Bài 29. Anken

TỔ HÓA
TRƯỜNG THPT
HỒNG NGỰ
NỘI DUNG ĐÃ HỌC Ở TIẾT TRƯỚC
I - Đồng đẳng, đồng phân ,danh pháp
II-Cấu tạo , lý tính anken



KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 2 :
Viết và gọi tên quốc tế các công thức cấu tạo có thể có của Anken C4H8 và cho biết chất nào có đồng phân hình học

Câu 1: Chất hữu cơ mạch hở nào sau đây không có đồng phân cis - trans ?

A. 2 - clobut - 2 - en C. 3 - metylbut - 1 - en
B. pent - 2 - en D. but - 2 - en
Câu 2:
CH2 =CH -CH2 -CH3 But -1-en
CH2 = C -CH3 2-metyl Propen
CH3
CH3 -CH =CH -CH3 But -2 -en
( có đồng phân hình học )
CH3 CH3 CH3 H
C = C C = C
H H H CH3
Cis - But -2- en Trans - But -2-en

Chú ý trong c?u t?o của Anken :
Liên kết 
Nhắc lại ở bài cũ
C
C
bền vững.
linh d?ng.
Liên kết 
III -Hoá tính của Anken
1/ Phản ứng cộng:
a/ Cộng với tác nhân đối xứng ( H2 , Br2 .)
* Cộng với hydro :
CH2
CH2
+
H
H
CH2
CH2
H
H
Ni
t0
C
C
+
H
H
CH2
CH2
H
H
H2
3
3
H2
Etylen
(Anken)
Etan
(Ankan)
Ni
t0
III -Hoá tính của Anken
1/ Phản ứng cộng:
a/ Cộng với tác nhân đối xứng ( H2 , Br2 .)
* Cộng với hydro :
CnH2n + H2 ? CnH 2n + 2
Ni
t0
CH2 = CH2 + H2 ? CH3 -CH3

Ni
t0
* Cộng với ddBrom : ( làm mất màu dd Brom )
Phản ứng đặc trưng dùng để nhận biết Anken
Etylen
Etan
Ankan
Anken
Thí nghiệm minh hoạ
Anken làm mất màu dd Brom
dd Brom đã bị mất màu
dd Brom
etylen
C2H5OH và
H2SO4đđ
CH2
CH2
+
Br
Br
CH2
CH2
Br
Br
CH2 CH2 + Br-Br CH2 CH2
Br
Br
III -Hoá tính của Anken
1/ Phản ứng cộng:
a/ Cộng với tác nhân đối xứng ( H2 , Br2 .)
* Cộng với hydro :
CnH2n + H2 ? CnH 2n + 2
Ni
t0
CH2 = CH2 + H2 ? CH3 -CH3
Etylen Etan
Ni
t0
* Cộng với ddBrom : ( làm mất màu dd Brom )
Phản ứng đặc trưng dùng để nhận biết Anken
CnH2 n + Br2 ? CnH2nBr2
CH2 = CH2 + Br2 ? Br-CH2 -CH2 -Br
Etylen 1,2- diBromEtan
b/ Cộng với tác nhân bất đối xứng ( HX hay H2O )
* Anken đối xứng + tác nhân bất đối xứng:
VD:
CH2 = CH2 + HCl
?????
CH2
CH2
+
H
Cl
CH2
CH2
H
Cl
C
C
+
H
Cl
CH2
CH2
Cl
H
H2
3

H2
Etylen
EtylClorua
b/ Cộng với tác nhân bất đối xứng ( HX hay H2O )
* Anken đối xứng + tác nhân bất đối xứng:
VD1:
CH2= CH2 + HCl ? CH3 -CH2-Cl
Etylen EtylClorua
CnH2n + HX ? CnH2n+1 X
CH2 = CH2 + H- OH
H2SO4 loãng
t0
????
CH3-CH2 -OH
Etylen
Rượu Etylic
VD2 :
H2O
Quy tắc MACCOPNHICOP
Khi cộng 1 tác nhân bất đối xứng vào 1 anken bất đối xứng , thì phần mang điện tích dương của tác nhân sẽ gắn vào cacbon của nối đôi mang nhiều hydro để tạo sản phẩm chính
VD:
* Anken bất đối xứng + tác nhân bất đối xứng
VD:
CH3 -CH =CH2
+
HCl
CH3 -CH - CH2
(Spc)
|
|
Cl
H
CH3 -CH -CH2
|
|
H
Cl
(Spp)
Quy tắc MACCOPNHICOP
Khi cộng 1 tác nhân bất đối xứng vào 1 anken bất đối xứng , thi phần mang điện tích dương của tác nhân sẽ gắn vào cacbon của nối đôi mang nhiều hydro để tạo sản phẩm chính
VD:
CH3 - CH = CH2 + HCl
CH3 -CH -CH3 (spc)
Cl
CH3 -CH2 -CH2 ( spp)
Cl
2-Clo Prop an
(Iso- Propyl clorua)
1-Clo Propan
(n- Propyl clorua)
* Anken đối bất xứng + tác nhân bất đối xứng:
a/ Phản ứng đốt cháy :
CnH2n + O2 ? CO2 ? + H2O
n
n
3n
2
C2H4 +
O2 ?
CO2 ? +
H2O
2
2
3
t0
t0
2/ Phản ứng Oxy hoá :
3. PHẢN ỨNG OXI HOÁ
C2H5OH + H2SO4 ññ
Khí Etylen bị đốt cháy
Thí nghiệm minh hoạ Etylen bị đốt cháy
a/ Phản ứng đốt cháy :
CnH2n + O2 ? CO2 ? + H2O
n
n
3n
2
C2H4 +
O2 ?
CO2 ? +
H2O
2
2
3
t0
t0
2/ Phản ứng Oxy hoá :
b/ Phản ứng với dung dịch thuốc tím (KMnO4) :
(pư oxy hóa hữu hạn ) Anken làm mất màu dd thuốc tím
Khí Etilen
dung dịch KMnO4
b) OXI HOAÙ KHOÂNG HOØAN TOAØN
C2H5OH và
H2SO4đđ
a/ Phản ứng đốt cháy : (pư oxyhoá hoàn toàn )

