Bài 28. Trào lưu cải cách duy tân ở Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX

Nam học :2009-2010
Kính chào quí thầy cô và các em học sinh
Trường THCS Thạch Trung
GV: Hồ Thị Thanh Binh
1
2
3
4
5
CHÚ THÍCH
1. Khôûi nghóa Nguyeãn Thònh
2. Khởi nghĩa Nông Hùng Thạc
3. Thổ phỉ người Trung Quốc
4. Cuộc bạo loạn Tạ Văn Phụng
5. Khởi nghĩa kinh thành Huế
Lược đồ khởi nghĩa nông dân nửa cuối thế kỉ XIX
Bài 28:
Trào lưu cải cách duy tân
ở Việt Nam
Nguyễn Trường Tộ sinh năm 1828 - 1871 sinh ra trong một gia đình nho học theo đạo thiên chúa. Từ nhỏ ông đã nổi tiếng thông minh nhưng do chính sách kì thị những người theo đạo nên không dự thi. Theo giám mục Gôchiê Nguyễn Trường Tộ đã sang pháp ở lại Pari 2 năm tranh thủ học tập, quan sát. Nhờ vậy kiến thức được tích luỹ và mở rộng. Ông trở về Việt Nam làm thông ngôn cho Pháp nhưng vẫn nặng lòng với nước. Từ 1863 đến năm 1871 ông liên tiếp dâng 30 bản điều trần lên triều đình.
Nội dung các bản điều trần của Nguyễn Trường Tộ
Về mặt quân sự: Ông cho rằng tuy "chủ hoà" nhưng không có tư tưởng "chủ hàng" một cách nguyên tắc. Ông khuyên triều đình ưu ái người lính, biên soạn binh pháp, đào tạo sĩ quan, mua sắm tàu thuyền vũ khí, xây dựng phòng tuyến cả ở thành thị lẫn nông thôn, đề phòng quân Pháp xâm lược lan ra cả nước...
Về mặt ngoại giao: Ông phân tích cho triều đình thấy rõ cục diện chính trị trên toàn thế giới thời đó, khuyên triều đình nên ngoại giao trực tiếp với chính phủ Pháp tìm cách ngăn chặn âm mưu xâm lược của bọn Pháp bên này, khéo léo chọn thời cơ lấy lại 6 tỉnh Nam Kỳ, xác lập "tư thế làm chủ đón khách"....
NGUYỄN TRƯỜNG TỘ
(1828 – 1871)
Về mặt kinh tế: Ông quan tâm đến công, nông, thương nghiệp. Mở mang buôn bán trong nước và giao thương với nước ngoài, mời các công ty nước ngoài đến giúp ta khai thác tài lợi, sửa đổi thuế khoá…
Về mặt văn hóa - giáo dục: Ông đề xuất cải cách phong tục, chủ trương coi trọng dân, sửa đổi chế độ thi cử mở mang việc học hành, thay đổi nội dung giáo dục...
THẢO LUẬN NHÓM
Chưa xuất phát từ cơ sở trong nước
Cải cách lẻ tẻ,
rời rạc.
Tài chính cạn kiệt
Chưa đặt vấn đề giải quyết mâu thuẫn xã hội
ĐỊA CHỦ PK
NÔNG DÂN
D.T VIỆT NAM
T. D PHÁP
Do tính bảo thủ của Nhà Nguyễn
VUA TỰ ĐỨC NÓI:
“… Nguyễn Trường Tộ quá tin ở các điều y đề nghị…Tại sao lại thúc dục nhiều đến thế, khi mà các phương pháp cũ của trẫm đã rất đủ để điều khiển quốc gia rồi…”
- Về thời điểm: Cuối thế kỉ XIX
- Về hoàn cảnh: Kinh tế - xã hội đất nước khó khăn.
- Về nội dung: Cơ bản giống nhau.
Khác nhau:
sơ kết bài học
ViÖt Nam nöa cuèi thÕ kØ XIX r¬i vµo t×nh tr¹ng khñng ho¶ng trÇm träng.

Xuất hiện trào lưu cải cách duy tân nhằm đưa đất nước thoát khỏi tình trạng
bế tắc.Trào lưu này xuất phát từ lòng yêu nước, thương dân của một bộ phận
sĩ phu,văn thân và một số quan lại triều đình. Nổi bật lên hệ thống các bản
điều trần của Nguyễn Trường Tộ.

Không thực hiện được do nhiều lí do chi phối,nhưng đã phản ánh một nhu cầu thực tại khách quan của xã hội, góp phần tấn công vào những tư tưởng lỗi thời, bảo thủ đang cản trở bước tiến hoá của dân tộc ta.
1
2
3
4
5
6
Gợi ý
Khoá
6. Tình trạng nền kinh tế Việt Nam trong giai đoạn bùng nổ trào lưu cải cách Duy Tân ?
4. Thái độ của nhà Nguyễn trước các đề nghị cải cách vào nửa cuối thế kỉ XIX ?
1. Tinh thần của một số nhà yêu nước dám mạnh dạn gửi những đề nghị của mình đến vua Tự Đức ?
2. Những đề nghị cải cách xuất phát từ tinh thần này ?
5. Hiệp ước triều đình kí với Pháp ngày 5/6/1862 ?
3. Người đã dâng 2 bản "Thời vụ sách" l�n vua T? D?c ?
TRÒ CHƠI GIẢI Ô CHỮ
1868
Xin mở cửa biển Trà Lí (Nam Định)
Trần Đình Túc, Nguyễn Huy Tế
1868
Đẩy mạnh việc khai hoang và khai mỏ
Đinh Văn Điền
1872
Xin mở 3 cửa biển ở miền Bắc và miền Trung
Viện Thương Bạc
1863-1871
Chấn chỉnh quan lại, phát triển kinh tế tài chính, quân sự, giáo dục.
Nguyễn Trường Tộ


1877-1882
Chấn hưng dân khí, khai thông dân trí, bảo vệ đấ�t nước
Nguyễn Lộ Trạch
Bài tập 5. Hoàn thành bảng niên biểu sau:
Hướng dẫn về nhà
Làm các bài tập trong Vở bài tập Lịch sử tập 2
Chuẩn bị tiết sau kiểm tra viết 45 phút:
+ Các hiệp ước triều đình kí với thực dân Pháp từ năm 1862 đến
năm 1884
+ Vì sao nói từ năm 1858 đến năm 1884 triều đình Huế đi từ đầu
hàng từng bước đến đầu hàng toàn bộ trước quân xâm lược?
+ Cuộc khởi nghĩa Hương Khê
+ Cuộc khởi nghĩa Yên Thế
+ Trào lưu cải câch duy tân ở Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX
xin chân thành cảm ơn quý thầy cô và các em