Bài 29. Cấu trúc các loại virut

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KHÁNH HÒA
TRƯỜNG THPT BC NGUYỄN HUỆ
TỔ TỰ NHIÊN
GV: Nguyễn Trị
Hội thi giáo viên dạy giỏi THPT
Năm học 2009 - 2010
Chương III
Virut và bệnh truyền nhiễm
CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
Bài 29
I. KHÁI NIỆM VIRUT
II. CẤU TẠO
III. HÌNH THÁI
MỤC TIÊU BÀI HỌC:
- Nêu được các đặc điểm cơ bản của virut.
- Mô tả được hình thái và cấu tạo chung của virut.
CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
Bài 29
I. KHÁI NIỆM VIRUT
Virut là thực thể:
- Chưa có cấu tạo tế bào.
- Kích thước siêu nhỏ(nanômet).
- Kí sinh nội bào bắt buộc.
Em có nhận xét gì về đặc điểm chung của virut ? (cấu tạo, kích thước, phương thức sống)
Thế nào là virut?
CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
Bài 29
Lõi là
axit nuclêic
vỏ prôtêin (vỏ Capsit)
Nuclêôcapsit
capsôme
II. CẤU TẠO:
Lõi là axit nuclêic (bộ gen): ADN hoặc ARN.
Vỏ là prôtêin(vỏ capsit) bao bọc bên ngoài để bảo vệ axit nuclêic.
Phức hợp giữa axit nuclêic và vỏ capsit gọi là nuclêôcapsit.
Vỏ capsit được cấu tạo từ các đơn vị prôtêin gọi là capsôme.
Virut được cấu tạo bởi những thành phần nào ? Chức năng của mỗi thành phần?
CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
Bài 29
Vỏ capsit được cấu tạo bởi những đơn vị nào?
1
2
3
II. CẤU TẠO:
Một số virut có thêm vỏ bao bên ngoài vỏ capsit, gọi là vỏ ngoài(là lớp lipit kép và prôtêin). Trên mặt vỏ ngoài có các gai glicôprôtêin làm nhiệm vụ kháng nguyên và giúp bám lên bề mặt
tế bào chủ.
Axit nuclêic
Vỏ Capsit
Vỏ ngoài
Gai glicôprôtêin
Hình 29.1. So sánh cấu tạo virut trần(a) và virut có vỏ ngoài(b)
Capsôme
a
b
CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
Bài 29
II. CẤU TẠO:
CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
Bài 29
Lõi axit nuclêic
Vỏ capsit
Vỏ ngoài
Gai glicôprôtêin
- Gai glicôprôtêin làm nhiệm vụ kháng nguyên, giúp virut bám trên bề mặt tế bào chủ.
Axit nuclêic
Virut ADN
Virut ARN
Vật chủ
Virut ở người và động vật
Virut ở thực vật
Virut ở vi sinh vật
III. HÌNH THÁI:
Căn cứ vào sơ đồ này và kết hợp với SGK trang 115, 116 , em hãy phân biệt 3 dạng cấu trúc của virut.
III. HÌNH THÁI:
Capsôme sắp xếp theo chiều xoắn của axit nuclêic.
- Hình que: Virut khảm thuốc lá, virut bệnh dại
- Hình cầu: Virut cúm, sởi.
Capsôme sắp xếp theo hình khối đa diện với 20 mặt tam giác đều
- Virut ađênô
Đầu có cấu trúc khối, đuôi có cấu trúc xoắn.
Thể thực khuẩn phagơ T2
CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
Bài 29
- Virut HIV
Phiếu học tập
Thí nghiệm của Franken và Conrat
2. Theo em có thể nuôi cấy virut trên môi trường nhân tạo như nuôi cấy vi khuẩn được không?
3. Khi ở ngoài tế bào chủ, virut biểu hiện đặc tính như một thể vô sinh hay hữu sinh ?
1. Em hãy giải thích tại sao virut phân lập được không phải là chủng B?
Câu 1. Phân biệt bộ gen của virut với bộ gen của sinh vật nhân thực?
Bộ gen của virut có thể là ADN hoặc ARN , mạch đơn hoặc mạch kép.
Virut đốm thuốc lá
Virut Ađênô
Bộ gen của sinh vật nhân thực luôn là ADN, mạch kép.
Bộ gen của virut
Bộ gen của sinh vật nhân thực
Củng cố và hoàn thiện kiến thức.
A. Virut là một thực thể di truyền chưa có………………..
B. Chúng chỉ gồm 2 phần chính: vỏ là ……... và lõi là ………..
C. Virut sống ……………….…trong tế bào người, động vật, thực vật, vi sinh vật, ở bên ngoài tế bào chủ được gọi là ………. . , virut hoàn chỉnh gọi là ………..
D. Virut thiếu lõi hoặc thiếu vỏ capsit gọi là……………..
cấu tạo tế bào
prôtêin
2. axit nuclêic
kí sinh bắt buộc
hạt virut
Virion
Câu 2. Bài tập về khái niệm virut.
axit nuclêic
3. kí sinh bắt buộc
4. prôtêin
5. cấu tạo tế bào
6. hạt virut
1. virion
Hãy điền các từ sau đây vào chỗ trống của câu A, B, C, D cho thích hợp.
Virut khuyết tật.
7. Virut khuyết tật.
Câu 3. Em hãy so sánh sự khác biệt giữa virut và vi khuẩn bằng cách điền dấu + hoặc dấu – vào bảng dưới đây.
_
_
_
_
_
+
+
+
+
+
Câu 4. Hãy điền các từ sau vào các câu A, B, C, D cho thích hợp.
1. Vỏ capsit. 2. Axitnuclêic. 3. Đơn vị prôtêin(đơn vị hình thái).
A. Capsit là vỏ prôtêin bao bọc bên ngoài để bảo vệ……………..
B. Capsôme là các………………. cấu tạo nên………….
C. Nuclêôcapsit là phức hợp giữa…………… và…………..
D. Vỏ ngoài là vỏ bao bọc bên ngoài……………..
axit nuclêic
đơn vị prôtêin
vỏ capsit
axit nuclêic
vỏ capsit
vỏ capsit
Hướng dẫn về nhà:
Bài học kết thúc, cảm ơn quý thầy cô chú ý theo dõi.
Chúc các em học tốt.
Virut HIV gây suy giảm miễn dịch ở người.
Tập thể lớp em nói …….. với ma túy.
không