Bài 28. Loài

Nghiên cứu I SGK cho biết theo quan điểm của Mayơ (Ernst Mayr ) loài sinh học là gì?
I - KHÁI NIỆM LOÀI SINH HỌC :
1. KHÁI NIỆM:
- Khái niệm: ( Hiện đại ) Loài là một nhóm quần thể có những tính trạng chung về hình thái, sinh lí, có khu phân bố xác định, trong đó các cá thể có khả năng giao phối với nhau và được cách li sinh sản với các quần thể lân cận.
- Khái niệm: ( Mayơ ) Loài là một hoặc một nhóm quần thể gồm các cá thể có khả năng giao phối với nhau trong tự nhiên và sinh ra đời con có sức sống, có khả năng sinh sản và cách li sinh sản với các nhóm quần thể khác.
Theo quan điểm hiện đại, loài sinh học là gì?
I - KHÁI NIỆM LOÀI SINH HỌC :
1. KHÁI NIỆM:
- Loài là đơn vị tổ chức cơ bản của sinh giới.
Theo khái niệm này thì loài cần nhấn mạnh ở đặc điểm nào?
+ Ưu điểm: Cách li S2 với các nhóm quần thể khác.
Nhược điểm của khái niệm là gì?
+ Nhược điểm: Trong tự nhiên liệu hai loài có thực sự cách li S2 hay không, hay đối với loài S2 vô tính thì như thế nào?
2. CÁC TIÊU CHUẨN PHÂN BIỆT HAI LOÀI THÂN THUỘC:
a. Tiêu chuẩn hình thái:
Các cá thể cùng một loài về hình thái có đặc điểm gì?
- Các cá thể cùng loài có chung một hệ tính trạng hình thái giống nhau.
I - KHÁI NIỆM LOÀI SINH HỌC :
2. CÁC TIÊU CHUẨN PHÂN BIỆT HAI LOÀI THÂN THUỘC:
a. Tiêu chuẩn hình thái:
Các cá thể khác loài có họ hàng thân thuộc về hình thái có đặc điểm gì?
I - KHÁI NIỆM LOÀI SINH HỌC :
2. CÁC TIÊU CHUẨN PHÂN BIỆT HAI LOÀI THÂN THUỘC:
a. Tiêu chuẩn hình thái:
Các cá thể khác loài có họ hàng thân thuộc về hình thái có đặc điểm gì?
- Giữa hai loài có họ hàng thân thuộckhác nhau có sự gián đoạn về hình thái.
Mú sọc
Mú hoa
I - KHÁI NIỆM LOÀI SINH HỌC :
2. CÁC TIÊU CHUẨN PHÂN BIỆT HAI LOÀI THÂN THUỘC:
b. Tiêu chuẩn địa lí - sinh thái:
Châu phi
Voi châu phi( Nam Phi, Nam A Rập, Mađagatca)
Voi Ấn Độ(Ấn Độ, Malaixia, Trung Quốc, Đông Dương)
Trung á
I - KHÁI NIỆM LOÀI SINH HỌC :
2. CÁC TIÊU CHUẨN PHÂN BIỆT HAI LOÀI THÂN THUỘC:
b. Tiêu chuẩn địa lí - sinh thái:
I - KHÁI NIỆM LOÀI SINH HỌC :
2. CÁC TIÊU CHUẨN PHÂN BIỆT HAI LOÀI THÂN THUỘC:
b. Tiêu chuẩn địa lí - sinh thái:
Mao lương sống ở bãi cỏ ẩm
Mao lương sống ở bờ ao, bờ mương
I - KHÁI NIỆM LOÀI SINH HỌC :
1. KHÁI NIỆM LOÀI SINH HỌC:
c. Tiêu chuẩn sinh lí - sinh thái:
Prôtêin tương ứng của các loài khác nhau được phân biệt nhau bởi một số đặc tính sinh lí, sinh hoá.
Các gen, prôtêin tương ứng của các loài khác nhau được phân biệt nhau như thế nào?
I - KHÁI NIỆM LOÀI SINH HỌC :
1. KHÁI NIỆM LOÀI SINH HỌC:
d. Tiêu chuẩn cách li sinh sản:
Hai loài chuột nhà sống ở hai khu vực địa lí khác nhau có bộ nhiễm sắc thể khác nhau.
