Bài 29. Cấu trúc các loại virut

CHƯƠNG III: VIRUT VÀ
BỆNH TRUYỀN NHIỄM
Bài 43
Cấu trúc các loại virus
I – KHÁI NIỆM
II – HÌNH THÁI VÀ CẤU TẠO
III- PHÂN LOẠI VIRUT
I - KHÁI NIỆM
1. Sự phát hiện ra virut
Không thấy
mầm bệnh
Không thấy khuẩn lạc
Nghiền lá
Dịchchiết
Lọc qua nến lọc vi khuẩn
Dịch lọc
Thí nghiệm của Ivanopxki (1892)
Đặc điểm chung của virus?
Kích thước siêu nhỏ
Không thể sống độc lập
Kí sinh bắt buộc
2. Khái niệm
- Virus là một thực thể sống chưa có cấu tạo tế bào,kích thước siêu nhỏ.
- Cấu tạo: vỏ là protein và lõi là axit nucleic.
- Virus sống kí sinh bắt buộc trên tế bào vật chủ.
Virut là gì?
II. Hình thái và cấu tạo virus
Dựa vào hình thái virus được chia làm mấy loại?
1. Hình thái
Virut khảm thuốc lá
Dựa vào hình thái virut được
chia làm mấy loại?
II. Hình thái và cấu tạo virus


Gồm 3 loại
- Cấu trúc xoắn
- Cấu trúc khối
- Cấu trúc hỗn hợp .

1. Hình thái
1. Hình thái
 Chủ yếu gồm 3 loại cấu trúc
A .Cấu trúc xoắn
B .Cấu trúc khối
C . Cấu trúc hỗn hợp
Virut khảm thuốc lá
Khối đa diện
Khối cầu
Dựa vào hình 43 SGK về cấu trúc và hình thái của Virút, hoàn thành bảng 43 SGK.
16
15
13
14
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
1. Hình thái
H. Dạng ống hình trụ
C. ARN xoắn đơn
L.Gồm nhiều capsome sắp xếp theo chiều xoắn
D. không
I. Khối đa diện(20 mặt tam giác đều )
B. -Đầu: hình khối đa diện,
-Đuôi : hình trụ
E.Hình cầu
F. ADN xoắn kép
K. 2 sợi ARN xoắn đơn
M.ADN xoắn kép
A. Nhiều capsome sắp xếp theo hình khối đa diện
O.Nhiều capsome sắp xếp theo hình cầu
G.Đầu cấu trúc khối gắn với đuôi cấu trúc xoắn
D.không
N.Có
D.không
1. Hình thái
VIRUS khảm thuốc lá (TMV)
VIRUS Ađênô (20 mặt)
Virus HIV
Phage T2
ADN
ARN
Prụtờin
(Capsụme)
ADN
Quan sát hình sau và cho biết virut được cấu tạo mấy phần. Kể tên.
2. Cấu tạo
Cấu tạo chung: 2 phần
* Lõi( bộ gen): Axit Nuclêic (AND hoặc ARN)
* Vỏ (capsit): Prôtêin
- Phức hợp gồm axit nuclêic và prôtêin được gọi là Nuclêôcapsit
2. Cấu tạo
- Vỏ capsit được cấu tạo từ những đơn vị nhỏ hơn là capsome.
- Virut càng lớn, số lượng capsome càng nhiều
Vỏ (capsit) của virut
Virut có thêm lớp vỏ bao bên ngoài lớp capsit gọi là virut có vỏ ngoài
Virut không có vỏ ngoài gọi là virut trần.
Virut có vỏ ngoài
Hai loại virut trên có gì khác biệt?
Virut trần
Lớp lipit kép và protêin tương tự màng sinh chất => bảo vệ virut.
Làm nhiệm vụ kháng nguyên, giúp virus bám trên bề mặt tế bào chủ
Vỏ ngoài của virus có bản chất là gì?
Gai glycoprotêin có tác dụng gì?
Virus có vỏ ngoài
Bộ gen của virut có thể là ADN hoặc ARN,
1 sợi hoặc 2 sợi
Bộ gen của sinh vật nhân chuẩn luôn là ADN 2 sợi
Thí nghiệm của Franken và Conrat (1957)
Từ thí nghiệm này em rút ra kết luận gì?
Axit nuclêic có vai trò quyết định, quy định mọi đặc điểm của virus
III. Phân loại virut
Theo em virut được phân loại như thế nào?
- Căn cứ vào loại axit nuclêic
virut ADN
virut ARN
- Căn cứ vào hình thái
VR cấu trúc xoắn
VR cấu trúc khối
VR cấu trúc hỗn hợp
- Căn cứ vào vật chủ
VR ở người và động vật
VR ở vi sinh vật
VR ở thực vật
III. Phân loại virus
Phân loại
1. Virut ở người và động vật.
2. Virut ở vi sinh vật.
3. Virut ở thực vật.
- Chứa ADN hay ARN
Virut cúm, H5N1, HIV…
- Hầu hết chứa ADN một số chứa ARN có thể mạch đơn hay kép
- Mang ARN
- Virút khảm thuốc lá, virut gây bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá ở lúa…
Các phagơ ở
E.coli.
Dựa vào nội dung SGK hoàn thành bảng sau
Virus sởi (Measles virus)
Virus sốt xuất huyết Dengue (Dengue fever virus)
Virus gây bệnh dại
Virus SARS
Virus bại liệt
Virus viêm não Nhật Bản B
Virut cúm
Họ Picornaviridae
Virus gây bệnh lở mồm long móng
VIRUS CỦA E.coli (Phage T2)
CÂY THUỐC LÁ BỊ BỆNH KHẢM
Virut là một ……………... ….vô cùng đơn giản, không có…………..
Chúng chỉ gồm 2 phần chính: vỏ là …… và lõi là …….. .
Virut sống ……………… …trong tế bào động vật, thực vật, vi sinh vật…
Kích thước của chúng rất nhỏ, trung bình từ…….
 Khái niệm về virut
6
5
3
4
2
1
thực thể sống
cấu tạo tế bào
protein
axit nucleic
ký sinh bắt buộc
10 – 100nm
Củng cố
1
2
3
4
1. Gai glicôprotêin
2. Vỏ ngoài
3. Vỏ capsit
4. Lõi ARN
Câu 1. Phagơ là dạng sống kí sinh ở:
a. Thực vật
b. Động vật
c. Người
d. Vi sinh vật
Câu 2. Các thành phần cơ bản của virut là:
a Axit nuclêic
b Prôtêin
c Lipít
d Axit nuclêic và prôtêin
Câu 3. Đơn vị kích thước của virut là
a. Nanomet (nm)
b. Micrômet (µm)
c. Milimet (mm)
d. Cả a, b, c đều đúng
SỰ KHÁC BIỆT GIỮA VIRUS VÀ VI KHUẨN
Không
Có
Không
Không
Không
Có
Không
Có
Có
Có
Bài tập về nhà
Làm bài tập sách giáo khoa.
Đọc mục“Em có biết?” và cho biết có sinh vật nào nhỏ hơn virut không?
- Đọc trước bài 44: Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ

XIN TRÂN TRỌNG CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH!
TTGDTX