Bài 28. Loài

Chào quý Thầy cô
Chào các em học sinh!!!
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
1
2
3
4
5
A
B
C
D
E
TỪ KHOÁ
i
o
C
L
T
N
C
L
T
C
L
Đây là nhân tố quy định chiều hướng và nhịp độ tiến hóa?
Nhân tố nào có vai trò phát tán đột biến trong quần thể?
Cây mía sinh sản bằng hình thức nào?
Tập hợp các cá thể cùng loài, cùng sống trong một khoảng không gian xác định, vào một thời điểm nhất định và có khả năng giao phối sinh ra con cái. Được gọi là gì?
Con chuột sinh sản bằng hình thức nào?
Kết quả của tiến hóa nhỏ là hình thành…mới
CHƯƠNG I
Tiết 28
LOÀI
Ernst Mayr
Năm 1942, Nhà Tiến hóa học Ơnxt Mayơ đã đưa ra khái niệm loài sinh học.
CHƯƠNG I
Tiết 28
LOÀI
I. Khái niệm loài sinh học
II. Các cơ chế cách ly sinh sản giữa các loài
1. Khái niệm
1. Cách ly trước hợp tử
2. Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài thân thuộc
2. Cách ly sau hợp tử
I. Khái niệm loài sinh học
1. Khái niệm
- Ví dụ 1:
Các cá thể trong một loài có đặc điểm gì chung?
 Có những tính trạng chung về hình thái và sinh lý
CHƯƠNG I
Tiết 28
LOÀI
I. Khái niệm loài sinh học
II. Các cơ chế cách ly sinh sản giữa các loài
1. Khái niệm
1. Cách ly trước hợp tử
2. Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài thân thuộc
2. Cách ly sau hợp tử
I. Khái niệm loài sinh học
1. Khái niệm
- Ví dụ 2:
 Có khu phân bố xác định
Mỗi loài có khu phân bố xác định hay không?
CHƯƠNG I
Tiết 28
LOÀI
I. Khái niệm loài sinh học
II. Các cơ chế cách ly sinh sản giữa các loài
1. Khái niệm
1. Cách ly trước hợp tử
2. Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài thân thuộc
2. Cách ly sau hợp tử
I. Khái niệm loài sinh học
1. Khái niệm
- Ví dụ 3:
Nếu cùng nuôi trong một trang trại thì gà và vịt có giao phối với nhau không? Tại sao?
 không. Vì chúng khác loài
CHƯƠNG I
Tiết 28
LOÀI
I. Khái niệm loài sinh học
II. Các cơ chế cách ly sinh sản giữa các loài
1. Khái niệm
1. Cách ly trước hợp tử
2. Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài thân thuộc
2. Cách ly sau hợp tử
I. Khái niệm loài sinh học
1. Khái niệm
- Ví dụ 4:
Cá thể A và B được gọi là cùng loài khi nào?
 Cùng loài nếu chúng giao phối với nhau sinh ra con hữu thụ
Đối với các loài sinh sản vô tính như khoai lang, sắn... Chúng có giao phối với nhau không?
Ngựa cái
Lừa đực
La
?
?
Con La có phải là loài mới không? Tại sao?
Không. Vì nó bất thụ
CHƯƠNG I
Tiết 28
LOÀI
I. Khái niệm loài sinh học
II. Các cơ chế cách ly sinh sản giữa các loài
1. Khái niệm
1. Cách ly trước hợp tử
2. Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài thân thuộc
2. Cách ly sau hợp tử
1. Khái niệm
Loài sinh học là gì?
- Loài sinh học là một quần thể hoặc nhóm quần thể:
+ Có những tính trạng chung về hình thái, sinh lý
+ Có khu phân bố xác định
+ Các cá thể có khả năng giao phối với nhau sinh ra đời con có sức sống, có khả năng sinh sản và được cách ly sinh sản với những nhóm quần thể thuộc loài khác
- Ở các sinh vật sinh sản vô tính, đơn tính sinh, tự phối thì “loài” chỉ mang đặc điểm 1 và 2
I. Khái niệm loài sinh học
1. Khái niệm
CHƯƠNG I
Tiết 28
LOÀI
Các cá thể sau cùng loài hay khác loài? Tại sao?
 Khác loài. Vì chúng không giao phối được với nhau
Tiêu chuẩn nào để phân biệt được 2 loài thân thuộc?
Voi Châu Phi
Voi Ấn Độ
CHƯƠNG I
Tiết 28
LOÀI
I. Khái niệm loài sinh học
II. Các cơ chế cách ly sinh sản giữa các loài
1. Khái niệm
1. Cách ly trước hợp tử
2. Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài thân thuộc
2. Cách ly sau hợp tử
I. Khái niệm loài sinh học
Quan sát hình ảnh và rút ra nhận xét?
I. Khái niệm loài sinh học
2. Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài thân thuộc
CHƯƠNG I
Tiết 28
LOÀI
Loài khỉ
Loài tinh tinh
Dựa vào tiêu chuẩn nào để phân biệt được 2 loài trên?
 Tiêu chuẩn hình thái
CHƯƠNG I
Tiết 28
LOÀI
Cừu và dê có thể giao phối với nhau nhưng hợp tử bị chết
CHƯƠNG I
Tiết 28
LOÀI
Chim sẻ ngô Trung Quốc
Chim sẻ ngô Châu Âu
Chim sẻ ngô Trung Quốc Và chim sẻ ngô Châu Âu không giao phối với nhau
CHƯƠNG I
Tiết 28
LOÀI
Voi Châu Phi
Voi Ấn Độ
Voi Châu Phi và voi Ấn Độ không giao phối được với nhau
Dựa và tiêu chuẩn nào để phân biệt chúng?
 Tiêu chuẩn cách ly sinh sản
CHƯƠNG I
Tiết 28
LOÀI
VK E.Coli
Trùng roi thìa
Đối với các loài vi khuẩn, để phân biệt loài này với loài khác ta dựa vào tiêu chuẩn nào?
 Tiêu chuẩn hóa sinh
CHƯƠNG I
Tiết 28
LOÀI
I. Khái niệm loài sinh học
II. Các cơ chế cách ly sinh sản giữa các loài
1. Khái niệm
1. Cách ly trước hợp tử
2. Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài thân thuộc
2. Cách ly sau hợp tử
I. Khái niệm loài sinh học
2. Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài thân thuộc
Có những tiêu chuẩn nào để phân biệt 2 loài thân thuộc?
I. Khái niệm loài sinh học
2. Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài thân thuộc
Tiêu chuẩn hình thái
Tiêu chuẩn hóa sinh
Tiêu chuẩn cách ly sinh sản
Hai quần thể thuộc 2 loài có:
Đặc điểm hình thái giống nhau, sống trong cùng khu vực địa lý
Không giao phối với nhau hoặc có giao phối nhưng lại sinh ra đời con bất thụ
I. Khái niệm loài sinh học
2. Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài thân thuộc
CHƯƠNG I
Tiết 28
LOÀI
I. Khái niệm loài sinh học
II. Các cơ chế cách ly sinh sản giữa các loài
1. Khái niệm
1. Cách ly trước hợp tử
2. Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài thân thuộc
2. Cách ly sau hợp tử
II. Các cơ chế cách ly sinh sản giữa các loài
Theo dõi các ví dụ sau
Ngan và gà có giao phối được với nhau không?
Thuộc lại cách ly nào?
 Cách ly trước hợp tử
CHƯƠNG I
Tiết 28
LOÀI
II. Các cơ chế cách ly sinh sản giữa các loài
Trường hợp trên thuộc loại cách ly nào?
 Cách ly sau hợp tử
CHƯƠNG I
Tiết 28
LOÀI
I. Khái niệm loài sinh học
II. Các cơ chế cách ly sinh sản giữa các loài
1. Khái niệm
1. Cách ly trước hợp tử
2. Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài thân thuộc
2. Cách ly sau hợp tử
II. Các cơ chế cách ly sinh sản giữa các loài
Có mấy cơ chế cách ly?
Cách ly trước hợp tử
Cách ly sau hợp tử
Hoàn thành phiếu học tập sau:
PHIẾU HỌC TẬP
Cách li cơ học
Loài mao lương sống ở bãi cỏ ẩm
Loài mao lương sống ở bờ mương
Cách li nơi ở
Câu 4: Các trường hợp sau thuộc loại cách ly nào?
Chim én sinh sản vào mùa xuân, chim gáy sinh sản vào mùa hè
 Cách ly mùa vụ
Câu 5: Các trường hợp sau thuộc loại cách ly nào?
 Cách ly nơi ở (sinh cảnh)
Cây thông ở thung lũng với cây thông ở đỉnh núi không giao phấn được với nhau do điều kiện sinh thái khác nhau
Con đực làm quen con cái từ phía sau để giao phối
Con đực phun tín hiệu hóa học lên mình con cái để dụ dỗ
Con đực rung cánh phát ra bản tình ca để dụ dỗ con cái
Cách li tập tính
ĐÁP ÁN PHIẾU HỌC TẬP
ĐÁP ÁN PHIẾU HỌC TẬP
ĐÁP ÁN PHIẾU HỌC TẬP
CỦNG CỐ KIẾN THỨC
Câu 1: Nội dung của tiêu chuẩn hình thái dùng để phân biệt 2 loài thân thuộc là?
a. Các cá thể thuộc 2 loài khác nhau phải sống ở những môi trường khác nhau
b. Các cá thể thuộc 2 loài khác nhau phải có sự gián đoạn về hình thái
c. Các cá thể thuộc 2 loài khác nhau phải có bộ NST 2n khác nhau
d. Các cá thể thuộc 2 loài khác nhau phải có sự khác biệt vcề trình tự các axit amin trong chuỗi polypeptit
CỦNG CỐ KIẾN THỨC
Câu 2: Một hoặc một nhóm quần thể gồm các cá thể có khả năng giao phối với nhau trong tự nhiên và sinh ra đời con có sức sống, có khả năng sinh sản và cách ly sinh sản với các nhóm quần thể khác gọi là?
a. Quần thể sinh vật
b. Quần thể giao phối
c. Quần thể tự phối
d. Loài sinh học
CỦNG CỐ KIẾN THỨC
Câu 3: Để phân biệt 2 loài vi khuẩn có quan hệ thân thuộc, tiêu chuẩn phân biệt quan trọng nhất là?
a. Tiêu chuẩn hình thái
b. Tiêu chuẩn hóa sinh
c. Tiêu chuẩn cách ly sinh sản
d. Tiêu chuẩn địa lý
Câu 4: Các trường hợp sau thuộc loại cách ly nào?
Chim én sinh sản vào mùa xuân, chim gáy sinh sản vào mùa hè
 Cách ly mùa vụ
Câu 5: Các trường hợp sau thuộc loại cách ly nào?
 Cách ly nơi ở (sinh cảnh)
Cây thông ở thung lũng với cây thông ở đỉnh núi không giao phấn được với nhau do điều kiện sinh thái khác nhau
Câu 6: Các trường hợp sau thuộc loại cách ly nào?
 Cách ly cơ học
Các cây thuộc các loài khác nhau có cấu tạo hoa khác nhau nên hạt phấn của loài cây này không thể thụ phấn cho hoa của loài cây khác
Câu 7: Các trường hợp sau thuộc loại cách ly nào?
 Cách ly tập tính
Các loài có tập tính giao phối khác nhau sẽ không giao phối với nhau
BÀI TẬP VỀ NHÀ VÀ DẶN DÒ
1/ Điều gì sẽ xảy ra nếu giữa các loài không có sự cách ly sinh sản?
3/ Chuẩn bị bài “Quá trình hình thành loài”
2/ Việc sử dụng tiêu chuẩn cách ly sinh sản gặp khó khăn gì?
CHƯƠNG IV
Tiết 45
SINH SẢN HỮU TÍNH Ở THỰC VẬT
Cảm ơn sự theo dõi của
quý Thầy cô và các em