Bài 29. Cấu trúc các loại virut

CHÀO MỪNG QUÍ THẦY CÔ VÀ CÁC EM!
Tác nhân gây bệnh:
Virut
Virut là gì?
Giáo viên: Nguyễn Thọ Đức
Chương III: VIRUT VÀ BỆNH TRUYỀN NHIỄM
Bài 29: Cấu trúc các loại Virut
TRƯỜNG PT DTNT SA THẦY
* QUI ƯỚC VỀ MÀU CHỮ:
- CÂU HỎI: CHỮ MÀU HỒNG
- ĐỀ MỤC: CHỮ MÀU ĐỎ
- NỘI DUNG HS GHI: CHỮ MÀU ĐEN
- GiẢI THÍCH: CHỮ MÀU NÂU
ĐƠN VỊ KiẾN THỨC
I. KHÁI NIÊM VỀ VIRUT.
II. CẤU TẠO.
III. HÌNH THÁI
Virut là thực thể:
- Chưa có cấu tạo tế bào, có kích thước siêu nhỏ, chỉ quan sát được dưới kính hiển vi.
- Có cấu tạo rất đơn giản: chỉ có lõi axit nucleic
( AND hoặc ARN), vỏ là protein.
- Kí sinh nội bào bắt buộc.
I. KHÁI NIỆM VỀ VIRUT.
Nghiên cứu SGK để hình thành khái niệm Virut?
Virut được phân loại chủ yếu dựa vào thành phần nào?
Phân loại virut chủ yếu dựa vào:

- Axit nucleic.

- Cấu trúc vỏ capsit

- Có hay không có vỏ ngoài
II. CẤU TẠO CỦA CÁC LOẠI VIRUT
Virut được cấu tạo gồm những thành phần nào ? Bản chất của các thành phần đó là gì?
1. Cấu tạo chung: G?m 2 phần
* Lõi( bộ gen): Axit Nuclêic
* Vỏ (capsit): Prôtêin
Phức hợp gồm axit nuclêic và prôtêin được gọi là Nuclêôcapsit
Bộ gen của virut có thể là ADN hoặc ARN,
1 sợi hoặc 2 sợi
Bộ gen của sinh vật nhân chuẩn luôn là ADN 2 sợi
Bộ gen của virut có điểm gì sai khác so với so với bộ gen của sinh vật nhân chuẩn?
a. Bé gen cña virut
Bé gen cña sinh vËt nh©n chuÈn
- Vỏ capsit được cấu tạo từ cỏc đơn vị protein g?i l� capsome.
- Virut càng lớn, số lượng capsome càng nhiều
b. Vỏ (capsit) của virut
Vỏ capsit của virut được cấu tạo như thế nào?
Kích thước của virut và số lượng capsome có quan hệ với nhau như thế nào ?
2. Các dạng cấu tạo c?a virut
virut chỉ có cấu tạo gồm lõi và vỏ capsit (giống cấu tạo chung)
có lớp vỏ bọc bao bên ngoài vỏ capsit, trên có gắn các gai glycôprôtêin
Virut trần (virut đơn giản)
Virut có vỏ ngo�i (virut phức tạp)
Dựa vào hình a v� b hãy cho biết: Virut có thể có các dạng cấu tạo nào? Đặc điểm của các dạng cấu tạo đó?
a
b
líp lipit kÐp vµ pr«tªin t­¬ng tù mµng sinh chÊt b¶o vÖ virut.
làm nhiệm vụ kháng nguyên, giúp virut bám trên bề mặt tế bào ch?.
Vỏ ngoài của virut có bản chất là gì? Nó có tác dụng gì?
Gai glycôprôtêin có tác dụng gì ?
*Virut có vỏ ngo�i
III. HÌNH THÁI
Dựa vào hình thái một số loại virut , kết hợp với N/c skg hoàn thành PHT sau?
Vì sao gọi là hạt virut?
Vì virut chưa có cấu tạo tế bào.
Cấu trúc virut