CnH2n + O2 ? CO2 ? + H2O
n
n
3n
2
C2H4 +
O2 ?
CO2 ? +
H2O
2
2
3
t0
t0
2/ Phản ứng Oxy hoá :
b/ Phản ứng với dung dịch thuốc tím (KMnO4) :
(pư oxyhoá hữu hạn ) Anken làm mất màu dd thuốc tím
CH2 =CH2 + O + H2O CH2 -CH2
OH OH
KMnO4
t0
Etylen
Etylen Glycol
Phản ứng làm mắt màu thuốc tím có thể viết như sau :
Phuong trình ph?n ?ng
3CH2=CH2 + 4H2O + 2KMnO4
3HO - CH2 - CH2 - OH + 2MnO2? + 2KOH
3/ Phản ứng trùng hợp:
Trùng hợp là quá trình cộng hợp liên tiếp nhiều monome ( phân tử có khối lượng nhỏ ) giống nhau hay tương tự nhau thành polyme ( phân tử có khối lượng lớn )

VD : Xét phản ứng trùng hợp của Etylen như sau
Nếu 2 phân t? Etylen thì s?n ph?m là ..
Nếu 3 phân tử Etylen thì sản phẩm là .....
CH2
CH2
+
CH2
CH2
CH2
CH2
+
n Phân t? Etylen thì s?n ph?m là .
(
)
n
CH2 CH2
Trùng hợp
P ,xt , t0
CH2 CH2
n
n
PolyEtylen
Etylen
3/ Phản ứng trùng hợp:
Trùng hợp là quá trình cộng hợp liên tiếp nhiều monome ( phân tử có khối lượng nhỏ ) giống nhau hay tương tự nhau thành polyme ( phân tử có khối lượng lớn )
(nhựa P.E )
Còn trường hợp này…khi không phải etilen ???
(
)
n
Chú ý:
Chỉ có C mang liên kết đôi mới tham gia mở nối trùng hợp.
CH2 = CH -CH3
Trùng hợp
P,xt,t0
CH2 CH
─
CH3
n
n
Poly Propylen ( nhựa PP )
Propylen
—CH2 CH2—
Trùng hợp
P ,xt , t0
CH2 CH2
n
n
PolyEtylen
Etylen
3/ Phản ứng trùng hợp:
Trùng hợp là quá trình cộng hợp liên tiếp nhiều monome ( phân tử có khối lượng nhỏ ) giống nhau hay tương tự nhau thành polyme (phân tử có khối lượng lớn )
(nhựa P.E )
n CH2=CH -CH3
Trùng hợp
P,xt,t0
— CH2 –CH —
CH3 n
Propylen
PolyPropylen ( nhựa P.P )
III. ĐIỀU CHẾ:
1. Đề hidrat hóa ancol etylic (khử nước của rượu):
III. ĐIỀU CHẾ:
1.Đề hidrat hóa ancol etylic (khử nước của rượu):
III. ĐIỀU CHẾ:

1. Ñeà hidrat hoùa ancol etylic (khöû nöôùc cuûa röôïu):
t 0 , xt , p
2 . Trong công nghiệp :
CnH2n + 2
???
CnH2n + 2
t 0 , xt , p
CnH2n + H2
ANKEN
DX HALOGEN
Rượu
Axit axetic
NHỰA P.E ; P.P
V - ỨNG DỤNG:
V. ỨNG DỤNG CỦA ANKEN
DÙNG ĐIỀU CHẾ RƯỢU
SẢN XUẤT AXIT AXETIC
TỔNG HỢP CHẤT DẺO ( PE, PP).
DẪN XUẤT HALOGEN
Phần Củng cố bài
HOÁ TÍNH ANKEN
P/U CỘNG
P/U TRÙNG HỢP
P/U OXYHOÁ
Với t/n đối xứng Br2 ,H2
với t/n không đối xứngHX hay H2O (quy tắc Mac cop nhi cop )
Nhựa P.E
Nhựa P.P
p/ư đốt cháy
p/ư với thuốc tím
C
O
T
DẶN DÒ BÀI TẬP
Làm các bài tập số : 3 ,4 , 5, 6 trang 132 SGK
Chúc các em làm bài tốt