Bài 28. Trào lưu cải cách duy tân ở Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX

PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO NINH HÒA
TRƯỜNG THCS TÔ HIẾN THÀNH
HỘI THI
GIÁO VIÊN DẠY GIỎI CẤP HUYỆN
Năm học: 2009 - 2010
Giáo viên: Đỗ Thị Nhị
Lớp dạy: 8/3
Câu 1:
Hãy trình bày những nét chính của cuộc khởi nghĩa nông dân Yên Thế?
Câu 2:
Khởi nghĩa nông dân Yên Thế có điểm gì khác so với phong trào Cần Vương? ( Mục tiêu, lãnh đạo, thời gian)
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Câu 1:
Những nét chính của cuộc khởi nghĩa nông dân Yên Thế
Câu 2:
Khởi nghĩa nông dân Yên Thế có điểm khác với phong trào Cần Vương
- Giai đoạn 1884 -1892: Hoạt động riêng lẽ.
- Giai đoạn 1893 -1908: Chiến đấu, xây dựng cơ sở dưới sự chỉ huy của Đề Thám.
- Giai đoạn 1909 -1913: Pháp tấn công, phong trào suy yếu rồi tan rã.
I. TÌNH HÌNH VIỆT NAM NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX
- Kinh tế: Khủng hoảng nghiêm trọng.
Xã hội: + Mâu thuẫn dân tộc và giai cấp phát
+ khởi nghĩa nông dân bùng nổ.
triển gây gắt.
Lược đồ Phong trào nông dân khởi nghĩa nửa cuối thế kỷ XIX
Thái Nguyên
Tuyên Quang
Quảng Yên
Bắc Ninh
HUẾ
Hà Nội
An Giang
Gia Dinh
Hà Tiên
Phú Yên
II. NHŨNG ĐỀ NGHỊ CẢI CÁCH Ở VIỆT NAM VÀO NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX
I. TÌNH HÌNH VIỆT NAM NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX
- Kinh tế: Khủng hoảng nghiêm trọng.
Xã hội: + Mâu thuẫn dân tộc và giai cấp phát
+ khởi nghĩa nông dân bùng nổ.
triển gây gắt.


