Bài 29. Cấu trúc các loại virut

Bệnh thủy đậu
Bệnh sởi
Một số bệnh do Virút gây ra ở thực vật:
Bệnh củ khoai tây hình thoi
Bệnh khảm thuốc lá
Chương III: VIRUT VÀ BỆNH TRUYỀN NHIỄM
Bài 29: CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT
Cấu trúc chung của tế bào gồm những phần nào ?
Màng sinh chất, tế bào chất và nhân (hoặc vùng nhân)
virut có cấu tạo tế bào chưa?
Virut chưa có cấu tạo tế bào
Thí nghiệm của Ivanôpxki (năm 1892)
Dịch lọc

Nhiễm vào lá cây lành
Soi dưới kính hiển vi quang học
Nuôi trên môi trường thạch
Không thấy mầm bệnh
Không thấy khuẩn lạc
Cây vẫn bị bệnh
mầm bệnh
Lá cây thuốc lá
bị bệnh

Dịch chiết

Nghiền
Lọc qua nến lọc vi khuẩn

Qua thí nghiệm trên em có nhận xét về kích thước và phương thức sống của virut?
I. Khái niệm virut
Virut là thực thể chưa có cấu tạo tế bào
Kích thước siêu nhỏ( 10- 100nm)
Có cấu tạo rất đơn giản( chỉ gồm một loại axit nucleic được bao bọc bởi vỏ protein.
Kí sinh bắt buộc trên tế bào vật chủ
khái niệm chung về virut?
1. VD: VR đậu mùa, cúm, sởi..
2. Khái niệm
II. CẤU TẠO:
Em hãy nêu cấu tạo chung của virut?
Virut được cấu tạo gồm những thành phần nào?
1. Cấu tạo chung: 2 phần
Lõi( bộ gen): Axit Nuclêic
Vỏ (capsit): Prôtêin
Phức hợp gồm axit nuclêic và prôtêin được gọi là Nuclêôcapsit
Lõi: axit nuclêic
Cấu tạo:
+ chỉ chứa ADN hoặc ARN.
+ ADN hoặc ARN là chuỗi đơn hoặc kép

Chức năng: là vật chất mang thông tin di truyền.
- cấu tạo :từ những đơn vị protein là capsome.
b) Vỏ (capsit): là protein
Vỏ capsit của virut được cấu tạo như thế nào?
-Chức năng: bảo vệ lõi axit nucleic
2. Thành phần khác:
Virut trần (virut đơn giản)
Virut có vỏ ngoài (virut phức tạp)
*Cấu tạo: Lớp kép lipit và prôtêin ( trên có các gai glycoprotein)
* Chức năng
+ Làm nhiệm vụ kháng nguyên
+giúp virút bám trên bề mặt tế bào vật chủ.
Vỏ ngoài của virut có cấu tạo và chức năng gì?
Gai glycôprôtêin có tác dụng gì ?
Virut có vỏ ngoài
Một số Virut thường gặp
III. Hình thái
Hãy cho biết hình thái các virut này khác nhau là do thành phần nào?
Virut khác nhau là do sự sắp xếp của phần capsit
Căn cứ vào hình thái của virut có thể chia virut thành những loại chủ yếu nào?
+ Cấu trúc xoắn.
+ Cấu trúc khối.
+ Cấu trúc hỗn hợp
Capsome sắp xếp theo chiều xoắn của axit nucleic

Hình que, hình sợi, hình cầu
Virut khảm thuốc lá, virut cúm,..
Capsome sắp xếp theo hình khối đa diện với 20 mặt tam giác đều.
Hình khối đa diện
Virut bại liệt, virut HIV,…
Đầu do các capsome ghép lại thành cấu trúc đa diện, đuôi có hình trụ
Đầu hình khối, đuôi có cấu trúc xoắn
Phagơ T2,…
Vỏ ngoài: virut trần và virut có vỏ.
Sắp xếp của capsome: 3 loại.
Lõi axit nucleic:virut ADN và virut ARN.
Vật chủ kí sinh: virut kí sinh động vật, thực vật và ở vi sinh vật.
Con đường lây nhiễm.
IV. Phân loại virut
Hệ gen của virut?
A. Chứa cả AND và ARN.
B. Chỉ chứa AND.
C. Chỉ chứa ARN .
D. Chỉ chứa ADN hoặc ARN
Nuclêôcapsit là tên gọi dùng để chỉ?
A. Phức hợp gồm vỏ capsit và axit nuclêic
B. Các lớp vỏ capsit của virut.
C. Hệ gen chứa AND của Virut
D. Hệ gen chứa ARN của Virut.
Cấu tạo virut gồm hai thành phần cơ bản nào?
A. Lõi ADN và vỏ capsit
B. Lõi ARN và vỏ capsit
C. Lõi axit nucleic và vỏ capsit
D. Lõi axit nucleic và vỏ capsôme
Thí nghiệm phát hiện virut
Lá thuốc lá
bị bệnh
Dịch nghiền lọc qua màng lọc vi khuẩn
Nuôi trong môi trường
nhân tạo (thạch)
Không thấy khuẩn lạc
Cấy lên lá cây thuốc lá
Cây bị
bệnh
Qua thí nghiệm trên em có nhận xét về kích thước và phương thức sống của virut?
- Có kích thước siêu nhỏ.
- Kí sinh nội bào bắt buộc.
Phức hợp gồm lõi axit nucleic và vỏ capsit được gọi là gì?
- Phức hợp gồm axit nucleic và vỏ capsit được gọi là nucleocapsit
Một số virut có vỏ ngoài, cấu tạo từ lipit kép và prôtêin. Trên bề mặt vỏ ngoài có gai glicôprôtêin làm nhiệm vụ kháng nguyên và giúp virut bám lên bề mặt tế bào chủ.
- Virut không có vỏ ngoài gọi là virut trần.