Bài 29. Cấu trúc các loại virut

GV: NGUYỄN THỊ THỦY
Virut là một tác nhân gây nhiều bệnh nguy hiểm
Dịch cúm A/H5N1
Bệnh SARS
Đeo khẩu trang khi học
Bệnh Rubella (sởi)
Đại dịch HIV/AIDS
Một số bệnh do virut
Virut cũng là đối tượng được ứng dụng nhiều trong công nghệ sinh học để SX các sản phẩm sinh học.
SX thuốc trừ sâu sinh học
Sử dụng trong CN gen
Sử dụng virut trong nghiên cứu gen kháng virut ở thực vật.
CHƯƠNG III. VIRUT VÀ BỆNH TRUYỀN NHIỄM
Bài 29. CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
1. Khái niệm
I. Tìm hiểu về virut
Quan sát hình và nghiên cứu SGK. Hãy cho biết virut là gì
CHƯƠNG III. VIRUT VÀ BỆNH TRUYỀN NHIỄM
Bài 29. CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
I. Tìm hiểu về virut
1. Khái niệm
Từ khái niệm, SGK và hình quan sát được hãy nêu đặc điểm của virut
- Virut là thực thể chưa có cấu tạo tế bào, có kích thước siêu nhỏ (đo bằng nanomet), cấu tạo rất đơn giản, hệ gen chỉ chứa một loại axit nucleic ( AND hoặc ARN) được bao bọc bởi phân tử protêin.
Bài 29. CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
- Phương thức sống: Sống kí sinh nội bào bắt buộc, được nhân lên nhờ bộ máy tổng hợp của tế bào chủ (Trong tế bào vật chủ, virút hoạt động như là một thể sống; ngoài tế bào chúng lại như một thể vô sinh).
- Kích thước vô cùng nhỏ, chỉ nhìn được dưới kính hiển vi điện tử
- Không có cấu tạo tế bào
- Hệ gen chỉ chứa một loại axit nuclêic ( AND hoặc ARN)
-Đặc điểm
I. Tìm hiểu về virut
1. Khái niệm
Bài 29. CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
I. Tìm hiểu về virut
Các loại virut khác nhau đều có cấu tạo như thế nào?
2. Cấu tạo
Nuclêôcapsit
Capsôme
* Gồm hai thành phần cơ bản:
- Lõi axit nuclêic (hệ gen):
chứa ADN hoặc ARN là chuỗi đơn hoặc chuỗi kép.
- Vỏ capsit (bảo vệ axit nuclêic):
cấu tạo từ các đơn vị prôtêin gọi là capsôme.
Phức hợp gồm axit nuclêic và capsit được gọi là nuclêôcapsit
Bài 29. CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
I. Tìm hiểu về virut
2. Cấu tạo
* Gồm hai thành phần cơ bản :
- Lõi axit nuclêic (hệ gen)
- Vỏ capsit
Quan sát hình vẽ và cho biết ngoài axit nuclêic và vỏ capsit, một số virut còn có thành phần gì? Nêu vai trò của nó
* Lưu ý:
- Một số vi rut còn có thêm vỏ bao ngoài cấu tạo từ phôtpholipit kép và prôtêin.
- Trên vỏ có các gai glicôprôtêin làm nhiệm vụ kháng nguyên và giúp virut bám vào bề mặt tế bào chủ.
-Virut không có vỏ ngoài gọi là virut trần,
- Virut chưa có cấu tạo tế bào nên gọi là hạt virut
Bài 29. CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
II. Hình thái
Virut sởi
Virut HIV
Virut hecpet
Bài 29. CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
II. Hình thái
Có 3 loại cấu trúc chính:
Cấu trúc xoắn
Cấu trúc hỗn hợp
Cấu trúc khối
Nghiên cứu SGK và hoàn thành PHT sau (5 phút)
Căn cứ vào cách sắp xếp các capsôme tạo nên vỏ capsit, virut được chia thành mấy dạng cấu trúc?
So sánh ba loại cấu trúc của virut
Capsôme sắp xếp theo chiều xoắn của axit nuclêic tạo virut có hình que, hình cầu, hình sợi,...
Virut khảm thuốc lá, virut dại, virut cúm, virut sởi, ..
Capsôme sắp xếp theo hình khối đa diện với 20 mặt đa giác đều.
Virut bại liệt, virut mụn cơm, virut hecpet….
Phagơ - thể thực khuẩn (virut kí sinh ở vi khuẩn).
Đầu có cấu trúc khối chứa axit nuclêic gắn với đuôi có cấu trúc xoắn.
THÍ NGHIỆM CỦA FRAKEN VÀ CONRAT - 1957
THÍ NGHIỆM CỦA FRAKEN VÀ CONRAT - 1957
- Hãy giải thích tại sao virut phân lập được không phải là chủng B?
- Em có đồng ý với ý kiến cho rằng virut là thể vô sinh?
- Theo em, có thể nuôi virut trên môi trường nhân tạo như nuôi vi khuẩn được không?
- Em hãy so sánh sự khác biệt giữa vi khuẩn và virut bằng cách điền chữ “có” hoặc “không” vào bảng sau đây: 
So sánh sự khác biệt giữa vi khuẩn và virut
Có
Không
Có
Không
Có
Không
Có
Không
Có
Không
III Phân loại virut:
- Dựa vào axit nuclêic: virut ADN và virut ARN
- Dựa vào cấu trúc vỏ capsit.
- Dựa vào có hay không có vỏ ngoài: virut trần và virut có vỏ ngoài (virut phức tạp).
- Dựa vào tế bào chủ mà virut kí sinh (virut động vật, virut thực vật, thể thực khuẩn - phagơ).
Qua các kiến thức đã học, em hãy cho biết virut có thể được phân loại dựa vào các yếu tố nào?
CỦNG CỐ - HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Hãy chú thích vào hình vẽ
Hãy chú thích vào hình vẽ
1
3
4
2
CỦNG CỐ - HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Câu 1. Ý nào chưa đúng khi nói về virut
A. Mỗi virut đều chứa cả ADN và ARN
B. Sống kí sinh bắt buộc
C. Chưa có cấu tạo tế bào
D. Cấu tạo rất đơn giản, gồm lõi axit nucleic và vỏ protein