Bài 28. Trào lưu cải cách duy tân ở Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ & CÁC EM HỌC SINH lỚP 8a THÂN MẾN!
Kiểm tra bài cũ:
Em hãy cho biết nguyên nhân, diễn biến chính, kết quả của cuộc khởi nghĩa nông dân Yên Thế?
a) Nguyên nhân: Thực dân Pháp tiến hành bình định Yên Thế.
b) Diễn biến chính: chia làm 03 giai đoạn
c) Kết quả: Thất bại
- Hoạt động riêng lẻ, chưa có sự thống nhất.
- Vừa chiến đấu, vừa xây dựng cơ sở.
- Hai lần giảng hòa với Pháp.
- Pháp tấn công, phong trào suy yếu, tan rã
Tiết 45 – Bài 28:
TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM
NỦA CUỐI THẾ KỈ XIX
?: Tình hình nước ta vào những năm 60 của thế kỉ XIX như thế nào? (Gợi ý: Chính trị? Kinh tế? Xã hội?)
Chính trị
- Pháp mưu mô thôn tính cả nước ta
- Nhà Nguyễn thực hiện chính sách nội trị, ngoại giao đóng kín.
- Bộ máy chính quyền mục rỗng
?: Tình hình nước ta vào những năm 60 của thế kỉ XIX như thế nào? (Gợi ý: Chính trị? Kinh tế? Xã hội?)
Kinh tế
- Tài chính kiệt quệ.
- Nông nghiệp, thủ công nghiệp & thương nghiệp đình trệ;
Mâu thuẫn giai cấp và mâu thuẫn dân tộc ngày càng gay gắt  nổi dậy khởi nghĩa.
Xã hội
- Đời sống nhân dân cực khổ
Trào lưu cải cách Duy tân ra đời
===>
Tình cảnh người nông dân
Nông dân Việt Nam chịu 3 tầng áp bức: Thực dân, quan lại, địa chủ
II/. Những đề nghị cải cách ở Việt Nam vào nửa cuối thế kỉ XIX:
?: Xuất phát từ đâu (vì sao) các quan lại, sĩ phu đưa ra những cải cách?
Từ
Để giải quyết tình trạng khủng hoảng của đất nước, đưa đất nước giàu mạnh
Lòng yêu nước, thương dân, đương đầu với kẻ thù xâm lược
Một số đề nghị cải cách nửa cuối thế kỉ XIX
1868
Trần Đình Túc Nguyễn Huy Tế
Mở cửa biển Trà Lí (Nam Định)
1868
Đinh Văn Điền
Đẩy mạnh khai khẩn đất hoang, khai mỏ, phát triển buôn bán, chấn chỉnh quốc phòng
Mở ba cửa biển ở miền Bắc & miền Trung để thông thương với bên ngoài
Viện Thương Bạc
1872
Chấn chỉnh bộ máy quan lại, phát triển công thương nghiệp và tài chính, cải tổ giáo dục, ....
Nguyễn Trường Tộ
1863 1871
“Thời vụ sách”: Chấn hưng dân khí, khai thông dân trí, bảo vệ đất nước
Nguyễn Lộ Trạch
1877 1882
Nguyễn Trường Tộ
(1828-1871)
Nguyễn Trường Tộ:
Nguyễn Trường Tộ ( 1828-1871) ,ông sinh trong một gia đình Nho học theo đạo Thiên Chúa . Từ nhỏ ông đã nổi tiếng thông minh , lớn nên ông là một tri thức Thiên Chúa giáo yêu nước ,quê ở làng Bùi Chu , huyện Hưng Nguyên , tỉnh Nghệ An . Năm 1860, ông có dịp cùng một giám mục Pháp qua Rô -ma và Pa-ri .ở đó, ông chú ý khảo sát kinh tế và văn hoá phương Tây rồi về nước năm 1863 . Từ năm 1863 đến năm 1871 ,Nguyễn Trường Tộ đã đệ trình vua Tự Đức 30 bản điều trần , trong đó có Tế cấp bát điều ( Tám điều cáp bách ) dâng năm 1867 , nêu lên một hệ thống vấn đề kinh tế - xã hội quan trọng : Chấn chỉnh bộ máy quan lại , phát triển nông , công ,thương nghiệp và tài chính quốc gia ,chỉnh đốn võ bị , mở rộng ngoại giao , cải tổ giáo dục "
Tế cấp bát điều gồm: 1) Chấn chỉnh võ bị; 2) Hợp tỉnh huyện, giảm quan lại trong bộ máy hành chính; 3) Cải cách tài chính; 4) Chỉnh đốn học pháp; 5) Điều chỉnh thuế ruộng; 6) Kinh lí bờ cõi; 7) Điều tra dân số; 8) Lập Viện Dục anh và trại tế bần.
III/. KẾT CỤC CỦA CÁC ĐỀ NGHỊ CẢI CÁCH
Câu hỏi thảo luận nhóm:
?: Hãy cho biết mặt tích cực, hạn chế? Kết quả? Ý nghĩa của các cải cách này?
Nhóm 1: Trình bày tính tích cực
Nhóm 2: Trình bày Mặt hạn chế.
Nhóm 3: Trình bày kết quả.
Nhóm 4: Trình bày ý nghĩa.
?: Hãy cho biết mặt tích cực, hạn chế? Kết quả? Ý nghĩa của các cải cách này?
Tích cực: Đáp ứng phần nào yêu cầu của nước ta lúc đó, tác động tới cách nghĩ – cách làm của một bộ phận quan lại triều đình Nguyễn.
Hạn chế: Các đề nghị cải cách còn mang tính rời rạc, chưa giải quyết được mâu thuẫn cơ bản của xã hội lúc đó (mâu thuẫn nông dân-phong kiến, dân tộc-Pháp).
Kết quả: Triều đình nhà Nguyễn cự tuyệt
Ý nghĩa: : Tấn công mạnh mẽ vào tư tưởng bảo thủ, phản ánh trình độ nhận thức mới của những người Việt Nam hiểu biết, thức thời.
Bài tập : Vi` sao nhu~ng đề nghị cải cách ở Việt Nam cuối thế kỷ XIX không được triều đi`nh nhà Nguyễn chấp nhận. Hãy chọn đáp án đúng.
A. Vi` nhà Nguyễn sợ quân Pháp

B. Vi` nhà Nguyễn bảo thủ, bất lực trong việc thích ứng với hoàn cảnh mới.

C. Vi` nhà Nguyễn sợ nhân dân .