Bài 28. Truyền thống yêu nước của dân tộc Việt Nam thời phong kiến

Bài 28
TRUYỀN THỐNG YÊU NƯỚC CỦA DÂN TỘC VIỆT NAM THỜI PHONG KIẾN
Trường THPThái Hòa
Học sinh: Ngô Nguyễn Việt Hoàng
Ù
G
NỘI DUNG BÀI HỌC
Bài 28 - TRUYỀN THỐNG YÊU NƯỚC CỦA DÂN TỘC VIỆT NAM
NỘI DUNG
1. Sự hình thành của truyền thống yêu nước Việt Nam
Em hiểu thế nào về hai khái niệm : truyền thống và truyền thống yêu nước?
- Khái niệm:
+ Truyền thống : là những yếu tố về sinh hoạt xã hội, phong tục, tập quán, lối sống, đạo đức của một dân tộc được hình thành trong quá trình được lưu truyền từ đời này sang đời khác từ xưa đến nay.
+ Truyền thống yêu nước của dân tộc Việt Nam : là nét nổi bật trong đời sống văn hoá tinh thần của người Việt, là di sản quý báu của dân tộc được hình thành rất sớm, được củng cố và phát huy qua hàng ngàn năm Lịch sử.
Một thương tóc bỏ đuôi gà,
Hai thương ăn nói mặn mà có duyên,
Ba thương má lúm đồng tiền,
Bốn thương răng nhánh hạt huyền kém thua !
Lấy chồng cho đáng tấm chồng,
Bõ công trang điểm má hồng răng đen.
Năm quan mua lấy miệng cười,
Mười quan chẳng tiếc, miệng người răng đen.(Ca dao)
Thương nhau cau sáu bổ ba,
Ghét nhau cau sáu bổ ra làm mười. (Ca dao)
Quả cau nho nhỏ, miếng trầu ôi,
Này của Xuân Hương đã quệt rồi.
Có phải duyên nhau thì thắm lại,
Đừng xanh như lá bạc như vôi.
(Hồ Xuân Hương)
Truyền thống yêu nước, lao động cần cù, chịu khó, chịu đựng gian khổ, đoàn kết… tính lịch sử và phong tục truyền thống như : nhuộm răng, ăn trầu. Nổi bật nhất là truyền thống yêu nước.
HOẠT ĐỘNG NHÓM
NHÓM 1: Trình bày sự hình thành của truyền thống yêu nước Việt Nam
NHÓM 2: Trình bày sự phát triển và tôi luyện truyền thống yêu nước trong các thế kỉ phong kiến độc lập
NHÓM 3: Nét đặc trưng của truyền thống yêu nước Việt Nam thời phong kiến
SAU 5 PHÚT MỖI NHÓM CỬ ĐẠI DIỆN LÊN TRÌNH BÀY
1. Sự hình thành của truyền thống yêu nước Việt Nam
Theo em lòng yêu nước bắt nguồn từ đâu?
- Lòng yêu nước bắt nguồn từ những tình cảm đơn giản, trong một không gian nhỏ hẹp như : Tình yêu gia đình, yêu quê hương nơi chôn nhau cắt rốn, nơi mình sinh sống gắn bó (Đó là những tình cảm gắn với địa phương).
Lòng yêu nước bắt nguồn từ tình cảm của từng con người đối với ông bà, cha mẹ, anh chị em trong gia đình.
- Từ khi hình thành quốc gia dân tộc Việt Văn Lang – Âu Lạc : những tình cảm gắn bó mang tính địa phương phát triển thành tình cảm rộng lớn – lòng yêu nước.
- Ở thời kỳ Bắc thuộc lòng yêu nước biểu hiện rõ nét hơn.
+ Qua ý thức bảo vệ những di sản văn hoá của dân tộc.
+ Lòng tự hào về những chiến công, tôn kính các vị anh hùng để từ đó hình thành truyền thống yêu nước Việt Nam.
ĐỀN THỜ HAI BÀ TRƯNG TẠI MÊ LINH
ĐỀN THỜ TRẦN HƯNG ĐẠO Ở NAM ĐỊNH
ĐỀN BẾN DƯỢC – CỦ CHI
Ngã ba Đồng Lộc thuộc xã Đồng Lộc,
huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh
Mười cô gái thanh niên xung phong hi sinh ở ngã ba Đồng Lộc
2. Phát triển và tôi luyện truyền thống yêu nước trong các thế kỉ phong kiến độc lập
* Bối cảnh Lịch sử
- Đất nước trở lại độc lập, tự chủ.
- Nhưng sau 1000 năm Bắc thuộc nền kinh tế trở nên lạc hậu, đói nghèo.
- Các thế lực phương Bắc chưa từ bỏ âm mưu xâm lược phương Nam.
 Trong bối cảnh ấy lòng yêu nước ngày càng được phát huy, tôi luyện.
