Bài 29. Cấu trúc các loại virut

CHƯƠNG III:
VIRUT VÀ BỆNH TRUYỀN NHIỄM
TÁC NHÂN GÂY BỆNH:
VIRÚT
Bệnh đốm lá ở cây thuốc lá
Bài 29: CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
Lá cây thuốc lá
bị bệnh
Dịch nghiền lọc qua màng lọc vi khuẩn
Cây bị bệnh
Không phát hiện mầm bệnh
Không thấy khuẩn lạc
Soi dưới kính hiển vi quang học
Nhiễm vào cây lành
Nuôi trong MT thạch
Qua thí nghiệm trên em CÓ nhận xét về kích thước của virut?
Thí nghiệm năm 1892, của Ivanopxki nhà sinh học người Nga
I. Khái niệm về virut
Virut
Kích thước các bậc cấu trúc trong thế giới sống
Vỏ prôtêin
Lõi là axit nuclêic
Virut Ađênô
Tế bào vi khuẩn
Em có nhận xét gì về đặc điểm cấu tạo của virut?
Virut là thực thể chưa có cấu tạo tế bào, kích thước siêu nhỏ (đo bằng nm) và có cấu tạo rất đơn giản, chỉ gồm 1 loại axit nuclêic được bao bởi vỏ prôtêin.
Để nhân lên, virut phải nhờ bộ máy tổng hợp của tế bào, vì thế chúng là kí sinh nội bào bắt buộc.
Virut là gì?
II. CẤU TẠO VI RÚT
Quan sát hình và cho biết virut được cấu tạo gồm những thành phần nào? Bản chất của các thành phần đó là gì?
Phức hợp gồm axit nucleic và protein được gọi là?
Bộ gen của virút
Bộ gen của sinh vật nhân thực
ADN

ADN
ARN
Quan sát hình và cho biết bộ gen của virút có sai khác gì so với bộ gen của sinh vật nhân thực?
Quan sát hình và cho biết vỏ capsit của virut có cấu tạo như thế nào?
Capsôme
Capsit
Quan sát và cho biết 2 loại virut có đặc điểm gì khác nhau ?
Virut đã được coi là một cơ thể sống chưa, vỡ sao?
- Virut chưa có cấu tạo tế bào nên chưa được gọi là cơ thể mà chỉ được coi là một dạng sống đặc biệt , gọi là hạt virut.
III. HÌNH THÁI
D?a v�o hỡnh d?ng, ta cú th? phõn chia virut th�nh nh?ng lo?i c?u trỳc n�o?
Cấu trúc xoắn
Cấu trúc khối
Cấu trúc hỗn hợp
HÌNH
THÁI
- Capsome sắp xếp theo chiều xoắn của axit nuclêic.
- Capsome sắp xếp theo hình khối đa diện với 20 mặt tam giác đều.
- Đầu có cấu trúc khối chứa axit nuclêic gắn với đuôi có cấu trúc xoắn.
Virut đốm thuốc lá, dại, cúm, sởi
-Virut bại liệt, hecpet, HIV
-Virut đậu mùa
- Phagơ T2
Xoắn
Khối
Hỗn hợp
Dạng cấu trúc
Đại diện
Đặc điểm
Các dạng đại diện
Tách lõi ARN ra khỏi
prôtêin của 2 chủng A & B.
Lấy axit nuclêic của chủng
A trộn với prôtêin chủng B
được virut lai.
Nhiễm virut lai vào cây thì
cây bị bệnh.
ARN
Prôtêin
*Thí nghiệm của Franken và Conrat
?
Em có đồng ý với ý kiến cho rằng virut là thể vô sinh?
Theo em có thể nuôi virut trên môi trường nhân tạo như nuôi vi khuẩn được không?
Khi ở ngoài vật chủ thì virut là thể vô sinh, còn khi nhiễm virut vào cơ thể sống thì nó biểu hiện như cơ thể sống.
Không thể nuôi cấy virut trên môi trường nhân tạo như vi khuẩn vì virut là kí sinh bắt buộc.
Không
Không
Không
Không
Có
Có
Không
Có
Có
Có
So sánh sự khác biệt giữa virut & vi khuẩn bằng cách điền chữ có hoặc không vào bảng:
III. Phân loại virut
A. Virut là một thực thể di truyền chưa có………………..
B. Chúng chỉ gồm 2 phần chính: vỏ là …….... và lõi là ………..
C. Virut sống ……………….…trong tế bào người, động vật, thực vật, vi sinh vật.
D. Virut chưa có cấu tạo tế bào nên mỗi virut thường được gọi là …… .
cấu tạo tế bào
prôtêin
2. axit nuclêic
kí sinh bắt buộc
hạt
axit nuclêic
3. kí sinh bắt buộc
4. prôtêin
5. cấu tạo tế bào
1. hạt
Hãy điền các từ sau đây vào chỗ trống của câu A, B, C, D cho thích hợp.
1. Khoanh tròn vào câu trả lời đúng nhất:
Hai thành phần cơ bản của virut là:
A. ADN và ARN (chuỗi đơn hoặc chuỗi kép) và vỏ capsit.
B. ADN hoặc ARN (chuỗi đơn hoặc chuỗi kép) và vỏ capsit.
C. ADN và vỏ capsit.
D. ARN và vỏ capsit.
2. Điểm nào sau đây không phải của virut:
B. Kí sinh nội bào bắt buộc.
A. Kích thước nhỏ, phải đo bằng mm.
C. Một số virut còn có thêm vỏ ngoài.
D. Hệ gen chứa ADN hoặc ARN.
3. Gai glicôprôtêin có nhiệm vụ gì?
A. Làm nhiệm vụ bảo vệ và giúp virut bám vào tế bào.
B. Làm nhiệm vụ kháng nguyên và giúp virut bám vào bề mặt tế bào chủ.
C. Bảo vệ virut.
D. Câu A, C đúng.
Virut khảm thuốc lá, HIV.
Câu 4: Virut nào có vỏ ngoài có gai glicôprôtêin?
HIV, phagơ.
HIV
Virut khảm thuốc lá, phagơ.
C
D
B
A
D
Cấu trúc hỗn hợp
Cấu trúc xoắn
Cấu trúc khối
Capsôme sắp xếp theo chiều xoắn của axit nuclêic
Capsôme sắp xếp theo hình khối đa diện với 20 mặt tam giác đều
Đầu có cấu trúc khối chứa axit nuclêic gắn với đuôi có cấu trúc xoắn
Đầu có cấu trúc khối chứa axit nuclêic gắn với đuôi có cấu trúc xoắn
Capsôme sắp xếp theo hình khối đa diện với 20 mặt tam giác đều
Capsôme sắp xếp theo chiều xoắn của axit nuclêic
Cấu trúc xoắn
Cấu trúc khối
Cấu trúc hỗn hợp
BÀI TẬP VỀ NHÀ:
1- Trả lời câu hỏi và bài tập trong sách giáo khoa.
2- Đọc mục “em có biết”
3- Đọc bài 30: “Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ”