỏ capsit?
6.Gồm 6 chữ cái : là vỏ Prôtêin của virút



T
A
Â
I.Khái niệm:
II.Cấu tạo:
III.Hình thái:
IV.Củng cố bài học
V. Dặn dò
Các em về nhà học bài cũ
Đọc mục em có biết SGK trang 118
Tìm hiểu về các giai đoạn nhân lên của virut
Tìm hiểu về HIV-AIDS
CẢM ƠN THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH