Bài 28. Điện thế nghỉ

Điện phát ra là 60V
Vì sao con cá đuối này có khả năng phát ra điện ?
Hưng phấn là gì ?
TIẾT 27:
ĐIỆN THẾ NGHỈ
Trình bày cách đo điện thế nghỉ trên TBTK của mực ống?
I - KHÁI NIỆM ĐIỆN THẾ NGHỈ:
Chú ý: Chỉ đo điện thế nghỉ khi TB đang ở trạng thái nghỉ ngơi ( Không bị KT ).
Vậy điện thế nghỉ là gì?
Bên trong và bên ngoài màng TB tích điện như thế nào?
Điện thế nghỉ giữa các loại TB, các loài khác nhau có giống nhau không?
I - KHÁI NIỆM ĐIỆN THẾ NGHỈ:
VD: TBTK khổng lồ mực ống: - 70 mV; TB tiểu não Chó: - 80 mV; TB nón trong mắt ong mật: - 50 mV; TBTK Cua: - 62 mV.
- Qui ước đặt dấu ( - ) trước trị số điện thế nghỉ.
I - KHÁI NIỆM ĐIỆN THẾ NGHỈ:
II - CƠ CHẾ HÌNH THÀNH ĐIỆN THẾ NGHỈ:
Do 3 yếu tố sau:
- Sự phân bố ion ở hai bên màng tế bào và sự di chuyển của ion qua màng tế bào.
- Tính thấm có chọn lọc của màng tế bào đối với ion ( cổng ion mở hay đóng ).
- Bơm Na+ và K+.
Điện thế nghỉ được hình thành do những yếu tố nào?
1 - SỰ PHÂN BỐ - SỰ DI CHUYỂN CỦA ION:
Sự phân bố các ion dương trong và ngoài màng tế bào như thế nào?
Các ion dương có xu hướng di chuyển như thế nào?
II - CƠ CHẾ HÌNH THÀNH ĐIỆN THẾ NGHỈ:
2 - TÍNH THẤM CÓ CHỌN LỌC CỦA MÀNG TẾ BÀO:
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
+
+
+
+
+
+
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Kênh K+
Kênh Na+
Bên ngoài màng tế bào
Bên trong màng tế bào
Trạng thái nghỉ màng có tính thấm như thế nào?
Các ion K+ vận chuyển ra ngoài dẫn đến kết quả gì?
Cơ chế nào duy trì được điện thế nghỉ?
II - CƠ CHẾ HÌNH THÀNH ĐIỆN THẾ NGHỈ:
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
+
+
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
ATP
Bơm Na+ - K+
3 - VAI TRÒ CỦA BƠM Na+ - K+:
Bơm Na+ - K+ là gì, có thành phần như thế nào?
Vị trí của bơm Na+ -K+ ở đâu?
Vai trò hoạt động của bơm Na+ - K+?
Bên ngoài màng TB
Bên trong màng TB
Bơm Na+ - K+ hoạt động có cần tiêu tốn năng lượng không?
II - CƠ CHẾ HÌNH THÀNH ĐIỆN THẾ NGHỈ:
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Bên ngoài màng
Bên trong màng
Màng tế bào
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
+
+
+
+
+
+
+
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
ATP
+
Bơm Na+ - K+
Kênh K+
Kênh Na+
3 - VAI TRÒ CỦA BƠM Na+ - K+:
II - CƠ CHẾ HÌNH THÀNH ĐIỆN THẾ NGHỈ:
Trình bày cơ chế hình thành điện thế nghỉ?
- Điện thế nghỉ: Là sự chênh lệch về điện thế giữa hai bên màng TB khi TB không bị KT, phía trong màng tích điện âm so với phía ngoài màng tích điện dương.
- Điện thế nghỉ được hình thành chủ yếu:
+ Nồng độ K+ bên trong cao hơn bên ngoài TB.
+ Các cổng K+ mở (Tính thấm chọn lọc đối với K+) nên các K+ ở sát màng TB đồng loạt đi từ trong ra ngoài TB và tập trung ngay sát mặt ngoài màng TB -> mặt ngoài màng tích điện dương so với mặt trong tích điện âm.
+ Bơm Na - K vận chuyển K+ từ phía bên ngoài trả vào phía bên trong màng TB giúp duy trì [ k+ ] bên trong TB lớn hơn bên ngoài TB.
CỦNG CỐ:
1. Điện thế nghỉ là gì? Điện thế nghỉ được hình thành như thế nào?
2. Bơm Na+ - K+ có vai trò như thế nào? Có tiêu tốn năng lượng không?
CỦNG CỐ:
3. Về nhà đọc trước bài: “ Điện thế hoạt động và sự lan truyền xung thần kinh ”