2. Phát triển và tôi luyện truyền thống yêu nước trong các thế kỉ phong kiến độc lập
* Biểu hiện:
+ Ý thức vươn lên xây dựng phát triển nền kinh tế tự chủ, nền văn hoá đậm đà bản sắc truyền thống của dân tộc.
+ Tinh thần chiến đấu chống giặc ngoại xâm bảo vệ độc lập dân tộc của mỗi người Việt.
+ Ý thức đoàn kết mọi tầng lớp nhân dân, mọi dân tộc trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
+ Lòng tự hào dân tộc, biết ơn tổ tiên.
+ Ý thức vì dân, thương dân của giai cấp thống trị tiến bộ – yêu nước gắn với thương dân – mang yếu tố nhân dân.
Ý thức vươn lên xây dựng phát triển nền kinh tế tự chủ, nền văn hoá đậm đà bản sắc truyền thống của dân tộc.
Vì sao nói yêu nước gắn với thương dân?
+Yêu nước gắn với thương dân vì truyền thống yêu nước ngày càng mang yếu tố nhân dân “người chở thuyền là dân, lật thuyền cũng là dân”  Khoan thư sức dân dễ làm kế sâu rễ, bền gốc, là “Thượng sách để giữ nước”.
+Như vậy trong các thế hệ phong kiến độc lập truyền thống yêu nước càng được phát huy và tôi luyện, đã làm nên những kỳ tích anh hùng chiến thắng vẻ vang của dân tộc.
Ý thức vì dân, thương dân của giai cấp thống trị tiến bộ – yêu nước gắn với thương dân – mang yếu tố nhân dân.
III. Nét đặc trưng của truyền thống yêu nước Việt Nam thời phong kiến
- Dân tộc Việt Nam dã trải qua nhiều cuộc đấu tranh chống giặc ngoại xâm.
Trong đấu tranh chống giặc ngoại xâm nhân dân Việt Nam đã đoàn kết nhất trí đồng lòng vượt qua gian khổ, hy sinh, phát huy tài năng, trí tuệ, chiến đấu dũng cảm giàng thắng lợi cuối cùng.
- Cũng trong chiến đấu chống ngoại xâm lòng yêu nước trở nên trong sáng chân thành và cao thượng hơn bao giờ hết.
-Đấu tranh chống ngoại xâm, bảo vệ độc lập trở thành nét đặc trưng của truyền thống yêu nước Việt Nam
Hãy điểm lại các cuộc kháng chiến, khởi nghĩa giành và giữ độc lập dân tộc của nhân dân ta trước thế kỷ XIX?
Các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm (TK X - XIX)
Truyền thống yêu nước của dân tộc Việt Nam được biểu hiện rất đa dạng ở những mức độ khác nhau:
+ Hy sinh, xả thân vì nước.
+ Tự hào về đất nước, tôn kính những vị anh hùng dân tộc.
+ Lao động sáng tạo làm giàu cho cộng đồng, cho đất nước.
+ Chống giặc ngoại xâm. Bảo vệ độc lập.
+ Giữ gìn di sản văn hóa của dân tộc.
+ Làm những việc ích nước, lợi nhà...
Truyền thống yêu nước của nhân dân Việt Nam đã được phát huy cao độ qua mọi thời đại, đã làm nên những chiến công hiển hách cho dân tộc, “nhấn chìm tất cả bè lũ bán nước và cướp nước” đưa đất nước, dân tộc “vượt qua mọi sự nguy hiểm khó khăn”.
Trong công cuộc xây dựng đất nước hiện nay. Việt Nam đứng trước những khó khăn thử thách lớn : Nguy cơ tụt hậu, cạnh tranh khốc liệt với bên ngoài, nguy cơ đánh mất bản sắc truyền thống của dân tộc….
Vì vậy truyền thống yêu nước cần phải được phát huy cao độ hơn nữa.
“Anh đi anh nhớ quê nhà
Nhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tương
Nhớ ai dãi nắng dầm sương
Nhớ ai tát nước bên đường hôm nao”
(ca dao Việt Nam)
“ Ôi Tổ Quốc ta yêu như máu thịt
Như mẹ cha ta như vợ chồng
Ôi Tổ Quốc nếu cần ta chết
Cho mỗi ngôi nhà, ngọn núi dòng sông”
(Chế Lan Viên)
“Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là truyền thống quý báu của ta. Từ xưa đến nay, mỗi khi Tổ Quốc bị xâm lăng thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và cướp nước”
- Chị em nặng một lời nguyền
- Phất cờ nương tử thay quyền tướng quân
- Ngàn Tây nổi áng phong trần
- Ầm ầm binh mã tiến gần Long Biên
- Hồng quần nhẹ bước chinh yên
- Đuổi ngay Tô Định dẹp yên biên thành
Ngô Quyền Phá Quân Nam Hán
Phong trào tây sơn
3 lần kháng chiến chống Mông-Nguyên
C h â n t h à n h c ả m ơ n s ự t h e o d õ i
c ủ a c ô v à c á c bạn !