Đặc điểm
Ñaïi dieän
Cấu trúc xoắn
Cấu trúc khối
Cấu trúc hỗn hợp
- Capsome xếp theo chiều xoắn của axit nuclêic.
- Có hình que, sợi, cầu
- Virut cúm, virut sởi, virut dại, virut khảm thuốc lá
- Capsome sắp xếp theo hình khối đa diện v?i 20 m?t tam gi�c d?u.
- Virut baïi lieät
- Đầu có cấu trúc khối chứa axit nuclêic gắn với đuôi có cấu trúc xoắn
- Theå thöïc khuaån phagô
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
III. HÌNH THÁI
Y?u t? n�o quy d?nh hỡnh d?ng c?a virut?
Hình dạng virut phụ thuộc vào cấu tạo vỏ capsit của virut.
Thí nghiệm của Franken và Conrat
Cho biết, Franken và Conrat đã tiến hành thí nghiệm như thế nào?
Tại sao virut phân lập được không phải là virut chủng B?
Thí nghiệm này nói lên vai trò gỡ c?a axit nucleic?
Axit nuclêic có vai trò quyết định, quy định mọi đặc điểm của virut.
Thí nghiệm của Franken và Conrat
Khi ở ngoài tế bào chủ, virut biểu hiện đặc tính như một thể vô sinh hay hữu sinh?
ở ngoài tế bào chủ, virut biểu hiện như một thể vô sinh.
Thí nghiệm của Franken và Conrat
Khi tồn tại trong tế bào chủ (nhiễm vào lá cây), biểu hiện của virut như thế nào?
Chúng biểu hiện như một thể hữu sinh, có thể nhân lên, tạo thế hệ virut mới có đầy đủ đặc điểm di truyền của virut ban đầu.
Thí nghiệm của Frranken và Conrat
Qua thí nghiệm, ta có thể kết luận gì về đặc điểm sống của virut khi chúng tồn tại bên trong hoặc bên ngoài tế bào?
* Kết luận về đặc điểm sống của virut
- ở ngoài tế bào chủ, virut biểu hiện như một thể vô sinh
- Chỉ khi ở trong tế bào chủ, virut mới hoạt động như một thể sống.
Theo em có thể nuôi virut trên môi trường nhân tạo như nuôi vi khuẩn được không?
Không, vì virut là kí sinh bắt buộc
Thí nghiệm của Franken và Conrat
So sánh sự khác biệt của virut và vi khuẩn?
TÍNH CHẤT
VIRUT
VI KHUAÅN
Có cấu tạo tế bào
Chỉ chứa ADN hoặc ARN
Chứa ADN và ARN
Chứa Ribôxôm
Sinh sản độc lập
không
có
không
không
không
không
có
có
có
có
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
Câu 1: Điều nào sau đây đúng khi nói về virut?
Là dạng sống đơn giản nhất.
Không có cấu tạo tế bào.
Cấu tạo từ hai thành phần cơ bản là prôtêin và axit nuclêic.
Tất cả đều đúng.
C
D
B
A
D
Câu 2: Virut trần là virut :
Chỉ có vỏ lipit
Chỉ có vỏ capsit
Không có các lớp vỏ bọc.
Có vỏ lipit và vỏ capsit.
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
A
B
C
D
B
Câu 3: Nuclêôcapxit là:
Phức hợp gồm vỏ capsit và axit nuclêic
Các lớp vỏ capsit của virut.
Bộ gen chứa ADN của virut.
Bộ gen chứa ARN của virut.
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
A
B
C
D
A
Virut khảm thuốc lá, HIV.
Câu 4: Virut nào có vỏ ngoài có gai glicôprôtêin?
HIV, phagơ.
HIV
Virut khảm thuốc lá, phagơ.
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
C
D
B
A
D
Câu 5: Virut nào kí sinh ở người?
Phagơ, virut bại liệt.
HIV, virut viêm gan B.
Phagơ.
Virut khảm thuốc lá.
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
A
B
C
D
A
Bài tập về nhà
Làm các bài tập trong SGK
Đọc trước bài 30: Sự nhân lên của Virut trong tế bào chuỷ
CHÚC QUÍ THẦY CÔ VÀ CÁC EM VUI VẺ!