1877-1882




1863-1871

1872




1868
Nội dung chính của những cải cách
Tên cơ quan, nhà cải cách
Thời gian
Trần Đình Túc, Nguyễn Huy Tế
Xin mở cửa biển Trà Lí ( Nam Định)
Đinh Văn Điền
Viện Thương Bạc
Nguyễn Trường Tộ
Nguyễn Lộ Trạch
Xin khai hoang, khai mỏ, phát triển buôn bán, chấn chỉnh quốc phòng.
Chấn hưng dân khí, khai thông dân trí, bảo vệ dất nước.
Xin mở 3 cửa biển ở miền Bắc và miền Trung.
Chấn chỉnh quan lại, phát triển kinh tế, tài chính, quân sự, giáo dục…
THẢO LUẬN:
Vì sao các quan lại sĩ phu đưa ra các đề nghị cải cách?
Nhận xét gì về các đề nghị cải cách?
Câu 1:
Câu 2:
NHỮNG ĐỀ NGHỊ CẢI CÁCH Ở VIỆT NAM VÀO NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX
- Các nhà cải cách tiêu biểu: Nguyễn Lộ Trạch,
- Nội dung cải cách:
+ Chấn chỉnh bộ máy quốc phòng, mở rộng ngoại
+ Chấn chỉnh bộ máy quan lại.
+ Phát triển kinh tế: nông, công, thương nghiệp và
I. TÌNH HÌNH VIỆT NAM NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX
- Kinh tế: Khủng hoảng nghiêm trọng.
Xã hội: + Mâu thuẫn dân tộc và giai cấp phát
+ khởi nghĩa nông dân bùng nổ.
triển gây gắt.
II. NHŨNG ĐỀ NGHỊ CẢI CÁCH Ở VIỆT NAM VÀO NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX
Nguyễn Trường Tộ, Nguyễn Huy Tế…
tài chính.
giao, cải tổ giáo dục…
TƯ LIỆU THAM KHẢO
Nguyễn Trường Tộ ( 1828 – 1871). Ông sinh ra trong một gia đình nho học theo đạo Thên Chúa. Từ nhỏ, ông đã nổi tiếng rất thông minh nhưng do chính sách kì thị nên không được dự thi. Theo Giám mục Gô-Chi-ê, Nguyễn Trường Tộ đã sang pháp, ở lại Pa – ri 2 năm, tranh thủ học tập, quan sát, nhờ vậy kiến thức được tích lũy và mở rộng. Từ năm 1861 đến năm 1871, ông liên tiếp dâng lên triều đình các bản điều trần với mong muốn canh tân đất nước.
Nội dung các bản điều trần của Nguyễn Trường Tộ
Về mặt quân sự: Ông khuyên triều đình ưu ái người lính, biên soạn binh pháp, đào tạo sĩ quan, mua sắm tàu thuyền vũ khí, xây dựng phòng tuyến cả ở thành thị lẫn nông thôn, đề phòng quân Pháp xâm lược lan ra cả nước...
Về mặt kinh tế: Ông quan tâm đến công, nông, thương nghiệp. Mở mang buôn bán trong nước và giao thương với nước ngoài, mời các công ty nước ngoài đến giúp ta khai thác tài lợi, sửa đổi thuế khoá…
Về mặt xã hội, văn hóa - giáo dục: Ông đề xuất cải cách phong tục, cải cách toàn diện, phải học thực dụng, không chỉ học chữ mà còn học cả kĩ nghệ công thương, học ngoại ngữ, du học…
Về mặt ngoại giao: Ông phân tích cho triều đình thấy rõ cục diện chính trị trên toàn thế giới thời đó, khuyên triều đình nên ngoại giao trực tiếp với chính phủ Pháp tìm cách ngăn chặn âm mưu xâm lược của bọn Pháp bên này, khéo léo chọn thời cơ lấy lại 6 tỉnh Nam Kì đã mất, xác lập tư thế làm chủ đón khách…
III. KẾT CỤC CỦA CÁC ĐỀ NGHỊ CẢI CÁCH.
“…nếu vội vàng thi hành e chưa kịp. Tại sao lại thúc giục nhiều đến thế, khi mà các phương pháp cũ của Trẫm đã rất đủ để điều khiển quốc gia rồi.”
1. Kết cục: Không được thực hiện.
3.Ý nghĩa lịch sử:
- Dám tấn công vào tư tưởng phong kiến bảo thủ
Thể hiện nhận thức tiến bộ của các sĩ phu, chuẩn bị cho phong trào Duy Tân ở Việt Nam thế kỉ XX.
2. Nguyên nhân:
- Chưa giải quyết được mâu thuẫn xã hội Việt Nam.
- Nhà Nguyễn bảo thủ.
- Các nhà cải cách tiêu biểu: Nguyễn Lộ Trạch,
- Nội dung cải cách:
+ Chấn chỉnh bộ máy quốc phòng, mở rộng ngoại
+ Chấn chỉnh bộ máy quan lại.
+ Phát triển kinh tế: nông, công, thương nghiệp và
I. TÌNH HÌNH VIỆT NAM NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX
- Kinh tế: Khủng hoảng nghiêm trọng.
Xã hội: + Mâu thuẫn dân tộc và giai cấp phát
+ khởi nghĩa nông dân bùng nổ.
triển gây gắt.
II. NHŨNG ĐỀ NGHỊ CẢI CÁCH Ở VIỆT NAM VÀO NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX
Nguyễn Trường Tộ, Nguyễn Huy Tế…
tài chính.
giao, cải tổ giáo dục…
- Các cải cách còn mang tính chất rời rạc, lẻ tẻ..
6
5
4
3
1
2
TRÒ CHƠI: NGÔI SAO MAY MẮN
Nguyễn Lộ Trạch
Người đã dâng 2 bản thời vụ sách lên vua Tự Đức?
Khủng hoảng
Kinh tế - xã hội Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX
rơi vào tình trạng nào?
Xin chúc mừng!
30 bản điều trần
Từ năm 1863 -1871 Nguyễn Trường Tộ đã gửi lên triều
đình bao nhiêu bản điều trần?
Nhà Nguyễn bảo thủ
Đây là một trong những nguyên nhân chính khiến cho
các cải cách không thực hiện được ?
Hãy cho biết kết cục của các đề nghị cải cách?
Không thực hiện được
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
Hết giờ
- Học bài cũ theo câu hỏi sgk.
- Làm các bài tập trong sách bài tập bản đồ lịch sử.
- Soạn bài mới: Chuẩn bị bài 29, phần I
“ CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP(1897-1914)

Gợi ý chuẩn bị bài:

- Vẽ sơ đồ tổ chức Nhà nước ở VN do Pháp dựng lên? Nhận xét về tổ chức bộ máy nhà
nước đó?
- Chính sách của Pháp trong các ngành kinh tế? Mục đích?

- Nhận xét về chính sách văn hóa, giáo dục của Pháp ở Việt Nam?
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
XIN CHÂN THÀNH CÁM ƠN QUÍ THẦY CÔ
THAM DỰ TIẾT HỘI GIẢNG
III. KẾT CỤC CỦA CÁC ĐỀ NGHỊ CẢI CÁCH.
1. Kết cục: Không được thực hiện.
3.Ý nghĩa lịch sử:
- Dám tấn công vào tư tưởng phong kiến bảo thủ
Thể hiện nhận thức tiến bộ của các sĩ phu, chuẩn bị cho phong trào Duy Tân ở Việt Nam thế kỉ XX.
2. Nguyên nhân:
- Chưa giải quyết được mâu thuẫn xã hội Việt Nam.
- Nhà Nguyễn bảo thủ.
- Các nhà cải cách tiêu biểu: Nguyễn Lộ Trạch,
- Nội dung cải cách:
+ Chấn chỉnh bộ máy quốc phòng, mở rộng ngoại
+ Chấn chỉnh bộ máy quan lại.
+ Phát triển kinh tế: nông, công, thương nghiệp và
I. TÌNH HÌNH VIỆT NAM NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX
- Kinh tế: Khủng hoảng nghiêm trọng.
Xã hội: + Mâu thuẫn dân tộc và giai cấp phát
+ khởi nghĩa nông dân bùng nổ.
triển gây gắt.
II. NHŨNG ĐỀ NGHỊ CẢI CÁCH Ở VIỆT NAM VÀO NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX
Nguyễn Trường Tộ, Nguyễn Huy Tế…
tài chính.
giao, cải tổ giáo dục…
- Các cải cách còn mang tính chất rời rạc, lẻ tẻ..