Bài 28. Sự phát triển của văn hoá dân tộc cuối thế kỉ XVIII - nửa đầu thế kỉ XIX

KIỂM TRA BÀI CŨ
Vì sao đời sống nhân dân ta dưới triều Nguyễn ngày càng khổ cực ?

- Địa chủ, hào lí chiếm đoạt ruộng đất, quan lại tham nhũng.
- Tô thuế, phu dịch nặng nề.
- Dịch bệnh và nạn đói hoành hành khắp nơi.
Em có nhận xét gì về sự hình thức sáng tác văn học dân gian và văn học viết vào cuối thế kỉ XVIII – nửa đầu thế kỉ XIX ?
Nội dung của văn học dân gian và văn học viết phản ánh những vấn đề gì ?
Liệt kê một số tác phẩm – tác giả nổi tiếng ở thế kỉ XVIII – nửa đầu thế kỉ XIX .
1. Văn học
Nguyễn Du là nhà thơ tài năng, tác phẩm chữ Nôm nổi tiếng nhất là Truyện Kiều sáng tác theo thể thơ lục bát 3254 câu.
Cho biết tác phẩm - tác giả của bài thơ Nôm sau đây:
Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm với nước non
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son.
Bânh tr�i nu?c (H? Xuđn Huong)
Bà Huyện Thanh Quan tên thật là Nguyễn Thị Hinh sống vào cuối thế kỉ XVIII – XIX có bài thơ nôm nổi tiếng nhất “ Qua đèo ngang ”

Bước tới Đèo Ngang, bóng xế tà,
Cỏ cây chen đá , lá chen hoa.
Lom khom dưới núi, tiều vài chú,
Lác đác bên sông, chợ mấy nhà.
Nhớ nước đau lòng, con quốc quốc,
Thương nhà mỏi miệng, cái gia gia.
Dừng chân đứng lại, trời, non, nước,
Một mảnh tình riêng, ta với ta.
“CHINH PHỤ NGÂM” của Đoàn Thị Điểm được diễn Nôm từ Hán văn của Đặng Trần Côn, phản ánh sự tàn khốc của nội chiến Nam - Bắc triều và Trịnh – Nguyễn, các phong trào khởi nghĩa của nông dân và giấc mơ đoàn viên của các chinh phụ:
……Xin vì chàng xếp bào cởi giáp, 
Xin vì chàng rũ lớp phong sương, 
Vì chàng tay chuốc chén vàng, 
Vì chàng điểm phấn đeo huơng não nùng… 

CHINH PHỤ NGÂM KHÚC
Em có nhận xét gì về văn nghệ dân gian vào cuối thế kỉ XVIII – nửa đầu thế kỉ XIX ?
Hát quan họ
Hát Tuồng
Hát Chèo
Hát ca trù
Em có nhận xét gì về đề tài của tranh dân gian gì ?
Chùa Tây Phương ở Hà Tây
Ngọ Môn – Huế

THẢO LUẬN NHÓM ( 5 phút )
Văn học, nghệ thuật cuối TK XVIII - Nửa đầu TK XIX có những nét đặc sắc gì ?

Hướng dẫn tự học
Học bài và thực hành lập sơ đồ củng cố bài.
Chuẩn bị bài 28 phần II: Giáo dục, khoa học – kĩ thuật.
Sưu tầm tư liệu về những thành tựu trong các lĩnh vực khoa học và kỷ thuật từ TK XVIII nửa đầu TK XIX .