Cách li sinh sản là gì?
I - KHÁI NIỆM LOÀI SINH HỌC :
1. KHÁI NIỆM LOÀI SINH HỌC:
d. Tiêu chuẩn cách li sinh sản:
- Chủ yếu phân biệt các loài đồng hình.
- Cách li sinh sản về bản chất là cách li di truyền.
- Mỗi loài có bộ NST đặc trưng về số lượng, hình thái và cấu trúc => Lai thường không có kết quả.
I - KHÁI NIỆM LOÀI SINH HỌC :
3. SƠ BỘ VỀ CẤU TRÚC CỦA LOÀI::
Nêu những cấu trúc của loài về?
Loài tồn tại như một hệ thống quần thể, quần thể là đơn vị tổ chức cơ sở của loài.
- Các quần thể hay nhóm các quần thể có thể phân bố gián đoạn hay liên tục tạo thành các nòi.
- Các cá thể thuộc các nòi khác nhau trong một loài vẫn có thể giao phối với nhau.
- Mỗi loài có thể phân thành nhiều nòi, mỗi nòi là một nhóm quần thể. Dựa vào điều kiện địa lí, sinh thái, …chia thành các nòi:
I - KHÁI NIỆM LOÀI SINH HỌC :
II - CÁC CƠ CHẾ CÁCH LI:
II - CÁC CƠ CHẾ CÁCH LI:
CÁCH LI ĐỊA LÍ
II - CÁC CƠ CHẾ CÁCH LI:
1. Cách li trước hợp tử:
Cách li giao tử
Cách li tập tính
Cách li nơi ở
Cách li tập tính
II - CÁC CƠ CHẾ CÁCH LI:
Cách li cơ học
1. Cách li trước hợp tử:
Yếu tố làm suy thoái con lai
2. Cách li sau hợp tử:
II - CÁC CƠ CHẾ CÁCH LI:
II - CÁC CƠ CHẾ CÁCH LI:
Con lai bất thụ
Con lai giảm khả năng sống
Hợp tử bị chết
CÁCH LI SAU HỢP TỬ
Giao tử bị chết
Cách li cơ học
Cách li thời gian
Cách li tập tính
Cách li nơi ở
CÁCH LI TRƯỚC HỢP TỬ
VÍ DỤ
ĐẶC ĐIỂM
CÁC KIỂU
MỨC ĐỘ
II - CÁC CƠ CHẾ CÁCH LI:
Tinh trùng không có khả năng sống sót trong âm đạo con cái khác loài
Giao tử bị chết
Cấu tạo cơ quan sinh sản khác nhau -> Không giao phối.
Cách li cơ học
Thời gian sinh sản vào mùa khác nhau -> Không có điều kiện giao phối.
Cách li thời gian
Mỗi loài có tập tính giao phối riêng -> Không giao phối.
Cách li tập tính
Sống cùng khu vực địa lí, sinh cảnh khác nhau -> Không thể giao phối.
Cách li nơi ở
CÁCH LI TRƯỚC HỢP TỬ
VÍ DỤ
ĐẶC ĐIỂM
CÁC KIỂU
MỨC ĐỘ
II - CÁC CƠ CHẾ CÁCH LI:
Con lai khác loài ->Trở ngại quá trình phát sinh giao tử do không tương hợp giữa 2 bộ NST của bố mẹ.
Con lai bất thụ
Con lai chết ngay khi lọt lòng hoặc chết trước lúc trưởng thành.
Con lai giảm khả năng sống
Tạo được hợp tử -> Hợp tử bị chết.
Hợp tử bị chết
CÁCH LI SAU HỢP TỬ
VÍ DỤ
ĐẶC ĐIỂM
CÁC KIỂU
MỨC ĐỘ
II - CÁC CƠ CHẾ CÁCH LI:
Cho biết mối quan hệ giữa các cơ chế cách li và sự hình thành loài mới?
- Cách li địa lí là điều kiện…kéo dài -> Cách li sinh sản đánh dấu hiệu xuất hiện loài mới.
CỦNG CỐ:
Sự đa hình bên trong loài
CỦNG CỐ:
CỦNG CỐ: